"دولت اسلامی"؛ جبهه جدید مرگبار در پاکستان
۱۳۹۷ مرداد ۲۸, یکشنبه
حفیظ نواز ۲۰ سال عمر داشت که مدرسه دینی خود را در شهر کراچی ترک کرد و به گروه تروریستی "دولت اسلامی" یا داعش در افغانستان پیوست. سه سال بعد، نواز دوباره به پاکستان برگشت تا یک ماموریت مرگبار را به عهده بگیرد: او با بستن مواد انفجاری در بدن، خود را در یک گردهم‌آیی انتخاباتی منفجر نمود. این حمله که ماه گذشته انجام شد، جان ۱۴۹ تن را گرفت و ۳۰۰ نفر دیگر را زخمی کرد.
حمله حفیظ نواز در منطقه جنوب غربی ایالت بلوچستان که هم سرحد با افغانستان است، فقط چند روز پیش از انتخابات پارلمانی ۲۵ جولای پاکستان صورت گرفت؛ واقعه ای که پیامدهای جدی را برای روستای کوچک دابهیجی، زادگاه حفیظ نواز به همراه داشت. در این منطقه، موجودیت سلول "دولت اسلامی" سبب گردید تا فشار بیشتری از سوی نیروهای امنیتی پاکستان بر ساکنان آن اعمال گردد.
جوانی که در همسایگی نواز در قریه دابهیجی زندگی می کند در گفتگو با خبرگزاری اسوشیتدپرس بیان کرد: «حالا ما همه زیر سوءظن قرار داریم. نیروهای امنیتی حالا دابهیجی را یک منطقه تهدیدآفرین فکر می کنند».
پرویز احمد چاندیو، رئیس اداره مبارزه با تروریسم شهر کراچی در دفترش که با دیوارهای بلند و نگهابانان مسلح حفاظت می شود، نشسته است. چاندیو در گفتگو با خبرگزاری اسوشیتدپرس می گوید که "دولت اسلامی" یکی از جبهه های تازه و خونین در جنگ چند دهه ای پاکستان در برابر تروریسم می باشد. پرویز احمد بیان کرد: «این یکی از بزرگترین تهدیدات خطرناک است که پاکستان با آن مواجه شده است. ما آماده هستیم که در برابر آن مبارزه کنیم».
یک ظرفیت بی نظیر "دولت اسلامی"، اداره های مبارزه علیه تروریسم مانند اداره چاندیو را نگران می کند. هرگاه یکی از سلولهای این گروه از بین برود، سلول دیگری ظهور می کند. این ظهور بعضی اوقات در چندین هفته صورت می گیرد و اغلب در بخش هایی نامرتبط یک کشور هویدا می شود.
محمد امیر رنا، مدیر اجرایی "انستیتوت مطالعات صلح" که مقر آن در شهر اسلام آباد پاکستان است، توضیح می دهد: «آنها نمی دانند که این موضوع بسیار نگران کننده برای ادارات مبارزه علیه تروریستم در سراسر این کشور می باشد».
یک گزارش سازمان ملل در آغاز سال جاری هشدار داده بود که هویت "دولت اسلامی" در حال تغییر است. در بخشی از این گزارش آمده بود که این گروه افراطگرا به یک مرحله جدید وارد می شود و بیشتر بر شبکه های غیرقابل دید و افراد انفرادی تمرکز می کنند و سلول های آنان به گونه خودمختار عمل می کنند.
با توجه به اظهارات یادشده، حفیظ نواز یکی از این موارد بود. او سه سال قبل با عزیز برادر بزرگش در مدرسه صدیقیه کراچی یکجا شده بود. این مدرسه در نزدیکی منطقه شاه فیصل کولونی قرار داشت؛ جایی که میزان خشونت های فرقه یی به حدی بیرحمانه بود که حتی پولیس نمی توانست در آن مداخله کند.
چاندیو می گوید که حالا این مدرسه دینی در میان ۹۴ مدرسه دیگر، زیر نظارت اداره آنان در کراچی و بخش های دیگر جنوب ایالت سند قرار دارد. به بیان وی، این مدارس به عنوان زمینه های پرورش دهنده افراطگرایی شناخته شده اند و از این مکاتب جهادگرایان ظهور می کنند.
رئیس اداره مبارزه با تروریسم شهر کراچی خاطر نشان می کند که بسیاری از این مدارس از سوی عربستان سعودی با هدف گسترش اندیشه وهابیت، حمایت مالی می شوند. او توضیح می دهد که آیا این منبع پول حکومت عربستان سعودی است یا خیرخواهان سعودی، هنوز مشخص نیست. اما موضوعاتی که در این مدارس آموزش داده می شوند، تفسیر سختگیرانه تر از آموزه های دین اسلام و برتری اسلام سنی می باشد.
همین مدرسه صدیقیه بود که عزیز برادر ارشد نواز را به سوی جهادگرایی کشانید و او را متقاعد کرد که به منطقه اسپین بولدک افغانستان برود و در سال ۲۰۱۴ به گروه طالبان بپیوندد. اما وفاداری عزیز به این گروه پایدار نبود و به دلیل یک جر و بحث با فرماندهان گروه طالبان دوباره به پاکستان برگشت.
چاندیو بیان کرد که عزیز با برگشت به زادگاهش، حفیظ برادرش را تشویق کرد که وارد دایره جهادگراها شود اما این بار برادرش همگام با طالبان نشد، بلکه به گروه "دولت اسلامی" پیوست.
رئیس اداره مبارزه با تروریسم شهر کراچی از طریق کاکاهای نواز و عزیز اطلاع حاصل کرد که آنان سه خواهر و مادر خود را در سال ۲۰۱۶ به افغانستان انتقال دادند تا در کنار کسانی که به این گروه گرویده اند، یکجا زندگی کنند.
دو خواهر عزیز با جنگجویان "دولت اسلامی" در آنجا ازدواج کردند. پدر عزیز اندکی بعدتر شکور پسر کوچک خود را به افغانستان فرستاد تا از آنان بخواهد دوباره به کشورشان برگردند، اما او هم مانند عزیز در افغانستان باقی ماند.
چاندیو گمان می کند که شکور ۱۹ ساله هم حالا شاید یکی از اعضای گروه "دولت اسلامی" باشد و انتحار کننده بعدی نیز خواهد بود. او اضافه کرد که شکور متناسب به معیارها می باشد: یک مرد جوان که در آغاز ۲۰ سالگی قرار دارد،[...] برای افراطی شدن آماده می باشد.
حفیظ نواز زمانی که مواد انفجاری جاسازی شده در بدن خود را، در میان جمعیت انتخاباتی در بلوچستان منجفر نمود در سن ۲۳ سالگی قرار داشت. پدر حفیظ با برادرش حق نواز هنگامی که در تلاش فرار به افغانستان بودند، از سوی نیروهای امنیتی پاکستان گرفتار شده و حالا در نظارت قرار دارند.
از سال ۲۰۰۴ به این طرف، نظامیان پاکستان توانسته اند که هزاران جنگجو را از بین ببرند و یا از پناهگاه های امن شان در منطقه سرحدی با افغانستان، به دور برانند.
میشایل کوگلمن، معاون برنامه آسیا در مرکز ولسون که مقر آن در واشنگتن است، می گوید: «این یک واقعیت ناراحت کننده پاکستان است: اگر رهبران ملیشه ها برای منافع حکومت موثرند، پس آنها آزادند که هر کاری را انجام بدهند. تا زمانی که رهبران تروریستان آزادانه گشت و گذار کنند، مشکل بزرگ تروریسم پابرجا می باشد».
شماری از مقام های پاکستانی که نخواسته اند نامشان گرفته شود، بیان کرده اند که لشکر ممنوعه "طیبه" که یک سازمان تروریستی جهانی می باشد، زیر نام "جماعت الدعوه" احیا گردیده و شماری زیادی از جنگجویان خود را به عراق و سوریه با هدف تقویت گروه "دولت اسلامی" فرستاده است.
حافظ سعید، بنیانگذار "لشکر طیبه" شخصی است که ایالات متحده برای قتلش ده میلیون دالر پاداش تعیین کرده است؛ اما او بدون محدودیت در لاهور، مرکز ایالت پنجاب پاکستان زندگی می کند. در این ایالت حدود شصت درصد جمعیت دوصد میلیونی پاکستان زندگی می کند.
ایالات متحده در ماه گذشته، عبدالرحمن الدخیل یک فرمانده ارشد را به عنوان تروریست جهانی اعلام نمود. از این فرد به عنوان کسی نام برده شده است که می تواند مرتکب عمل تروریستی جدی شده و یک تهدید برای امنیت داخلی ایالات متحده، شهروندان این کشور، سیاست خارجی و اقتصاد امریکا باشد. دخیل که به گونه آزادانه در لاهور زندگی می کند، در سال ۲۰۰۴ از سوی نیروهای ایالات متحده در عراق بازداشت گردید و تا سال ۲۰۱۴ پیش از این که به پاکستان برگردد، در عراق و افغانستان در بازداشت قرار داشت.
اسوشیتد پرس/ ا. ج.