فیلیپین در سایه وحشت داعش
۱۳۹۷ آذر ۲۸, چهارشنبهبه تاریخ ۲۳ می ۲۰۱۷، به قول مقامات، حدود هزار جنگجو، که اکثریت شان محلی بودند، در شهر موراوی در جزیره میندانائو در فیلیپین سنگر گرفته، ده ها تن را گروگان گرفته و مسیحیان را سر بریدند. حکومت در پی آن با حملات گسترده هوایی و زمینی واکنش نشان داد و در این زمینه از سوی اردوی ایالات متحده امریکا حمایت میشد. درگیری های مسلحانه حدود پنج ماه دوام کرد تا آنکه موراوی دوباره تحت کنترول حکومت فلیپین درآمد.
مرکز تاریخی شهر موراوی حتی یک سال پس از پایان درگیری های مسلحانه نیز در محاصره باقی مانده است. باشندگانی که از اینجا فرار کرده اند، این محل را "گرواند زیرو" نام نهاده اند، زیرا جز ویرانی چیز دیگری در آنجا باقی نمانده است. حملات پیهم نیروی هوایی و قوای توپخانه، و همچنان جنگ های کوچه به کوچه، قلب موراوی را، مانند شهر های موصل، حلب و یا رقه، به یک شهر ارواح مبدل ساخته است.
یک جوان با نام مستعار عبدل، که صورت خود را با دستمال پوشانیده، در صحبتی با دویچه وله گفت: «طرح ما در ابتدا تنها حمله بر کمپ نظامی در موراوی و گریختاندن سربازان از این شهر بود.» به قول وی رهبران شان وعده داده بودند که پس از آن حکومت فیلیپین دیگر نخواهد توانست مانع تشکیل یک دولت اسلامی در جنوب این کشور شود.
عبدل که ۴۰ دوست خود را در جنگ ها از دست داده است، در هفده سالگی از سوی تندروان محلی برای اشتراک در "مبارزه آزادیخواهانه مسلمانان" جذب شده بود. او مبلغ ۷ هزار پیزوس (معادل تقریباً ۱۲۰ یورو) را که به عنوان پاداش دریافت کرده بود و برای این منطقه پول زیادی به شمار میرود، به والدین خود داده بود. والدین عبدل بالای پسر خود فخر کرده و زیاد پرس و جو نکردند. اینکه خانواده ها پسران خود را به جنگ می فرستند، در جنوب فیلیپین سنت دیرینه دارد.
بی عدالتی تاریخی
در میندانائو، دومین جزیره بزرگ فیلیپین، درازمدت ترین منازعات آسیا جریان دارد. درینجا قیام مسلحانه ضد دولت فیلیپین در اواخر دهه ۱۹۶۰ آغاز شد، که در رأس آن گروه های شورشی رقیب، مانند مائوئیست ها، ناسیونالیست ها و اسلامگرایان قرار داشتند. آنها از استقلال گرفته تا تغییر کامل نظام سیاسی فیلیپین را هدف خود قرار داده بودند.
حدود شش میلیون مسلمان تنها اندکی بیشتر از ۵ درصد جمعیت فیلیپین را تشکیل میدهند، و اکثریت مردم در این کشور کاتولیک اند. بیشتر از ۹۰ درصد مسلمانان در جزیره میندانائو و جزایر کوچک اطراف آن زندگی میکنند. با آنهم آنها در آنجا نیز در اقلیت قرار دارند.
شمار زیادی از مسلمانان خود را قربانی یک بیعدالتی تاریخی احساس میکنند، که از زمان استعمار اسپانیا در قرن ۱۶ آغاز شده و تا "اشغال" از سوی ایالات متحده امریکا و جاپان در قرن ۲۰ ادامه یافته است.
عبدل به این باور است که حکومت به گونه هدفمندانه مسیحیان را در جزیره میندانائو مسکن گزین میسازد تا مسلمانان تحت فشار قرار بگیرند. او با این آرزو که در چارچوب یک دولت اسلامی بتوان فقر، بیکاری و خشم را علاج کرد، در بهار ۲۰۱۵ مخفیانه به گروه تندرو "جماعت مائوتی" پیوست، ملیشه های که بعداً به گروه "دولت اسلامی" یا داعش بیعت کردند. او چندین ماه در تمرینگاه موسوم به کمپ جنگل، استفاده از اسلحه را فرا گرفت. عبدل در پایان دوره آموزشی یک میل کلاشنیکوف و معادل ۱۶۰ یورو پول دریافت کرد. او اعتراف میکند که با این سلاح جدید به قتل انسان دست زده است.
در سایه ترور
حکومت رودریگو دوترته، که به عنوان اولین رئیس جمهور فیلیپین خودش نیز از جزیره میندانائو است، پس از پایان جنگ ها، خودمختاری بیشتری را برای موراوی وعده داد و گفت که اقلیت مسلمانان میتوانند در آینده یک قانون اساسی خود شان را داشته و به اساس آن امور خود را به صورت گسترده خود شان اداره کنند. گروه شورشی مسلمانان به نام "جبهه آزادیبخش اسلامی مورو" وعده داد که با انفاذ این قانون اساسی حدود ۳۰ هزار جنگجوی خود را خلع سلاح میکند.
اما سمیع المنصور فرمانده کل "جبهه آزادیبخش اسلامی مورو" در صحبتی با دویچه وله گفت: «اگر این خودمختاری ناکام گردد، آنگاه بسیاری از مردم به اعتماد و اعتبار ما به صورت جدی شک خواهند کرد. آنگاه داعش دوباره تلاش خواهد کرد که از وضعیت سوءاستفاده کرده و سرباز گیری کند. چنین حالتی بسیار خطرناک خواهد بود.»