غنی و مودی بند سلما را افتتاح کردند

نارندرا مودی صدراعظم هند صبح روز شنبه در سفری از قبل تعیین شده به ولایت هرات در غرب افغانستان رسید تا با محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان بند سلما موسوم به بند دوستی افغان-هند را افتتاح کند.

این بند آبگردان در ولسولی چشت ولایت هرات با هزینه ۳۰۰ میلیون دالر از کمک های دولت هند ساخته شد. نارندرا مودی در مراسم افتتاحیه سلما گفت که تمویل این بند از سوی هند پاداشی بود به مردم افغانستان به خاطر این که راه صلح و گفتگو را انتخاب کرده اند، نه راه جنگ و تفنگ را.

این بند برق آبی که هدف اصلی اش ذخیره آب های روان دریای هریرود است، ظرفیت تولید ۴۲ میگاوات برق و آبیاری ۲۰۰ هزار جریب زمین زراعتی را دارد. این بند در سال ۱۹۷۶ در زمان سردار محمد داوود اولین رئیس جمهور افغانستان تهداب گذاری شد و قرار بود به هزینه مالی هند ساخته شود.

جنگ و ناآرامی در افغانستان در سال ۱۹۷۸ کار ساخت و ساز این بند را متوقف کرد تا اینکه پس از سقوط حکومت طالبان، هند دوباره کار ساخت آن را در سال ۲۰۰۷ آغاز کرد؛ اما ناامنی ها کار را کند ساخته و باعث شد این بند آبگردان که افتتاحش در پایان سال ۲۰۱۱ میلادی پیش بینی شده بود، پس از چند سال تاخیر افتتاح شود.

محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان که یک روز قبل از سفر مودی به هرات رفته بود، در مراسم افتتاح این بند آبگردان گفت: «بنای این بند علاوه بر نقش حیاتی به بازگرداندن نشاط به خانه هزارن افغان در این خطه، همچنان نقش نمادین دارد، در ترسیم مسیری نو که نیاز جهان و منطقه ما در قرن بیست و یکم است».

اشرف غنی با اشاره به کمک های هند به بازسازی افغانستان گفت افغان ها هندی ها را با ساختمان پارلمان جدید، شاهراه دلارام-زرنج و بند سلما می شناسند: «این بدان معناست که می توانیم در بخش امید و طراوت، نه در بخش پراکندن هراس و تردید و ظلمت سهم بگیریم. یعنی بدرود گفتن به سیاست های منسوخ دوران جنگ سرد».

این اشاره غنی به صورت غیرمستقیم به پاکستان، کشور همسایه افغانستان بود که به حمایت از هراس افگنان متهم است و دشمن دیرینه هند به حساب می آید. پاکستان از دیرزمانی به اینسو نگران گسترش نقش هند در افغانستان بوده است.

نگرانی ایران

بند سلما ظرفیت ذخیره بیش از ۶۴۰ میلیون متر مکعب آب را دارد. ایران و ترکمنستان که از آب هریرود بهره می برند، بارها از ساختن این بند آبگردان انتقاد کرده و از خشکسالی در قسمت هایی از خاک شان ابراز نگرانی کرده اند.

اما علی احمد عثمانی وزیر انرژی و آب افغانستان در مصاحبه با دویچه وله گفت که این کشور به قراردادها و کنوانسیون های بین المللی پایبند است و "حق آبه" کشورهای همسایه اش را بیش از حق شان تاکنون تامین کرده است.

وی گفت پس از ساخته شدن بند سلما، فقط ۳۰ درصد از حوزه آبریزی هریرود تحت کنترول درآمده است: «همان طور که رئیس جمهور افغانستان گفته است، عزم ما در کنترول آب های روان افغانستان بسیار جدی است. این را کشورهای بالا دست و پایین دست همسایه مان باید بدانند که ما به هر حال آب های افغانستان را کنترول می کنیم. حق ماست، ملکیت ماست و ما روی حق و ملکیت مان کار می کنیم، نه بیشتر از آن».

گفتنی است که ۱۵۰۰ انجنیر افغان و هندی بالای اعمار بند سلما که به ارتفاع بیش از ۱۰۰ متر و پهنای ۵۴۰ متر ساخته شده است، بیش از یک و نیم دهه کار کرده اند. شماری از آنها در این سال ها ربوده شده، به قتل رسیدند و ده ها محافظ امنیتی آنان نیز در حملات چریکی شورشیان کشته شدند.