مجازات اعدام برای افراد زیر سن قانونی در ایران

همه اعدام‌ها در ایران پس از اجرای آن به طور رسمی تایید نمی شوند. اجرای حکم اعدام زینب سکانوند نیز چنین بود. بنا بر گزارش ها این خانم ۲۴ ساله کرد به تاریخ دوم اکتوبر در ولایت ارومیه در غرب ایران اعدام شد. او متهم بود که هفت سال پیش همسرش را کشته است. در آن زمان او در بازجویی اش به این کار اعتراف کرد، اما بعدا آن را تکذیب نمود. او سپس برادر شوهرش را متهم کرد که شوهرش را با چاقو به قتل رسانده است، و مدعی شد که خودش را نیز بارها مورد تجاوز قرار داده بود.

چنانچه سازمان عفو بین الملل گزارش داده است برادر شوهر زینب سکاوند به او وعده داده بود که او با اعتراف به این قتل بخشیده خواهد شد. بر طبق قوانین اسلامی این ممکن است که خانواده یا "اولیای دم" مقتول، قاتل را عفو کرده و به جای آن مبلغی را به عنوان "خون بها" یا دیه درخواست کنند. در صورتی که واقعا چنین وعده یی داده شده باشد، این وعده شکسته شده است. خانواده شوهرش به قصاص و مجازات او اصرار داشتند.

معصومه طهماسبی، وکیل مدافع خانم سکانوند در مصاحبه تیلفونی از تهران به دویچه وله گفت: «گمان نمی‌کنم که خانواده مقتول اکنون (از اعدام فرد متهم) خوشحال باشد.» او افزوده است: «گر چه من شخصا از مورد زینب سکانوند معلوماتی ندارم، اما من خانواده های دیگری را می شناسم که چنین تصمیمی (اجرای اعدام متهم) را گرفته اند و از آن رنج می برند.»

مبارزه دشوار علیه مجازات اعدام در ایران

مجازات اعدام در ایران یک موضوع حساس است. فعالان برجسته حقوق بشر مانند نسرین ستوده، وکیل حقوق بشر و دارنده جایز ساخاروف و یا نرگس محمدی، نائب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر ایران که برای حذف مجازات اعدام تلاش می کنند در پشت میله های زندان به سر می برند.

بیش از نیمی از اعدام هایی که در سراسر جهان در سال ۲۰۱۷ از سوی سازمان عفو بین المللی به ثبت رسیده است در ایران به اجرا گذاشته شده است. ۵۰۷ متهم در سال گذشته در این کشور اعدام شدند. حداقل پنج تن از محکومین در زمان وقوع جرم زیر سن قانونی بوده اند. ایران تنها کشوری است که در آن مجرمان زیر سن به مجازات اعدام محکوم می شوند. این حکم بعد از سن ۱۸ سالگی  در صورتی که از سوی خانواده مقتول عفو نشود، به اجرا گذاشته می شود. 

ایران کنوانسیون حقوق کودکان سازمان ملل متحد را امضاء کرده است. طبق این کنوانسیون هر فرد زیر ۱۸ سال به عنوان طفل محسوب می شود. قانون مجازات اسلامی در ایران اما طور دیگری به این موضوع می بیند. به این دلیل که دختران را از ۹ سالگی و پسران را از ۱۵ سالگی بالغ  و دارای قدرت تشخیص می داند. از این سن و سال، کودکان در ایران اجازه دارند به طور قانونی ازدواج کنند. ۲۴ درصد تمام ازدواج ها در این کشور از کسانی است که هنوز به سن ۱۸ سالگی نرسیده اند. زینب سکانوند که در دوم اکتوبر اعدام شده است، نیز در سن ۱۵ سالگی ازدواج کرده بود. او دو سال با شوهرش زندگی کرد. سکانوند به پولیس گفته بود که شوهرش او را به شدت از نظر جسمی  و روحی مورد آزار و اذیت قرار می داد. او در هنگام بازجویی به وکیل دسترسی نداشته است.

در آغاز سال در نوشهر در شمال ایران حکم اعدام محبوبه مفیدی ۲۰ ساله اجرا شد و او نیز به دار آویخته شد. محبوبه نیز پیش زمینه ازدواج در سنین خوردسالی را داشت. او نیز احتمالا در سن ۱۶ سالگی به کمک برادر شوهرش همسر خود را به قتل رسانده بود. او در سن ۱۳ سالگی ازدواج کرده بود و چگونگی زنده ماندن او در دست خانواده شوهرش بود. آنها مجبور بودند در مورد اجرای حکم تصمیم بگیرند. تصمیم آنها نیز اجرای حکم اعدام بود.

شبنم فون هایم/ پ ع/ ع ف