فساد گسترده بدبینی مردم نسبت به پولیس را افزایش داده است

خانواده امیری می گویند که تنها تماسی که از زمان مرگ او با پولیس ضارب داشتند، وقتی بود که به آنها یک گوسفند و سه بوجی آرد و برنج به عنوان خونبها پیشنهاد شد. از خانواده امیری خواسته شد تا مکتوبی را امضا کنند و بگویند که پسرشان در یک حادثه ترافیکی جان باخته است، نه بر اثر شلیک گلوله.

سعیده، خواهر بزرگتر محمد جاوید می گوید: "پدرم ورق ها را پاره کرد و گفت که هرگز پسرش را از یاد نمی برد". او ادامه می دهد: "شاید پولیس در زندان باشد، شاید هم آزاد؛ اما ما هنوز نمی دانیم که چرا او برادرم را کشت".

مرگ امیری یکی از چندین دوسیه خشونت و فساد پولیس می باشد و مصرف میلیاردها دالر برای تقویت نهادهای حکومتی در کشور جنگزده افغانستان را زیر سوال می برد.

از هنگامی که رژیم طالبان در سال 2001 سقوط کرد، حدود 29 میلیارد دالر برای پولیس افغانستان خرج شده است.  قرار است با خروج نیروهای خارجی تحت رهبری ناتو از افغانستان، کمک بیشتری به بخش آموزش پولیس افغانستان سرازیر شود.

شمار نیروهای پولیس افغانستان، با وجود میزان بالای ترک خدمت، در حال حاضر حدود 142 هزار نفر می باشد. تنها مردم عادی افغانستان از این نیروها هراس دارند، نیروهایی که میزان سوء مصرف مواد مخدر و ترک خدمت در بین آنها بالا است، به ویژه اگر این افراد به نقاط دور از محل زندگی شان، برای مقابله با شورشیان طالبان فرستاده شوند.

بر اساس بررسی گروه بین المللی بحران، "ثابت شده است که پولیس و دیگر نیروهای افغان قادر به اجرای قانون، مقابله با شورشیان و حتا تامین امنیت هفت منطقه – که اخیرا به آن ها سپرده شده – نیستند".

هر پولیس افغان ماهانه بین 10 هزار تا 13500 افغانی معاش دارد که این مبلغ از عاید بیشتر شهروندان افغان بهتر می باشد. این در حالی است که درآمد سرانه هر شهروند افغان در یک سال حدود 600 دالر می باشد. افغانستان حدود 30 میلیون نفوس دارد و میانگین عمر در آن حدود 44 سال می باشد.

فساد و جنایت

بر اساس یک بررسی سازمان ملل متحد که سال گذشته انجام شد، افغان ها به پولیس به چشم خوب نمی نگرند. سه نفر از هر پنج شهروند افغانستان پولیس را فاسد می دانند و بیش از یک چهارم مردم شخصا دیده اند که ماموران پولیس مواد مخدر استفاده می کنند. بیش از نیمی از مردم افغانستان فکر می کنند که شکایت از بدکرداری پولیس نه تنها تاثیری بر بهبود وضعیت ندارد، بلکه حتا آن را خرابتر می کند.

علاوه بر این، خشم مردم علیه پولیس به دلیل رشوت ستانی آنها در حال افزایش است. احمد ضیا درانی، 26 ساله و سه برادر کوچکترش در گوشه جاده "نادر پشتون" در کابل، لوازم الکترونیکی مانند ویدیو گیم، وسایل موبایل، سی دی و دی وی دی می فروشند. آنها روزانه 30 افغانی به پولیس می پردازند تا بتوانند آنجا بمانند.

درانی می گوید: "اگر درآمد خوبتر داشته باشیم، مجبوریم که تا 80 یا 100 افغانی هر روز بپردازیم". او می افزاید: "صدها دست فروش در این جاده هستند که به پولیس پول می دهند".

جنرال محمد رحیم حنیفی، بازرس ارشد بخش آمار و تحلیل سارنوالی می گوید که حدود 200 فرد پولیس متهم به قتل هستند و بیش از 4600 نفر از آنها در 3026 دوسیه جنایی دخیل بوده اند. این افراد در سال 2010 به لوی سارنوالی در کابل کشانیده شدند.

پولیس همچنان مظنون به انجام تجاوز گروهی می باشد، اما به گفته حنیفی دستگیری آنها به همکاران شان محول می شود که آنها غالبا این گونه دوسیه ها را نادیده می گیرند و یا کسانی را که خواهان اجرای عدالت هستند، تهدید می کنند.

حنیفی می گوید: "ما برخی افراد مظنون داریم که برای بررسی پیش ما نمی آیند و ما قدرت این را نداریم که آنها را این جا بیاوریم. این وظیفه پولیس است که آنها را دستگیر کند و اینجا بیاورد".

آموزش و استخدام

بیسوادی، معاش کم، دوره آموزشی نسبتا کوتاه و توانایی بالقوه در قانون گریزی، دلایل اصلی هستند که کارشناسان در مورد اعمال جنایی پولیس بر می شمارند.

تاج محمد وردک، وزیر داخله اسبق افغانستان می گوید: "شش هفته آموزش برای پولیس کافی نیست تا آنها وظیفه خود را بشناسند و بدانند چگونه با مردم رفتار کنند". اما او می گوید هرچند که جرم و جنایت پولیس نگران کننده است، اما آنها بخش کوچکی از یک نیروی بزرگ و در حال رشد هستند. بسیاری از افغان ها قناعت نمی کنند.

محمد شریف امیری، برادر بزرگتر جاوید می گوید: "من غالبا به دوستان و خانواده ام می گویم که با پولیس درگیر نشوند. من به جاوید هم گفته بودم. چون آنها هرگز در قبال مردم احساس مسوولیت نمی کنند".

رویترز / عاصف حسینی
ویراستار: عارف فرهمند