در پنجشیر و اندراب چه می‌گذرد؟
۱۴۰۱ اردیبهشت ۲۲, پنجشنبه
پس از درگیری میان طالبان و جبهه مقاومت در پنجشیر و ولسوالی اندراب ولایت بغلان، در شبکه‌های اجتماعی ویدیوها و تصاویر تائید نشده تکان‌دهنده‌ای از برخورد طالبان با غیرنظامیان نشر شده است. رسانه‌ها و نهادهای مستقل در این منطقه فعالیت ندارند تا وضعیت را از نزدیک ارزیابی کنند. خطوط تیلفون نیز به خوبی کار نمی‌کند.
مختار انداربی، یک تن از باشندگان ولسوالی اندراب ولایت بغلان به دویچه وله گفت وضعیت مردم در این ولسوالی ناگوار است. او مدعی شد که طالبان پس از آنکه در جنگ با افراد مربوط به جبهه مقاومت ملی تلفات دیدند، اقدام به «آزار و اذیت، شنکجه و تیرباران افراد ملکی» کردند.
او گفت: «انواع شکنجه از سوی نظامیان طالب بالای مردم جریان دارد. بر مردم فشار وارد می‌کنند تا افراد جبهه مقاومت را وادار کنند که دست از جنگ بکشند و از کوه‌ها پایین شوند. تهدید به کوچ اجباری می‌کنند، فعلا اکثر خانه‌های مردم را قرارگاه ساخته اند و در هر ساحه که درگیری صورت می‌گیرد، مردم محل مورد شکنجه قرار می‌گیرند.»
چند روز قبل زمانی که جبهه مقاومت ملی از وارد کردن تلفات بر طالبان خبر داد، سخنگویان طالبان ابتدا هرنوع درگیری را رد کردند و سرانجام تائید کردند که «عملیات تصفیوی» در این منطقه جریان دارد.
اندرابی گفت: «چند روز قبل وقتی طالبان در منطقه قاسان تلفات دیدند و پس از آن به محل آمدند، تعداد زیاد مردم را شکنجه و تعدادی را حتی در پیش چشم خانواده‌های شان تیرباران کردند.»
منابع مردمی در پنجشیر نیز از وضعیت وخیم و شکنجه غیرنظامیان خبر داده اند. یک باشنده ولایت پنجشیر به نام مستعار رحیمی گفت که به دلیل «رفتار غیرانسانی» و جنگ شدید در ولسوالی دره ولایت پنجشیر خانه خود را ترک کرده و روز پنج شنبه به کابل رسیده است.
این باشنده محل از طریق تلفون به دویچه وله گفت: «نه به پیر رحم شده، نه به جوان و نه به دهقان. مردم از دست این‌ها به کوه‌ها و نقاط خطرناک فراری شده اند و حتی اطفال شان را از دست داده اند. اصلاً در آنجا رحم و انسانیت از بین رفته است.»
رحیمی گفت از آن‌جایی که اعضای جبهه مقاومت با محل آشنایی خوب دارند، به طالبان تلفات زیادی وارد شده است: «و طالبان وقتی که دست شان به آن‌ها (افراد جبهه مقاومت) نمی‌رسد، انتقام‌اش را از مردم بی‌گناه می‌گیرند.»
او افزود که ۶۰ تا ۷۰ خانواده ساکن این ولسوالی خانه‌های خود را ترک کرده و در کوه‌ها یا قریه‌های دوردست دیگر پناه برده اند.
این باشنده ولسوالی دره ولایت پنجشیر گفت که طالبان افراد نزدیک به جبهه مقاومت را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند. به گفته او، طالبان حتی یک تن از همکاران خود را به دلیل این که با افراد جبهه مقاومت قرابت دارد، مورد توهین و تحقیر قرار داده اند.
رحیمی گفت: «طالبان یک نفر دیگر از همکاران خود را بدون این که بفهمند که همکار شان است، با مرمی کشتند. و من اطلاع دقیق دارم که دیروز [به خانواده او] مبلغ پنج صد هزار افغانی داده اند که ما اشتباه کردیم. این خود بی‌توجهی آن‌ها را نشان می‌دهد که بدون این که فکر کنند، سر هر کس فیر می‌کنند.»
این وضعیت واکنش رئيس نمایندگی اتحادیه اروپا در افغانستان را نیز برانگیخت. اندریاس فون برانت، رئيس نمایندگی اتحادیه اروپا برای افغانستان در توییتی از گزارش‌ها در مورد بدرفتاری و کشتار غیرنظامیان در پنجشیر ابراز نگرانی کرد.
منیب احمد، یکی از افراد مربوط به جبهه مقاومت در پنجشیر مدعی شد که طی چند روز اخیر طالبان تنها در ولسوالی اندراب «۱۰ فرد ملکی را تیرباران کرده و ده‌ها تن دیگر را شکنجه و زندانی کرده اند».
این عضو جبهه مقاومت می‌گوید که اکنون مردم نمی‌توانند کارهای روزمره خود را به پیش ببرند: «برای طالبان فرق نمی‌کند که پیر مرد است، کودک است، نوجوان است، همه را مورد اذیت قرار می‌دهند. مردم اکنون از ترس طالبان نمی‌توانند از خانه بیرون شوند و کارهای روزمره خود را انجام دهند.»
اما طالبان نه تنها این برخوردها با غیرنظامیان، بلکه در مجموع حضور جبهه مقاومت و درگیری را رد می‌کنند.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان گفت: «این ادعاها واقعیت ندارد. تبلیغات برخی افراد است. آنجا مجاهدین ما پوسته و سنگرهای خود را دارند و نیاز ندارند که از خانه‌های کسی به عنوان سنگر استفاده کنند. آنجا جنگ نیست که ما نیاز به سنگر پیدا کنیم.»
سخنگوی طالبان گفت: «البته جاهایی که افراد مسلح وجود داشته و [نیروهای ما] عملیات تصفیوی را انجام داده اند، کسانی که به کوه بالاشده بودند پس آمدند. اسلحه زیاد [از نزد آن‌ها] گرفته شده است. آنجا کدام برخورد نظامی نیست و تنها عملیات تصفیوی جریان دارد.»
پنجشیر آخرین ولایتی بود که طالبان در تابستان سال گذشته تصرف کردند. در این ولایت جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود، فرزند احمدشاه مسعود، برای مدت کوتاهی در برابر طالبان مقاومت کرد.
در هفته‌های اخیر جبهه مقاومت ملی به تکرار از وقوع درگیری با طالبان در ولایت‌های شمالی به خصوص پنجشیر و بغلان خبر می‌دهد. طالبان این اظهارات را رد می‌کنند و می‌گویند سراسر افغانستان را زیر کنترول خود دارند.