پس از حمله به مکتب، دختران به ادامه تعلیم مصمم اند
۱۴۰۰ اردیبهشت ۲۴, جمعه
فرزانه اصغری چند روز بعد از این که خواهر خود را در بمب‌گذاری در یک مکتب در کابل از دست داد، در کنار آرامگاه خواهر ۱۵ ساله خود ایستاده و به آهستگی گریه می‌کند.
در این حمله به مکتب سیدالشهدا در غرب کابل دست کم ۸۰ تن کشته و ۱۶۰ تن دیگر زخمی شدند که وضعیت بسیاری از آن‌ها وخیم است.
با وجود این، شاگردان، خانواده‌ها و معلمانی که با «بنیاد تامسن رویترز» صحبت کرده اند، از تعهد خود به ادامه تعلیم و تحصیل در کشوری سخن گفته اند که در زمان حاکمیت گروه طالبان از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ زنان و دختران از تعلیم و تحصیل در آن محروم بودند.
فرزانه که با سه خواهر دیگرش به مکتب سیدالشهدا می‌رفت، در هنگام وقوع انفجار در آنجا حضور داشت. او از جمع کسانی است که آماده اند با بازگشایی مکتب پس از رخصتی عید فطر دوباره در صنف درسی حضور یابند.
این دختر ۱۸ ساله که در صنف دوازدهم درس می‌خواند، می‌گوید: «من باز هم و باز هم خواهم رفت. حتی اگر حمله دیگری صورت بگیرد باز هم به مکتب می‌روم. من امیدم را از دست نمی‌دهم، به خاطری که ما نمی‌توانیم در راه فرا گرفتن علم و آموزش ترس داشته باشیم.»
محمد حسین ۵۳ ساله، پدر فرزانه، می‌گوید که از وضعیت ترسیده است، اما پای فرزندان خود را از مکتب نخواهد گرفت، هرچند که این تصمیم سختی است.
او در خانه خود که حدود ۱۰ دقیقه پای پیاده از این مکتب فاصله دارد، می‌گوید: «من هفت دختر دارم و می‌خواهم که همه آن‌ها تحصیل‌کرده بار بیایند.»
ایالات متحده امریکا و بسیاری کشورهای دیگر غربی از تعلیم و تحصیل دختران به عنوان کلیدی‌ترین موفقیت حضور ۲۰ ساله در افغانستان یاد کرده اند.
اما همزمان با خروج نیروهای بین‌المللی، وضعیت امنیتی افغانستان رو به وخامت گذاشته است. این وضعیت به برخی گروه‌های افراطی جسارت بخشیده است تا پیشرفت در عرصه آموزش دختران را با تهدید مواجه کنند.
گروه طالبان که مدعی است با آموزش دختران مطابق شریعت اسلامی مخالفتی ندارد، هرگونه دست داشتن در این حمله خونین را رد کرده و آن را محکوم کرده است.
فوزیه کوفی، یکی از محدود زنانی که در مذاکرات صلح با گروه طالبان در دوحه شرکت دارد، می‌گوید که افغانستان در دو دهه اخیر تغییرات اساسی کرده است.
او می‌افزاید: «این افغانستانی است که من تلاش کردم در مذاکرات دوحه توجه طالبان را به آن جلب کنم. من از آن‌ها خواستم که واقعیت‌های مدرن را بپذیرند.» او در عین زمان هشدار می‌دهد که حملات به مراکز تعلیمی دختران افزایش یافته است.
تاثیر عمیق
آمار اداره انکشاف بین‌المللی ایالات متحده امریکا (یو اس ای آی دی) نشان می‌دهد که فعلاً بیش از سه و نیم میلیون دختر در افغانستان به مکتب می‌روند.
براساس معلومات ملل متحد، بعد از چهار دهه جنگ در افغانستان میزان سواد در این کشور ۴۳ درصد است و تنها ۳۰ درصد زنان باسواد اند.
هیدر بار، یکی از مدیران شعبه حقوق زنان در سازمان دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید که حوادثی مانند حمله روز شنبه به مکتب، تاثیرات عمیقی به جا می‌گذارد.
خانم بار ادامه می‌دهد: «وقتی ما با دختران یا والدین شان صحبت می‌کردیم که چرا دختران به مکتب نمی‌روند یا اجازه مکتب رفتن ندارند... غالباً از حمله به مکتب سخن می‌گفتند.»
او می‌گوید: «این واقعاً واضح می‌سازد که هرچند بسیاری والدین تمایل به تعلیم دختران شان دارند، بین این آرزوی شان و ترسی که ممکن است دختر شان روزی هرگز از مکتب به خانه برنگردد، سبک و سنگین می‌کنند.»
حمیده، دیگر شاگرد مکتب سیدالشهدا در شفاخانه علی جناح زیر تداوی قرار دارد. او وقتی از صحنه حادثه فرار می‌کرد، تکه‌های گوشت انسان و اجساد سوخته را با چشمان خود دید، اما به تصمیم خود به ادامه تعلیم و تحصیل استوار است.
او که هنوز نمی‌داند چه تعداد از همصنفی‌هایش نجات یافته اند، می‌گوید: «این حمله علیه نسل نو افغانستان بود. آن‌ها می‌خواهند نسل ما را به تاریکی سوق بدهند، اما برای یک آینده روشن تلاش می‌کنیم. من هرگز آموزش را متوقف نمی‌کنم.»
در داخل این مکتب، در حالی که معلمان در یک اتاق کم‌نور کتاب‌های حاضری را ورق می‌زنند تا مشخص شود که چه کسانی کشته یا زخمی شده اند، عقیله توکلی مدیر این مکتب می‌گوید که به درس و تلاش ادامه می‌دهند.
خان توکلی ادامه می‌دهد: «پیام من به خانواده‌های که دختران‌شان را از دست دادند این است: ما هرگز آن‌ها را فراموش نمی‌کنیم.»
مدیر این مکتب می‌گوید: «این حمله کل جامعه افغانستان را متاثر کرده است و ما عزاداریم، اما من پیام دیگری نیز به والدین دارم: به فرستادن دختران تان به مکتب ادامه بدهید.»
af/nf (Reuters)