شش جدی، سالروز هجوم قشون سرخ به افغانستان

محمد نبی، باشنده شهر مزار شریف افغانستان، ششم جدی را دقیق به یاد دارد: «شب شش جدی من رادیو کابل را می شنیدم که ناگهان یک صدای دیگر پیدا شد. دیدیم که ببرک کارمل گپ می زند. او (حفیظ الله امین) سرنگون شده بود».

با ورود نیروهای شوروی به کابل، حفیظ الله امین رییس حکومت را کشتند و ببرک کارمل در یک بیانیه رسمی قدرت را به دست گرفت. پیامد تجاوز شوروی به افغانستان قتل، معلولیت و مهاجرت میلیون ها افغان بود.

در کنار نیروهای پیاده شوروی، هواپیماهای این کشور میدان هوایی کابل و بگرام در شمال پایتخت را به تصرف در آوردند. این روز همه ساله در افغانستان یادآوری می گردد و سرآغاز جنگ های سی ساله خوانده می شود.

هجوم نیروهای شوروی سابق به افغانستان، حساسیت های زیادی را خلق کرد. محمد نبی آن زمان کارمند حکومت بود، اما کارش را ترک کرد و برای چهار سال در زندان پل چرخی زندانی شد.

او آن روزها را به یاد می آورد: «روس ها به من می گفتند که تذکره (شناسنامه) ات را نشان بده. من جگرخون شدم، که من یک افغانم و تو خارجی آمدی از من تذکره پرسان می کنی؟ خودم افغان هستم و در موتر دولتی سوار هستم، تو چه کاره که از من تذکره پرسان می کنی؟ من باید از تو تذکره پرسان کنم».

سردار محمد، باشنده کابل که در آن زمان جوان بوده است، می گوید شوروی ها به هر قریه و شهری که می رسیدند، ساختمان ها را به توپ می بستند، مردم را می کشتند و کشتزارها را تخریب می کردند: «روزگار ما بسیار تلخ بود. مجبور بودیم خانه و قریه خود را ترک کنیم. هیچ جایی نبود که در آن چند روز با امنیت زندگی کنیم. وقتی تانک های شوروی ها می آمدند مجبور بودیم قریه را ترک کنیم.»

تقبیح همکاران شوروی سابق

سیاسمتداران افغان روز چهارشنبه (6 جدی 1391) در نشستی که در وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان برگزار شده بود، افغان هایی را که با اتحاد شوروی سابق همکاری کرده بودند، "وطن فروش" خواندند.

عبدالهادی ارغندیوال، وزیر اقتصاد افغانستان در این نشست گفت: «من تعجب می کنم و تاسف می کنم که چرا امروز، این روز تاریخی را کسی دیگر به غیر از آزادگان واقعی تجلیل نمی کند».

هرچند افغان ها به این باورند که شش جدی روز سیاه در تاریخ افغانستان است اما جنگ ها و خونریزی هایی که پس از خروج نیروهای شوروی به وقوع پیوست، نفرت از این روز را کم رنگ کرد.

عبدالصمد، باشنده کابل می گوید: «از کدام روز بگوییم. یکی از دیگرش بدتر بود. وقتی شوروی ها برامدند ما خوش بودیم که وطن آزاد شد، مگر آن طور که ما فکر می کردیم نشد. بعد از برامدن شوروی ها خانه جنگی شروع شد. شهرها خراب شدند».

فاطمه گیلانی، رییس جمعیت حلال احمر افغانی در این نشست از آن هایی که با شوروی ها در اشغال افغانستان کمک کردند به شدت انتقاد کرد: «مانند دزد، مانند وطن فروش و مانند انسان های فاسد به یک کشور بیگانه می رود و از قدرت آن کشور سو استفاده می کند. بدون این که ملتش را بشناسد و بدون این که مردمش را بشناسد».

سخنرانان این محفل گفتند پس از تجاوز شوروی، افغانستان به دلیل افزایش اختلافات قومی و تندروی مذهبی نتوانست روی صلح و آرامش را ببیند. آن ها گفتند طالبان که همه روزه با انتحار و انفجار افغان ها را می کشند، حاصل مدارسی می باشند که در سال های تجاوز شوروی سابق در پاکستان ایجاد شدند.

در همین حال مردم عادی افغانستان می گویند پس از شش جدی سال 1358 شهروندان این کشور نفس خوش نکشیدند.

با گذشت 33 سال از تجاوز قشون سرخ شوروی به افغانستان هنوز جنگ در این کشور ادامه دارد. حکومت افغانستان با تمام تلاش هایش نتوانسته برای آینده صلح آمیز با طالبان بر سر میز مذاکره بنشیند.