سفر مایک پنس به سه کشور شرق اروپا؛ تاکید بر تعهدات امریکا؟

کاخ سفید در یک پیام رسمی گفته است که مایک پنس، معاون رئیس جمهور به سه کشور ستونیا، گرجستان و مونتنگرو سفر می کند. کاخ سفید پیش از این ماه گذشته در بیانیه ای گفته بود: «با هدایت رئیس جمهور ترامپ، معاون رئیس جمهور مایک پنس، روزهای ۳۰ جولای تا دوم آگوست به کشورهای ستونیا، گرجستان و مونتنگرو سفر می کند».

سفر این مقام امریکایی در واقع یک پیام سمبولیک و کنایی با خود دارد؛ به ویژه این که رئیس جمهور دونالد ترامپ در اظهارات علنی خود درباره ناکارامدی ائتلاف نظامی دو سوی اقیانوس اطلس (ناتو) سخن گفته است و نسبت به تعهدات واشنگتن نسبت به دفاع جمعی ناتو بی رغبتی نشان داده است. علاوه بر این مسئله، نزدیکی به مسکو متحدان ایالات متحده در اروپا را آشفته کرده است.

ترامپ که در ایالات متحده به خاطر چندین پروسه تحقیق درباره احتمال دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری زیر فشار قرار دارد، اخیرا لحن خود را با اروپایی ها نرم تر کرده است؛ به طوری که اخیرا در سخنرانی خود در پولند علاقمندی خود را به تعهدات دفاع جمعی ناتو ابراز داشت.

اما یک سخنرانی به ویژه توسط یک رئیس جمهور بیشتر نتوانسته است به طور کامل رضایت خاطر متحدان ایالات متحده را در بالتیک و دیگر مناطق فراهم کند؛ چرا که کاخ سفید باید کاملا متعهد به شرکای اروپایی خود باشد.

وفادار به کاخ سفید

حالا پنس به اروپا سفر می کند؛ جایی که او اندکی پس از به قدرت رسیدن ترامپ، در کنفرانس امنیتی مونشن کوشش کرد تا اضطراب شرکای اروپایی را کاهش بدهد.

نورمن نیمارک، استاد مطالعات اروپای شرقی، تاریخ و مطالعات آلمان در دانشگاه استنفورد می گوید: «من فکر می کنم که جای سوالی وجود ندارد که وقتی مسئله بر سر امنیت اروپا و سیاست ناتو باشد، پنس معاون رئیس جمهور هوادار کاخ سفید باشد».

پروفیسور نیمارک به دویچه وله گفته است: «من فکر می کنم که این حرکت بسیار خوب کاخ سفید است که احتمالا وزارت خارجه تشویق کرده باشد تا پنس به این کشورها فرستاده شود».

ماریا اوملی چیوا، کارشناس ستونیایی مسائل امنیتی در دانشگاه کانساس می گوید که هدف سفر معاون رئیس جمهور امریکا "تایید مکرر تعهدات امریکا به امنیت اروپا-اتلانتیک، ناتو و دیگر اصول دفاع جمعی می باشد. ترامپ در زمان انتخابات و حالا به عنوان رئیس جمهور کشورهای شرقی و مرکزی اروپا، کشورهای عضو سابق پیمان وارشاو و جمهوری های شوروی سابق را بسیار آشفته کرده است».

غرق در هیاهوی واشنگتن

پروفیسور نیمارک می گوید که پنس به خاطر پیشینه سیاسی اش و نقش کمرنگش در موقف خوبی برای این ماموریت در اروپا است. نیمارک می گوید: «به عنوان یک سیاستمدار محافظه کار، او کوشش خواهد کرد تا متحدان آشفته را که واقعا به حفاظت ما چشم دوخته اند، قناعت ببخشد که هیاهو در واشنگتن، درباره تعامل حکومت با روسیه  به معنای این نیست که ایالات متحده منافع خود را فدای یک موافقتنامه با مسکو می کند».

در کشورهای بالتیک که قرار است پنس با رهبران آنان دیدار کند، بیش از همه در ستونیا ترس و هراس از روسیه زیاد است.

تمرینات بزرگ نظامی مسکو

سفر اطمینان بخش پنس به کشورهای حوزه بالتیک به نظر می رسد که در زمان مناسبی انجام می شود؛ به ویژه این که روسیه در ماه سپتمبر یک تمرین نظامی بزرگ را در مرزهای غربی خود با بلاروس انجام می دهد. این تمرینات نظامی بزرگ روسیه که متشکل از هزاران نیرو است، امریکا، ناتو و مقامات بالتیک را نگران کرده است.

ینس ستولتنگبرگ، دبیر کل ناتو ماه گذشته خواهان معلومات بیشتر درباره این تمرین نظامی مسکو شد، اما علاوه بر این، گزارش شده که نیروی تدافعی ائتلاف نظامی در شرق اروپا در حال حاضر در حالت عملیاتی کامل قرار دارد.

خانم ماریا اوملی چیوا می گوید که انتظار دارد پنس بر تعهدات امنیتی امریکا در حوزه بالتیک در ستونیا تاکید کند. او می گوید: «لحن این تاکید این بار قوی تر خواهد بود چرا که ترامپ در نشست سران گروه بیست بر حمایت از ناتو تاکید کرد، و همچنان کاخ سفید تحریمات جدیدی را روی دست گرفته است».

کاهش همکاری نظامی

در گرجستان کشور غیرعضو ناتو، که دومین توقفگاه معاون رئیس جمهور امریکا است، وی با رهبران این کشور دیدار خواهد کرد. علاوه بر این، پنس با نیروهای امریکایی و گرجی که در یک تمرین نظامی چند ملیتی شرکت می کنند، ملاقات می کند.

خانم اوملی چیوا می گوید که انتظار از اطمینان بخشی امریکا در این کشور نیز بالاست. او می گوید: «گرجستان نسبت به کاهش بودجه برنامه همکاری نظامی خارجی ایالات متحده بسیار ناراحت است». با این حال، خانم اوملی چیوا می گوید که سفر پنس به گرجستان انگیزه دیگری نیز می تواند داشته باشد: «حکومت ایالات متحده ممکن است فکر کرده باشد که در ندادن پاسخ مناسب در جنگ سال ۲۰۰۸ روسیه و گرجستان، کوتاهی و اشتباه کرده است».

ایجاد رابطه خوب با مونتنگرو

آخرین مرحله سفر پنس، مونتنگرو است. این کشور به طور تاریخی روابط دوستانه با روسیه دارد. پروفیسور نیمارک می گوید که دیدار پنس از این کشور ممکن است به منظور چرخاندن مونتنگرو به سوی غرب باشد.

میشائیل کنیگه / ع.ح