1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله
سیاستآلمان

روز نهم نوامبر و تاریخ آلمان

مارسل فورستناو
۱۴۰۲ آبان ۱۸, پنجشنبه

نهم نوامبر قابل‌توجه‌ترین روز در تاریخ معاصر آلمان است. در این روز مردم آلمان در مقاطع مختلف تاریخی احساسات مختلفی را تجربه کرده اند، از رویداد شب بلورین در سال ۱۹۳۸ گرفته تا فروپاشی دیوار برلین در سال ۱۹۸۹.

https://p.dw.com/p/4Ycjj
دروازه براندنبرگ در برلین
دروازه براندنبرگ در برلین عکس: Gerald Matzka/picture alliance/dpa

 در این روز مردم آلمان در مقاطع مختلف تاریخی احساسات مختلفی را تجربه کرده اند، از شوک و هراس گرفته تا خوشحالی محض، از رویداد شب بلورین در سال ۱۹۳۸ گرفته تا فروپاشی دیوار برلین در سال ۱۹۸۹.

صفحه اینستاگرام دویچه وله را دنبال کنید

مردم آلمان در روز ۹ نوامبر رویدادهای تاریخی متعددی را تجربه کرده اند که فروپاشی دیوار برلین در ۱۹۸۹ آخرین آن است.

فروپاشی دیوار برلین

۹ نوامبر از سال ۱۹۸۹ به بعد یادآوری واقعه‌ای است که دنیا را تغییر داد: فروپاشی دیوار برلین. به تاریخ ۳ اکتوبر سال ۱۹۹۰ وحدت آلمان پس از ۴۱ سال جدایی دوباره به وقوع پیوست. با سقوط دومین دیکتاتوری در خاک آلمان که با پایان جمهوری دموکراتیک آلمان «دی دی ار» رقم خورد، سیستم سوسیالیسم واقعی از نقشه سیاسی اروپا محو شد. مناقشه شرق و غرب در این زمان به پایان رسیده بود. ۹ نوامبر سال ۱۹۸۹ در تاریخ آلمان و اروپا یک روز سرنوشت ساز بود.

پایان سلطنت

اما ۹ نوامبر در طول تاریخ آلمان به تکرار یک تاریخ مهم بوده است. در سال ۱۹۱۸ فیلیپ شایدمان، سیاستمدار حزب سوسیال دموکرات آلمان در برلین از یک بالکن ساختمان مجلس «رایشس تاگ» در برلین آغاز حکومت جمهوری را اعلام کرد.

شایدمان اعلام کرد: «کارگران و سربازان، از اهمیت تاریخی این روز آگاه باشید. یک اتفاق غیرقابل تصور افتاده است. وظیفه‌ای بزرگ در برابر ما قرار دارد که مدیریت آن بسیار دشوار است. همه چیز برای مردم، همه چیز به دست مردم! هیچ چیزی نباید مانع جنبش کارگران شود. با هم متحد باشید. متحد، وفادار و وظیفه شناس باشید! آن چه که قدیمی بود و پوسیده، یعنی حکومت سلطنتی فروپاشیده است. زنده باد آن چه که جدید است، زنده باد جمهوری آلمان.» اینگونه پایان حکومت سلطنتی ویلهلم دوم توسط شایدمان اعلام شد.

فیلیپ شایدمان، سیاستمدار حزب سوسیال دموکرات آلمان در برلین در یک بالکن ساختمان مجلس «رایشس تاگ»
فیلیپ شایدمان، سیاستمدار حزب سوسیال دموکرات آلمان در برلین در یک بالکن ساختمان مجلس «رایشس تاگ»عکس: akg-images/picture alliance

اما این دموکراسی نوپا در آلمان از همان آغاز با دشواری هایی روبرو بود. احزاب چپ و راست می خواستند آن را با سرعت هرچه بیشتر نابود کنند. به تاریخ ۹ نوامبر سال ۱۹۲۳ ناسیونال سوسیالیست ها در مونشن به سوی تالار فیلد مارشال «فلدهرن هاله» حرکت کردند. رهبر آن‌ها آدولف هیتلر بود که ده سال بعد قدرت را در آلمان به دست گرفت و دنیا را به بزرگترین پرتگاه یعنی جنگ جهانی دوم کشاند.

کنیسه‌های یهودیان به آتش کشیده شدند

در طی این مسیر ده ساله، حقوق یهودیان در آلمان به تدریج از آن ها سلب شد تا این که به طور سیستماتیک قتل عام و کشتار آن‌ها از سال ۱۹۴۲ آغاز شد.

قبل از آغاز جنگ جهانی دوم، در سراسر آلمان، به تاریخ ۹ نوامبر سال ۱۹۳۸ کنیسه‌های یهودیان به آتش کشیده شدند. دکان‌های آنها غارت شدند. تقریبا ۱۰۰ یهودی کشته شدند و ۲۶ هزار تن به اردوگاه های کار اجباری فرستاده شدند.

از این آزار و اذیت یهودیان در آن روز به عنوان «پوگروم» و یا «رایشس کریستال ناخت» (شب بلورین) یاد می‌شود. آن حملاتی که در این شب رخ داد را شاید بتوان مقدمه یا «آزمایش مقدماتی» برای کشتار دسته جمعی یهودیان  یا هولوکاست خواند.

روبرت لی، رئیس جبهه کارگری از حزب ناسیونال سوسیالیست آلمان با صراحت گفت: «یهودا باید اینجا فروبپاشد، یهودا نابود خواهد شد و باید نابود شود! این اعتقاد مقدس ما است.»

فروپاشی دیوار برلین

۹ نوامبر سال ۱۹۳۸ در سلسله روزهای سرنوشت ساز، خوفناکترین روز است که در تضاد کامل با ۹ نوامبر ۱۹۸۹ قرار دارد، روز فروپاشی دیوار برلین.

قبل از آن، مردم در این کشور ماه های طولانی بر علیه حاکمان آلمان شرق سابق اعتراضاتی را برگزار کرده بودند. هزاران تن به سفارتخانه های آلمان غربی در مجارستان و کشورهای اروپای شرقی پناه برده بودند.

فشار برای ایجاد تسهیلات سفر برای همه شهروندان آلمان شرقی به آلمان غربی روز به روز بیشتر می شد. اما بعدا اتفاقی رخ داد که کسی فکرش را نمی کرد: در زمانی که در یک نشست بین المللی در برلین شرقی، مقرره هایی در این ارتباط اعلام می شد که مسئولان آن را «فورا قابل اجرا» خواندند، دیگر کسی نتوانست از سیل مردم جلوگیری کند.

مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب دویچه وله دری تماشا کنید!

مردم به گذرگاه های مرزی درون شهری در بخش شرقی برلین هجوم بردند. خوشحالی مردم به معنای واقعی کلمه بی حد و مرز بود.

یک شهروند آلمان شرقی سابق با خوشحالی گفت: «بیش از این اجازه می دادند که برخی عبور کنند. بعد دروازه را باز کردند و حالا ما همه توانستیم بدون نشان دادن کارت شناسایی عبور کنیم. بدون هیچ چیز توانستیم عبور کنیم، بدون کنترول. من حتی یک کارت شناسایی را به همراه ندارم.»

پس از این شب بازگشت به دوران قدیم و زندگی گذشته دیگر ممکن نبود. نخستین شکاف در دیوار برلین، کل نظام را در هم شکست. تاریخ ۹ نوامبر برای سومین بار در آلمان تاریخ نوشته شد: اما این بار فقط سرشار از خوشحالی و احساس خوشبختی.