مناقشه در مورد کاریکاتورهای پیامبر اسلام چگونه آغاز شد؟
۱۳۹۹ آبان ۷, چهارشنبه
امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه، پس از آن خشم مسلمان‌ها را برانگیخت که تاکید کرد علیه «جدایی‌طلبی اسلام‌گرایان» در فرانسه مبارزه و از حق نشر کاریکاتورهای دینی دفاع می‌کند. این اظهارات موجی از تظاهرات، تحریم و محکومیت را در پی داشت. چرا؟ در زیر می‌خوانید:
ماکرون چه گفت؟
پس از آن که یک معلم تاریخ به دلیل نشان دادن کاریکاتورهای پیامبر اسلام به عنوان نمونه‌ای از حق آزادی بیان در حومه پاریس توسط یک اسلام‌گرای افراطی سر بریده شد، ماکرون در یک سخنرانی پرشور از حق آزادی بیان و ارزش‌های سکولار دفاع کرد.
رئیس جمهور فرانسه شدیداً از کاریکاتورهای جنجال‌برانگیز پیامبر اسلام دفاع کرد و گفت که حق آزادی بیان نشر چنین کاریکاتورها را اجازه می‌دهد. او بعداً افزود که «ما از کاریکاتورها صرف‌نظر نمی‌کنیم.»
حکومت ماکرون همچنین تصویب لایحه‌ای را برای مبارزه علیه «جدایی‌طلبی اسلام‌گرایان» در فرانسه در نظر دارد. ماکرون گفته است که اسلام‌گرایان در فرانسه یک فرهنگ موازی ایجاد کرده اند که ارزش‌ها، سنت‌ها و قوانین فرانسه را رد می‌کند.
علاوه بر این، رئیس جمهور فرانسه قبلاً گفته بود که اسلام «دینی است که در سراسر جهان در بحران قرار دارد». روز جمعه گذشته این کاریکاتورهای جنجال‌برانگیز توسط پروژکتور در روی دیوار ساختمان‌های دولتی فرانسه نمایش داده شد.
دلیل این اظهارات ماکرون چیست؟
ماکرون پس از قتل یک معلم تاریخ توسط یک اسلام‌گرای افراطی این سخنان را ابراز داشته است.
ساموئل پتی، معلم تاریخ، در جریان تدریس آزادی بیان در صنف مکتب شماری از کاریکاتورهای پیامبر اسلام را که در سال ۲۰۱۵ توسط مجله طنزی شارلی ابدو به نشر رسیده بود، به شاگردان نشان داده بود.
بعد از اعتراض یک اجتماع راجع به این درس، پتی در خارج از مکتب توسط یک افراط‌گرای ۱۸ ساله با ریشه چچنی کشته و سربریده شد.
این کاریکاتورها دلیل بسیاری حملات اسلام‌گرایانه در فرانسه بوده است. از جمله در سال ۲۰۱۵ دفتر مجله شارلی ابدو مورد حمله قرار گرفت و ۱۲ تن از کارمندان آن کشته شدند.
بسیاری مسلمان‌ها به تصویر کشیدن پیامبر اسلام را خلاف اعتقادات شان و توهین‌آمیز می‌خوانند. هرچند چنین کاری به صورت مشخص در قرآن منع قرار داده نشده است، اما بسیاری مسلمان‌ها به ممنوعیت به تصویر کشیدن پیامبر اسلام باور دارند.
در فرانسه این کاریکاتورها که توسط مجله شارلی ابدو نشر شد، به نمادی از سنت سکولار این کشور تبدیل شده است که سابقه آن به انقلاب فرانسه می‌رسد.
واکنش گسترده کشورهای اسلامی
بسیاری کشورهای اسلامی اظهارات ماکرون و این کاریکاتورها را نکوهش کرده و خواستار تحریم تولیدات و اموال فرانسوی شده اند.
ترکیه در این زمینه پیشگام است. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، گفته است که ماکرون نیاز به «بررسی صحت روانی» خود دارد. او رئیس جمهور فرانسه را به پیش بردن یک آجندای ضد اسلامی متهم کرده است.
عربستان سعودی گفته است که هرگونه تصویر «اهانت‌آمیز» پیامبران اسلام را رد می‌کند. وزارت خارجه این کشور گفته است: «پادشاهی عربستان سعودی هر تلاشی برای ربط دادن اسلام با تروریسم را رد می‌کند و کاریکاتورهای توهین‌آمیز محمد پیامبر و یا هر پیامبر دیگر را محکوم می‌کند.»
کاربران رسانه‌های اجتماعی در عربستان و امارات متحده عربی خواستار تحریم شرکت فرانسوی کارفور شدند. همچنین تاجران در اردن، کویت و قطر اموال فرانسوی را از قفسه‌های فروشگاه‌ها دور کردند.
در عراق، سوریه، لیبیا، نوار غزه و بنگله دیش تظاهرات برگزار شد. از جمله در بنگله دیش ده‌ها هزار تن تظاهرات کرده و تصاویر ماکرون را آتش زدند.
الیستایر والش/ ع. ف.