زنان در افغانستان: بازگشت به تاریکی حجاب

فریده سیال خبرنگار تلویزیون طلوع عصبانی و ناامید است. او در گفت‌وگو با دویچه وله می‌گوید جهان با بی تفاوتی تماشا می‌کند که او و همکارانش هر روز تحت فشار فزاینده‌ای قرار می‌گیرند و حقوق خود را از دست می‌دهند. او در ادامه می گوید که "اعلامیه های در محکومیت طالبان منتشر می شود. با این اعلامیه ها چه کنیم؟ چه فایده ای برای ما دارد؟"  فریده می گوید از اول کاملا واضع بود که طالبان چگونه با زنان رفتار خواهند کرد. او برای بزرگترین رادیو تلویزیون خصوصی افغانستان »طلوع نیوز« کار می کند.

فریده یکی از کم خبرنگارانی است که هنوز در افغانستان کار می کند. بسیاری از همکاران او شغل خود را رها کرده اند. کسانی که می توانستند کشور را ترک کنند، از این کشور خارج شدند. حتی قبل از قدرت گرفتن طالبان، خبرنگاران زن از آسیب پذیرترین گروه ها در افغانستان بودند.

تقریباً یک سال است که طالبان در قدرت هستند که قبلاً هم هدفمندانه علیه زنان عمل می کردند و حالا نیز به طور مداوم حقوق زنان را محدود می سازند.

تهدید گسترده به مجازات

در آغاز ماه می، هبت الله آخوندزاده، رهبر طالبان، دستوری صادر کرد که بر اساس آن زنان و به ویژه کارمندان دولت فقط باید با حجاب کامل در انظار عمومی ظاهر شوند که «حجاب کامل» (تاکنون) شامل پوشاندن چشم و پیشانی نمی‌شود. یک هفته است که این حکم در مورد فریده و همکارانش نیز اعمال شده است. در حین کار در برابر کمره مجبورند از روبند یا ماسک های کرونا استفاده کنند که فقط چشمانشان قابل مشاهده باشد. بر اساس اظهارات رسانه طلوع نیوز، باید تمام خبرنگارانی که از پوشیدن حجاب خودداری می کنند، از کار اخراج و یا جای کار شان تبدیل شود. در همبستگی با مجریان زن، خبرنگاران مرد و کارمندان طلوع نیوز نیز یک روز در محل کار شان ماسک پوشیدند.

رسانه های تلویزیونی خصوصی و محلی قبلا با اداره طالبان مذاکره کرده اند تا از ممنوعیت عمومی کار مجریان و گزارشگران زن جلوگیری کنند. یک منبع که خواست نامش فاش نشود، به دویچه وله تایید کرد که طالبان تنها به شرطی موافقت کردند که خبرنگاران تلویزیون صورت خود را به جز چشمان خود جلوی کمره بپوشانند. این دستور شنبه گذشته از سوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر رسما صادر شد.

محمد صادق عاکف مهاجر، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان به دویچه وله گفت: «خبرنگاران تلویزیون از اجرای دستور خودداری کردند. بی‌توجهی به قوانین نه تنها تهدید به اخراج شان است بلکه پدران و شوهران زنان مربوطه نیز باید منتظر مجازات باشند، همچنین رؤسای رسانه های که این دستور را اجرا نمی‌کنند.»

فریده و همکارانش می‌ترسند که اوضاع بدتر شود و مجبور شوند با حجاب کامل "برقع" جلوی کمره ظاهر شوند. فریده در ادامه می گوید که "این چیزی است که طالبان به عنوان "بهترین حجاب" درک می کنند و می خواهند آن را در همه جا اعمال کنند. سپس من واقعاً نمی دانم چگونه به کارم ادامه دهم. من به این شغل نیاز دارم و نمی توانم کارم را از دست بدهم. من والدینم را حمایت مالی می کنم."

بسیاری از زنان افغان مانند فریده خواستار حمایت و همبستگی جامعه جهانی و به ویژه کشورهای غربی هستند. فریده می گوید: «باید جلوی طالبان گرفته شود.» وی می افزاید: «باید به وضوح به آنها گفته شود که اگر می‌خواهند پشت میز مذاکره با دیپلمات‌های غربی بنشینند و مذاکره کنند، نباید از خطوط سرخ عبور کنند. چرا لیست تحریمی برای رهبران آنها که حقوق ما را محدود می کنند وجود ندارد؟»

شورای امنیت سازمان ملل متحد اخیراً از طالبان خواست که محدودیت های حقوق زنان را لغو کنند. ۱۵ عضو شورای امنیت به اتفاق آرا به ویژه، "محدودیت هایی را که دسترسی به تحصیل و اشتغال، آزادی رفت و آمد و مشارکت کامل، برابر و معنادار زنان در زندگی عمومی را محدود می کند" محکوم کردند. آنها خواسته اند که چنین محدودیت ها باید "به سرعت برداشته شوند".

با این حال، زنان افغان تردید دارند که طالبان تحت تأثیر چنین درخواست‌هایی قرار گیرند.

(شبنم فون هاین، اسحق اکرمی) / ن.ک، ص.ا