تصویر: وضع نگران کننده آزادی رسانه ها در جهان

براساس گزارش سالانه سازمان گزارشگران بدون مرز، افغانستان در سال 2016 در جایگاه 120 فهرست آزادی رسانه ها در جهان باقی مانده است. این کشور هنوز هم از جمله خطرناک ترین کشورهای جهان برای خبرنگاران است. حمله به رسانه ها و خبرنگاران بیشتر شده است. شورشیان،دولت و قدرتمندان برای آزادی بیان تهدید هستند. امتیاز این کشور از 37.75 در سال گذشته به 37.44 رسیده است.

پاکستان در میان 180 کشور جهان رده 147 را در آزادی رسانه ها دارد. امتیاز این کشور 48.52 است. نفوذ گروه های دینی، سازمان های استخباراتی دولت ها و اعمال نفوذ سیاستمداران در کشورهای جهان یکی از دلایل بدتر شدن وضع آزادی بیان است که گزارشگران بدون مرز به آن اشاره می کند.

تاجیکستان در رده بندی ازادی بیان 34 امتیاز از دست داده و به جایگاه 150 فهرست لغزیده است. گزارشگران بدون مرز نوسته: «مبارزه ضد تروریستی و ادعای تلاش برای ثبات کشور توجیهی در ایجاد جو خفقان برای رسانه‌های مستقل و بستن دهان مخالفان است». رئیس جمهور تاجیکستان به صورت گسترده در نقض ازادی رسانه ها متهم شده است. امتیاز این کشور از 36.19 به 50.34 رسیده است.

این کشور همسایه افغانستان در فهرست جهانی آزادی رسانه ها با 61.15 امتیاز رتبه 166 را دارد. این کشور هم از الگوی سرکوبگرایانه و سانسور دولتی روسیه استفاده می کند. ازبکستان از جمله کشورهای خطرناک برای کار رسانه ای محسوب می شود. پس از انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته به صورت گسترده سانسور رسانه ها در این کشور افزایش یافته است.

ایران در رده 169 جدول جهانی آزادی رسانه ها قرار دارد. گزارشگران بدون مرز نوشته: «جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای سرگوبگر آزادی اطلاع‌رسانی است. در این کشور رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران قربانی جنگ قدرت در راس هرم حکومت هستند». از آغاز دوره ریاست جمهوری حسن روحانی 50 روزنامه نگار و وب نگار بازداشت شده اند. 34 خبرنگار هنوز زندانی اند. امتیاز این کشور از 72.32 در سال گذشته به 66.52 رسیده است.

چین در میان 180 کشور جهان رتبه 176 را با 80.96 امتیاز گرفته است. حزب حاکم کمونیستی سرکوب رسانه ها را افزایش داده است. خبرنگاران با تهدید ربوده شدن، اعتراف اجباری و شکنجه روبرو هستند. گزارشگران بدون مرز نوشته که رئیس جمهور چین در بازدید از رسانه ها، دیدگاه اقتدارگرایانه ای ارائه کرده و گفت: «رسانه‌ها باید حزب را دوست داشته باشند، از آن حمایت کنند و کاملاً با فکر و سیاست و رهبران آن همسان شوند».

ترکمنستان قبل از کوریای شمالی با رتیه 179، قرار دارد. ترکمنستان با رتبه 178 سومین کشور جهان است که سانسور رسانه ها در آن جریان دارد. امتیاز این کشور 83.44 می باشد. گزارشگران بدون مرز نوشته: «در میان کشورهای شوروی سابق و آسیای مرکزی، وضعیت آزادی رسانه‌ها همچنان فاجعه‌بار است. نزدیک به دو سوم این کشورها در مرز و یا پس از رده 150 قرار گرفته‌اند و میانگین امتیاز‌های بدست آمده‌شان هر سال بدتر می‌شود».

روسیه در فهرست جهانی آزادی رسانه ها در میان 180 کشور رتبه 148 را دارد و امتیازش 49.3 مباشد. این کشور از سال گذشته چهار رتبه در جدول صعود کرده، اما گزارشگران بدون مرز آن را به خاطر وضعیت الگو گرفته شده در کشورهای آسیای میانه رشد محسوب نکرده و نوشته است: «روسیه نقش الگوی منطقه‌ای خود را حفظ کرده است هر چند که متاسفانه الگویی منفی است. این حرکت به جلوی سرکوبگرانه تنها تنش بیشتری را تغدیه می‌کند».

در گزارش سالانه گزارشگران بدون مرز در سال 2016 آمده است: «شماری زیادی از کشورهای آسیا و اقیانوسته در عرصه آزادی رسانه‌ها، پس‌رفتی نمایان و یا دست‌کم ایستایی داشته‌اند». کوریای شمالی در آسیا کشوری می باشد که قبل از اریتریا در جدول قرار دارد و رده 179 را با 83.76 امتیاز منفی دارا می باشد. گزارشگران بدون مرز از سال 2002 وضعیت آزادی بیان را بررسی می کند. امتیازات همه کشورها منفی می باشند.

گزارش تازه سازمان گزارشگران بدون مرز تصویر مثبتی از وضع رسانه ها در اروپا را نشان نمی دهد. این سازمان نوشته: «رده‌بندی جهانی آزادی مطبوعات 2016 تأیید گرایش فرو افتادن الگوی اروپایی در این سال است». بلغاریا با منفی شدن هفت امتیازش در رده 113 جدول جهانی آزادی بیان است و اخرین کشور اروپایی در این فهرست است. آلمان در مقام 16 و فتلاند در مقام اول جدول جهانی است.

وضعیت آزادی اطلاع رسانی در آمریکا بدتر شده است. گزارشگران بدون مرز علت اصلی آن را "تنش سیاسی فزاینده، در بسیاری از کشورهای این قاره" می خواند که "با رکود افتصادی، ناباوری به آینده و تبارگراییی" تغذیه می شود. در این قاره ونزولا با رتبه 139 در جدول و امتیاز 44.77 آخرین کشور قاره امریکا است که وضعیت بد آزادی رسانه ها را دارد.

استرالیا با 17.84 امتیاز در رده 25 جدول آزادی رسانه های جهان قرار دارد. در این قاره رسانه های چاپی وضع خوبی ندارند. دو شرکت رسانه ای 85 درصد فروش روزنامه ها را دارند. کنترول رسانه ها از سوی سرمایه داران و شرکت های خصوصی و اعمال نفوذ برآنان برای منافع شخصی یکی از مشکلات فراروی آزادی بیان و سانسور در رسانه ها در سال 2016 خوانده شده است.

گزارشگران بدون مرز وضعیت رسانه ها را در افریقا رو به وخامت خوانده و از خشونت فزاینده علیه آزادی رسانه ها سخن زده است. بدترین وضعیت در سودان جنوبی خوانده شده که 15 رتبه اش را در جدول از دست داده و به رده 140 سقوط کرده است. دیکتاتوری اریتریا در این قاره با داشتن رده 180 جدول، آخرین کشور در جدول آزادی بیان و رسانه ها در جهان است. این کشور 83.92 امیتاز دارد.