"می خواهم بسیار زود در جامعه ادغام شوم"

پناهجویان از کشورهای مختلف با سرگذشت های مختلف به آلمان آمده اند. 30 پناهجویی که در این روزها در کالج لنکویتس در دانشگاه آزاد برلین کورس های آموزشی را پیش می برند، یک هدف مشترک دارند. سه بار در هفته آنها برای یادگیری زبان آلمانی با هم ملاقات می کنند، تا هر چه زودتر اجازه ادامه تحصیلات عالی را در آلمان بدست بیاورند. دانشگاه آزاد برلین برای پناهجویان این دوره های آمادگی را پیشکش می کند. این دوره های آموزشی برای پناهجویان از یک طرف در آموزش زبان تا یک سطح مناسب کمک می کند و از طرف دیگر در انتخاب رشته ای که می خواهند در آینده تحصیل کنند، حمایت خوبی است. حدود 70 شرکت کننده در این دوره های آموزشی ابتکار عمل "خوش آمدید به دانشگاه آزاد برلین (Welcome@FUBerlin) شرکت دارند که اکثر این جوانان از سوریه و زیر 25 سال اند.

"زبان آموخته ام، اما کار نکرده ام"

عبدالحمید کوکا یکی از شرکت کنندگان این دوره های آموزشی در برلین است. او که 23 ساله است، هشت ماه قبل از شهر حلب سوریه فرار کرده، پس از سه ماه به برلین، پایتخت آلمان رسیده است. او در سوریه، لیسانس اش را در رشته انجنیری برق گرفته است و اینک در آلمان می خواهد به درجه ماستری در رشته تکنولوژی معلوماتی یا آی تی تحصیل کند. مشکل او را بسیاری از پناهجویان دیگر نیز می شناسند. او در مورد می گوید: «من می خواستم در ماه اکتوبر ثبت نام کنم، اما بدون داشتن یک تعداد اسناد ممکن نیست.» عبدالحمید با صدای غم انگیز ادامه می دهد که یک تعداد از اسناد تحصیلی اش را در دست ندارد. در اینجا او مجبور است یک امتحان بدهد. این امتحان برای دانشجویان خارجی (TestAS) برای عبدالحمید قابل نگرانی نیست. در عوض، او ناراحت است که با وجود علاقمندی اش تا حال نتوانسته است در یکی از کورس های ادغام برایش جا پیدا کند. او سند اشتراک در یکی از این کورس ها را برای قدم های بعدی نیاز دارد. اما فعلاً چنین سندی را نمی تواند بدست بیاورد. دلیل آن این است که در حال حاضر زبان آلمانی را بسیار خوب صحبت می کند و در قدم اول باید برای کسانی که زبان را نمی دانند، شانس شرکت در کورس ها داده شود.

برای عبدالحمید به این معنی است که به دلیل نداشتن چنین یک سندی نه می تواند تحصیلات اش را ادامه بدهد و نه هم می تواند کار کند. او می گوید که "هیچ کس بدون یک سند قابل اعتبار ترا جذب نمی کند." او برای صلیب سرخ آلمان به حیث مترجم به شکل داوطلبانه کار می کند. در وقت فراغت اش اما او ناراحت است که نمی تواند خرج زندگی اش را از طریق کار پیدا کند. عبدالحمید می گوید: «من زیاد زبان آلمانی را یاد گرفتم اما بسیار کم کار کردم.» او آرزو می کند که "روند ادغام را به زودی طی کند تا بتواند به تحصیلات اش ادامه دهد.» عبدالحمید فعلاً مانند بسیاری پناهجویان دیگر همه امیدش را به همین دوره مقدماتی بسته است.

"بعد از آموزش زبان آلمانی، چه اتفاقی می افتد؟"

در دانشگاه آزاد برلین، این دوره ها از اکتوبر سال گذشته آغاز شده اند. در حال حاضر چهار دوره کورس های آموزش زبان موازی با هم پیش می روند. در سراسر آلمان 180 دانشگاه برنامه های مشابه راه اندازی کرده اند. وزارت تحصیلات عالی این برنامه ها را تا سال 2019 با 100 میلیون یورو حمایت می کند. قرار است تنها امسال، 27 میلیون یورو برای ایجاد 2400 کورس مقدماتی برای پناهندگان پرداخت گردد. یوهانا وانکا وزیر تحصیلات عالی آلمان می گوید از این طریق می خواهند به تعهدات شان در بخش تحصیلی وفا کنند. او می گوید که "هر کسی که قادر به تحصیل است باید زمینه برایش مساعد ساخته شود تا در آلمان تحصیل کند."

عبدالحمید کوکا به هدف اش آهسته آهسته نزدیکتر می شود. او توانسته است برای کار عملی و بدست آوردن تجربه کاری در یکی از فابریکه های زیمنس در برلین کار پیدا کند. او می گوید که "من در نتیجه می توانم بیشتر اعتماد به نفس به دست بیاورم. زیرا من فعلاً بهتر می دانم که کارها در آلمان چگونه پیش می روند." او می گوید که کورس های ادغام باید چنین باشند. عبدالحمید در ادامه اضافه می کند که "چرا باید من هنوز هم در کورس های ادغام عادی شرکت کنم، در صورتی که از طریق تجربه کاری می توانم زودتر به جامعه ادغام شوم؟" یکی از اثرات جانبی خوب این روش این است که عبدالحمید می تواند مخارج زندگی اش را خودش از طریق کار بدست بیاورد. این چیزی است که مالیه دهندگان آلمان نیز می خواهند.