روزجهانی مبارزه علیه سربازگیری از کودکان

1. افغانستان ـ فقط با دوازده سال سن قهرمان جنگی

در آغاز ماه فبروری افراد گروه طالبان با حمله بر وصیل احمد در مسیر راه مکتب، و با شلیک دو مرمی بر سرش او را به قتل رسانیدند. یک قتل برنامه ریزی شده؛ زیرا وصیل احمد یکی از مخالفان طالبان بود و به عنوان قهرمان جنگی مورد استقبال قرار می گرفت. او حتی در تصویری با یونیفورم پولیس دیده می شود.

در افغانستان نه تنها طالبان کودکان را مجبور به گرفتن سلاح و اشتراک در جنگ می کنند، بلکه در قطار نیروهای پولیس نیز از کودکان استفاده صورت می گیرد. به گفته رالف ویلینگر فعال حقوق کودکان و عضو سازمان حمایت از کودکان موسوم به "تر دوهوم"، با آنکه حکومت افغانستان می خواهد، تقاضای منع سربازگیری را به رسمیت بشناسد، اما در عمل قادر به اجرای این مورد نمی باشد. آلبوم عکس را اینجا تماشا کنید.

2. سوریه ـ حضور کودکان یونیفورم پوش امری روزمره

در سوریه نیز نه تنها تروریست های "دولت اسلامی" یا داعش، بلکه بنابر آمار منابع سازمان ملل، اردوی آزاد سوریه و شبه نظامیان جانبدار حکومت به شمول حزب الله نیز از کودکان در عرصه نظامی استفاده می کنند. براساس گزارش اخیر سازمان ملل سربازگیری از کودکان در سوریه رفته رفته به یک "امر روزمره" مبدل می شود.

به گفته رالف ویلینگر از سازمان حمایت از کودکان برعلاوه گروه های متذکره، همچنان گروه های کُردی نیز از افراد زیرسن قانونی در امور نظامی استفاده می نمایند. او افزود: «در اکثر مناطق درگیر جنگ تمامی جناح ها از کودکان استفاده نظامی می کنند. در این مناطق شماری علنی از کودکان سربازگیری کرده و شمار دیگر به گونه های پنهان؛ طور مثال به عنوان جاسوس و یا هم مددگار داکتر از کودکان استفاده می نمایند. بخش هایی که مسلماً خیلی خطر ناک اند».

3. عراق ـ فرار به عنوان آخرین بدیل

در عراق به دلیل تداوم جنگ از سال 2003 به اینسو، به ویژه وضعیت برای کودکان خیلی خطرناک است. بنابر اظهارات ویلینگر؛ هرقدر زمان جنگ طولانی تر گردد، به همان اندازه مخصوصاً در سن نوجوانی برای پسران کودک و همچنان برای دختران زیرسن دشوار خواهد بود تا خودرا از گروه های مسلح حفاظت نمایند.

به عقیده او تنها امکان نجات از چنین گروه هایی ترک وطن می باشد. به آنهم به گفته ویلینگر در گذشته شمار سربازان کودک به شدت افزایش یافته بود؛ زیرا گروه موسوم به "دولت اسلامی" به شدت از میان کودکان و نوجوانان سربازگیری می نمود.

4. یمن ـ یمن و همسایه اش نیز از کودکان استفاده می کنند

گفته می شود که حدود یک سوم رقم جنگجویان در یمن را کودکان تشکیل می دهند. در جنگ های یمن همچنان کودکان با استفاده از تفنگ های "جی 3" آلمانی سهیم اند؛ زیرا به گفته ویلینگر عربستان سعودی به عنوان یکی از جناح های جنگی در یمن، بدون توجه به قراردادهای تسلیحاتی و نقض موازین مرتبط به آنها، تفنگ های مذکور را بسته بسته از آسمان به زمین پرتاب کرده است. او افزود: «با وجود این، نمی توان تفاهم داشت که در برابر چنین یک کشوری که قراردادها را نقض می کند و حقوق بشر را به شدت نادیده می گیرد، هنوز هم عملاً هیچ اقدام موثری صورت نگرفته و هنوز هم آلمان تسلیحات را در اختیار چنین یک کشوری قرار می دهد».

5. سومالیاـ "نوجوان" از کودکان سربازگیری می کنند

همچنان اردوی سومالیا نیز از سربازگیری از کودکان خودداری نمی کند. اردویی که توسط کشورهای غربی در جنگ علیه جنگجویان حمایت می گردد. ولینگر در این مورد نیز با نگرانی ابراز نظر کرده گفت: «اصلاً قابل درک نیست که چنین یک موردی نادیده گرفته می شود و حتی تا حدودی در آزمایش های نظامی نیز مشترکاً عملی می گردد». بنابر گزارش سازمان ملل همچنان در میان گروه تروریستی الشباب در سومالیا نیز که خودرا به عنوان نماینده "جوانان" تلقی می کنند، حدود 1000 کودک شامل می باشند.

6. سودان جنوبی ـ 16000 کودک سرباز

"من قبل از این هیچ گاهی اسلحه به دست نگرفته بودم. اما آنها درست در روزی که مارا بازداشت کردند، به ما نشان دادند که چگونه از سلاح استفاده می شود. در یک درگیری هفت کودک کشته شدند". این شمه ای از اظهارات یک نوجوان هفده ساله است که قبلاٌ از جمله سربازان کودک به شمار می رفت و در برابر سازمان امدادی دیده بان حقوق بشر بود. بنابر گزارش ها در ادامه فقط دو سال دست کم 16000 کودک و نوجوان جبراً به سربازی مجبور ساخته شده اند.

7. سودان ـ گفتار اما نه عمل

شماری از گروه های جنگجو به طور جداگانه قراردادهایی را می بندند که در آنها سربازگیری از کودکان را مردود می شمارند. با آنهم از کودکان دائم سربازگیری می شود. به ویژه در مناطق غرب دارفور که وضعیت در این اواخر به شدت وخیم گردیده است. بنابر اطلاعات منابع سازمان ملل همچنان در کنار نیروهای حکومتی نیز کودکان سرباز فعالیت دارند.

8. جمهوری افریقای مرکزی ـ ترس شدید دلیل سربازی

در اکثر موارد کودکان ربوده می شوند و برای زنده ماندن جبراً به سربازی کشانیده می شوند. بنابر گزارش ها "همچنان این کودکان در برابر هدایایی از قبیل تلفن همراه و یا هم پول نقد فریب داده می شوند و زمانی که یکبار فریب این گروه ها مؤثر واقع گردد و این کودکان محل و جای بود و باش فرماندهان را بلد شوند، دیگر مجبورند با آنها باقی بمانند؛ زیرا تقریباً در تمام گروپ های جنگی فرار از این گروه ها با اعدام مجازات می گردد".

9. جمهوری دموکراتیک کنگو ـ فرمانده زندانی

در تازه ترین گزارش سازمان ملل از 10 گروه مختلف در این کشور نامبرده شده که از کودکان سربازگیری می نمایند. شماری زیاد جنگجویان در مناطق شرقی این کشور بر سر منابع گرانبهای مواد خام از چندین دهه به اینسو با هم درگیر جنگ اند. با وجود آن به باور کارشناسان در زمینه تحقیق و مجازات افراد مجرم تا حدودی تغییرات مثبتی در این کشور دیده می شوند. به گفته ویلینگر: «به هر صورت آگاهی در این زمینه که سربازگیری از کودکان جنایت جنگی شمرده می شود، در سرتاسر جهان افزایش یافته است. همچنان محکمه عالی جنایات جنگی لاهه در دنهاک نیز توماس لوبانگا رهبر یکی از شبه نظامیان پیشین را که در جنگ همچنان به کودکان دستور می داد، محکوم به زندان نمود. او اکنون از سال 2015 به اینسو در کانگو زندانی می باشد».

10. نایجریاـ برده های جنسی و افراد انتحاری

در این کشور به ویژه پس از ربودن "دختران مکتب چیبوک" گروه تروریستی بوکوحرام شهرت جهانی کسب نمود. قبل از این نیز سازمان ملل از چندین سال به اینسو گروه مذکور را به استفاده از کودکان به عنوان برده های جنسی متهم می نمود. اما از سال 2014 گروه بوکوحرام برعلاوه سرباز گیری از کودکان، همچنان از آنها به عنوان سپر انسانی استفاده می کند. حتی بارها مقامات این کشور پس از حملات انتحاری اعلام کرده اند که حمله کننده کودکی بوده است که خودرا منفجر نموده است.

11. مالی ـ الزاماً پیشروی متوقف شده است

در مالی نیز گروه های اسلامی برای دسترسی به اهداف خویش از کودکان سواستفاده می کنند. ولی با آنهم پس از پیشرویی نیروهای بین المللی در سال 2013 در این کشور سربازگیری از کودکان متوقف گردیده است. بنابراین وضعیت کودکان در این کشور تا حدی بهتر از سال های گذشته می باشد.

12. کولمبیاـ انصراف فارک از سربازگیری از کودکان

نیروهای مسلح انقلابی کولمبیا "فارک" که بزرگترین گروه چریکی این کشور محسوب می شود، در آغاز این هفته اعلام نمود که پس از این از کودکان سربازگیری نمی کند. جنگجویان مذکور در نظر دارند با این اقدام روند صلح با حکومت را تسریع بخشند. ویلینگر مدافع حقوق کودکان با استقبال از این اقدام گروه مذکور در پایان درگیری بیش از 50 ساله آنان با حکومت، تأکید کرد: «فارک همچنان ادعا دارد که فقط تعداد خیلی معدود نوجوانان 15 ساله در کنار آنان فعالیت دارند، این مورد قطعاً حقیقت نیست».

13. فلیپین ـ صلح، آزادی را درپی خواهد داشت

گروه تازه تأسیس کمونیست "نیو پیپل آرمی" یا "اردوی جدید خلق" فلیپین، روز تا روز در جنگ علیه حکومت این کشور به سربازگیری از کودکان افزایش می دهد. به گفته ویلینگر "این درگیری هنوز خاتمه نیافته است". با آنهم ویلینگر در ارتباط به کودکان سرباز در قطار گروه موسوم به "میلف" یا "جبهه آزادی اسلامگرایان مورو" با خوشبینی ابراز نظر نموده گفت که این گروه در آستانه امضای پیمان صلح با حکومت می باشد.

14 میانمارـ رهایی و سربازگیری مجدد

در این کشور اقدامات مثبتی در زمینه سربازگیری کودکان صورت گرفته است و سازمان ملل نیز با استقبال از اقدامات حکومت مبنی بر ترخیص کودکان سرباز از نیروی نظامی این کشور حکومت میانمار را مورد تمجید قرار داده است.

اما به باور ویلینگر از سازمان حامی کودکان "از سال 2012 به اینسو واقعاً صد ها کودک از نیروهای اردوی میانمار اخراج شده اند؛ اما همزمان صدها کودک دیگر از مجراهای غیرقانونی دیگر و اکثراً بطور غیررسمی وادار به سربازی شده اند. در این ارتباط خواست واقعی منع چنین موردی وجود ندارد".

آلمان به عنوان کشور شماره 15 در این فهرست؟

بنابر منابع سازمان ملل همچنان در کشورهای دیگر درگیر بحران مثل لیبیا ومناطق فلسطینی ها نیز سربازگیری از کودکان صورت می گیرد. حتی در کشورهای دیموکرات غربی نیز جوانان هفده ساله با یونیفورم در استفاده از سلاح فعالیت دارند. چنانچه فان دیر لاین وزیر دفاع آلمان در پاسخ به سوال یکتن از اعضای پارلمان آلمان از حزب چپ این کشور حضور جوانان را در اردوی فدرال این کشور در دوره های آموزش های نظامی تأئید کرد.

اما رالف ویلینگر فعال حقوق کودکان در این ارتباط گفت: «خیلی مهم است که آلمان در زمینه آنچه که ادعا می کند، خود نیز به عنوان الگو نقش داشته باشد». زیرا به گفته او آلمان در کشورهای مثل میانمار و کولمبیا در مخالفت با سربازگیری کودکان و سهم جوانان زیر 18 سال در امور نظامی به شدت فعالیت دارد و "همزمان رقم جوانان 17 ساله در اردوی فدرال آلمان در سال 2015 به 1515 تن افزایش یافته است. علاوه براین جوانان زیر سن نباید به عنوان محافظ استخدام شوند و یا به گفته او همچنان نباید در مأموریت های خارج از آلمان توظیف گردند. در وظایفی که مجبور به استفاده از سلاح گردند.