نخستین پیمان منع سلاح‌های اتومی اجرایی شد
۱۳۹۹ بهمن ۳, جمعه
پیمان منع سلاح‌های اتومی حالا بخشی از قانون بین‌المللی است. به این ترتیب کارزار چند دهه یی برای جلوگیری از حملات مشابه پرتاپ بمب‌های اتومی از سوی ایالات متحده امریکا به هیروشیما و ناگاساکی جاپان در ختم جنگ جهانی دوم، به ثمر نشست.
اما تصویب این پیمان توسط همه کشورها در اوضاع کنونی جهانی اگر ناممکن نباشد، بسیار دشوار است، چون کشورهای عضو ملزم می‌شوند که هرگز چنین سلاح‌هایی در اختیار نداشته باشند.
این پیمان زمانی که در سال ۲۰۱۷ در مجمع عمومی ملل متحد به تصویب رسید، ۱۲۰ کشور آن را تائید کردند. اما هیچ یک از نه کشوری که دارنده سلاح اتومی دانسته می‌شوند، یعنی ایالات متحده امریکا، روسیه، بریتانیا، چین، فرانسه، هندوستان، پاکستان، کوریای شمالی و اسرائيل، و همچنین ۳۰ کشور عضو ناتو آن را تائید نکرد.
جاپان به عنوان تنها کشوری که هدف حمله اتومی قرار گرفته است، نیز از این پیمان حمایت نکرده است، هرچند نجات‌یافتگان سالخورده بمباران اتومی سال ۱۹۴۵ در این زمینه زیاد تلاش کردند. جاپان به تصمیم خود از استفاده و تصاحب اسلحه اتومی صرف‌نظر می‌کند، اما حکومت این کشور گفته است که با توجه به اختلاف نظر عمیق کشورهای دارنده اسلحه اتومی و دیگر کشورها، تصویب این پیمان واقع‌بینانه نیست.
با وجود این، بیاتریس فین، رئيس اجرایی کمپاین بین‌المللی محو اسلحه اتومی، سازمانی که در ۲۰۱۷ جایزه صلح نوبل را گرفت، اجرایی شدن این پیمان را «یک روز واقعاً بزرگ برای قانون بین‌المللی، ملل متحد و نجات یافتگان بمباران اتومی هیروشیما و ناگاساکی» عنوان کرد.
این پیمان تا تاریخ ۲۴ اکتوبر سال گذشته توسط ۵۰ کشور تصویب شد و زمینه اجرایی شدن آن در ۹۰ روز بعد، یعنی ۲۲ جنوری مهیا شد.
فین روز پنج‌شنبه به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفت که تا حالا ۶۱ کشور این پیمان را تصویب کرده اند و «سر از روز جمعه اسلحه اتومی توسط قانون بین‌المللی در همه این کشورها منع می‌شود».
این پیمان کشورهای عضو را ملزم می‌کند که هرگز و تحت هیچ شرایطی به توسعه، تولید، آزمایش و بسته‌بندی سلاح‌های اتومی یا دیگر مواد انفجاری اتومی دست نزنند یا این سلاح‌ها را از راه‌های دیگر به دست نیاورند. این پیمان همچنین هرگونه انتقال یا استفاده از سلاح‌های اتومی یا دیگر مواد انفجاری اتومی را منع می‌کند.
انتونیو گوتیرش، دبیرکل ملل متحد گفته است که این پیمان بیانگر حمایت چندجانبه از خلع سلاح اتومی است: «سلاح‌های اتومی خطرات فزاینده را ایجاد می‌کنند و جهان نیاز عاجل به اقداماتی برای از بین بردن آن و جلوگیری از پیامدهای فاجعه‌بار انسانی و محیط‌زیستی استفاده از آن دارد.»
دبیرکل ملل متحد در یک پیام ویدیویی گفته است: «از بین بردن سلاح‌های اتومی به عنوان بالاترین اولویت برنامه خلع سلاح ملل متحد باقی می‌ماند.»
برای نافذ شدن این پیمان نیاز به تصویب ۵۰ کشور بود و زمانی که تعداد کشورهای تصویب‌کننده به این میزان نزدیک می‌شد، حکومت ترامپ نامه‌ای به این کشورها فرستاده و گفته بود که آن‌ها «یک اشتباه استراتژیک» را مرتکب شده اند و باید تصویب خود را لغو کنند.
آلبوم عکس از آرشیف:
af/se (AP)