مرمتکاری مقبره گوهرشادبيگم هرات
۱۳۸۸ تیر ۲, سهشنبهاهالي هرات اين گنبد زيبا را گنبد سبزمي خوانند. اين گنبددربين مزارع وبقاياي مصلي هرات تا چند سال پيش شبيه يک ويرانه و رو به نابودي گذاشته بود. فرهنگيان هرات بارها سروصدا هايي را به راه انداخته وهشدارهايي را بخاطرجلوگيري ازنابودي اين آبده وديگرآبدات تاريخي هرات دادند که بالاخره به ثمرنشست.
برداشتن بام آرامگاه وبازسازي وترميم آن براي جلوگيري ازنفوذآب، حفاظت ازنقوش ديوار داخل مقبره، تزيين دوباره ي گنبدمقبره، کارهاي نجاري، جمع آوري اسناد وتحقيقات باستاني مقبره گوهرشاد بيگم ازجمله کارهاي است که جريان دارد.
نعمت الله سروري رييس اطلاعات وفرهنگ ولايت هرات مي گويد: پاک کاري ومرمت اين آبده تاريخي مدت6 ماه بطول خواهد انجاميد. وي اضافه نمود؛ قبلاًهم به شکل غيرتخصصي وغيرفني برروي اين آبده کار صورت گرفته تاحدي ترميم شده بود.
آرامگاه گوهرشاد بيگم که درداخل پارک بهزاد يا باغ زنانه فعلي وجود دارد، يکي ازآبده هاي بسيار مهم وتاريخي است.
معماري کم نظيردوره اسلامي با تزئنات وآذين بندي ظريف داخلي، بخصوص اعمارسه گنبد داخلي که به شکلي عجيبي يکي بالاي ديگري قرارگرفته ازويژگي هنروفن معماري اين بنا مي باشد.
درداخل گنبدشش صندوق سنگ سياه ازقبوراولاد شاهرخ ميرزا قراردارد.
تاريخ ختم بناي اين گنبد رامورخان 1431 ميلادي گفته اند که نماي بيروني آن با کاشي هفت رنگ معرق،مزين شده است. ولي متاسفانه به مرورزمان ازهم پاشيده وفرو ريخته است وديگراثراندکي ازآن به جاي مانده است.
کارمقدماتي ترميم مقبره گوهرشاد بيگم توسط يک انجينرخارجي ويک انجينرداخلي نظارت مي شود.
انجينرايمل رسولي مي گويد: "ما درفازاول درنظرداريم بام را پاک کاري مي کنيم ودرفازدوم بام مقبره را به صورت عموم برمي داريم. چرا که درجريان بارندگي ها آب به داخل مقبره نفوذ مي کندوباعث تخريب آن مي شود."
ايمل رسولي هزينه هاي مصرف شده برکارهاي مقدماتي را10هزارو530 دالربيان کرده افزود: مرمت اين بنا به حمايت مالي دولت ناروي وسازمان علمي فرهنگي ملل متحد(يونسکو) صورت مي گيرد.
ساحه25 جريب زمين يا 50 هزارمترمربع اطراف مقبره گوهرشاد راباغ زنانه نام گذاري کرده اند که ازاين باغ درروزهاي رخصتي فقط خانم ها به عنوان تفريحگاه استفاده مي کنندوهمزمان بامرمت مقبره گوهر شاد،کارمحافظت ازفضاي سبزوايجاد باغچه ها ونظافت باغ نيزتوسط دفتر "ACC"يا هيات محافظوي افغان، صورت مي گيرد.
رامين نبي زاده مسوول دفتر"ACC"مي گويد: فعلاً 13 نفرازخانم ها و9 نفرازمردان دراين باغ کارمي کنند. وي هزينه اين برنامه راکه دوماه به طول خواهد انجاميد 4000 دالر بيان نمود.
هزينه هاي اين پروژه به گفته آقاي نبي زاده ازسوي "USAID" يا برنامه انکشافي ايالات متحده امريکا تمويل مي شود.
مقبره گوهرشاد بيگم يکي ازبزرگترين مجموعه بنا هاي اعمارشده ي دوره تيموريان درداخل پارک بهزاد است. پارک بهزاد را امروزه به نام باغ زنانه مسمي کرده اند که ازتفريحگاههاي معروف هرات به شمارمي رود.
به گفته مسوولان حفظ آبدات تاريخي درهرات ازسال 1381به اين طرف روي ايجاد فضاي سبزاين باغ تلاش هاي صورت گرفته ،اما به نظربعضي ازباشندگان هرات اين تلاش ها کافي نبوده نبوده است. گفتنيست؛ درولايت هرات در حدود700 ساحه وآبده تاريخي وجود دارد.مسوولان حفظ آبدات تاريخي مي گويندکه 70 درصد اين آبدات نيازبه ترميم دارند.
پروانه علیزاده، هرات
ویراستار: یاسر