تصویر: افزایش اخراج گروهی مهاجران افغان از ایران
بازگشت مهاجران بی اسناد افغان از ایران به شدت افزایش یافته و ولایت های هرات و نیمروز شاهد عودت و اخراج هزاران مهاجر افغان از ایران هستند. شعیب تنها خبرنگار دویچه وله به مرز رفته و این گزارش تصویری را تهیه کرده است.
هوا به شدت سرد و پخبندان است، اما بازگشت و اخراج توده وار مهاجران ثبت نشده افغان از ایران متوقف نمی شود.
آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد گزارش داده که از ۱۹ تا ۲۵ ماه نوامبر نزدیک به ۱۴ هزار مهاجر بدون مدرک افغان از ایران وارد افغانستان شده اند.
"آی او ام" گفته از این میان نزدیک به پنج و نیم هزار نفرشان که اکثرا مردان مجرد بوده اند، از ایران با اعمال فشار اخراج شده اند.
براساس گزارش این سازمان از مجموع مهاجرانی که از مرز ایران در جریان پنج روز بررسی شده در ماه نوامبر وارد هرات و نیمروز شده اند، ۱۱ درصدشان خانواده ها بوده اند.
آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد گفته است که در میان اخراج شدگان از ایران کودکان و زنان بدون همراه نیز شامل هستند.
"آی او ام" گفته که در میان این اخراج شدگان از ایران ۱۲۷ نوجوان پایین تر از سن قانونی ۱۸ سال نیز بوده اند.
همچنان از اخراج افراد کهنسال بودن همراه و سرپرست نیز در میان مهاجران اخراج شده از ایران خبر داده شده است.
در گزارش سازمان ملل همچنان گفته شده که ایران دست کم ۸۰ مهاجر بدون مدرکی را اخراج کرده که واقعا مریض بوده اند و به خدمات درمانی ضرورت داشته اند.
برخی از مهاجران اخراج شده ادعا می کنند که نیروهای نظامی ایران با آنان برخورد غیرانسانی کرده اند. این جوان در هوای سرد و یخبندان، پس از بازداشتش با این وضع از ایران اخراج شده است.
برخی از آنان نیز مانند این مرد ادعا دارند که از سوی نظامیان ایران زندانی گردیده و به شدت لت و کوب شده اند. این مرد زخم های پاهایش را نشان داده و گفت نیروهای امنیتی ایران او را به خاطر همراه نداشتن اسناد لت و کوب کرده اند.
مقامات ریاست امور مهاجرین و عودت کنندگان در هرات و نیمروز از بازگشت و اخراج گروهی مهاجران افغان از ایران ابراز نگرانی کرده و خواهان کمک های بیشتر برای آنان از سوی سازمان های بین المللی شده اند.
آژانس مهاجرت سازمان ملل گفته که از مجموع مهاجران بدون مدرکی که از ایران بازگشته و یا اخراج شده اند، فقط به پنج درصدشان امدادرسانی کرده و تلاش می کند میزان این کمک دهی را بالا ببرد.
ایران، افغانستان و کمیساریای عالی سازمان ملل متحد موافقتنامه سه جانبه ای دارند که جوانب را به رعایت مفادش مستلزم می سازد. این توافقنامه تاکید می کند: «بازگشت باید دواطلبانه، عزتمند و مرحله وار باشد و عودت کنندگان باید شامل برنامه های اولویت ملی و برنامه های همبستگی ملی گردند تا از بابت سرپناه، معیشت، اشتغال و دسترسی به خدمات اولیه تشویش نداشته باشند.»
اما مهاجران افغان می گویند کشورهای میزبان همواره از آنان به عنوان عامل فشار سیاسی استفاده می کند. آژانس مهاجرت سازمان ملل متحد نیز در گزارش اخیرش گفته: «این نرخ بازگشت مهاجران بدون مدرک، تحت تاثیر تعدادی عوامل سیاسی، امنیتی و دیگر عوامل، هم در افغانستان و هم در کشورهای همسایه اش می باشد که میزبان مهاجران هستند.»
این روزها با وصف سردی هوا، مناطق مرزی اسلام قلعه در هرات و میلک در نیمروز شاهد ورود توده وار مهاجران ثبت نشده افغان هستند، اما برعکس موج بازگشتی که از سال گذشته در پاکستان آغاز شده بود، به خاطر روند ثبت نام مهاجران افغان در آن کشور بسیار کم شده است.
اخیرا سر قنسول ایران در هرات به خبرنگار دویچه وله گفته که کشورش سیاست سختگیرانه ای در قبال مهاجران افغان پیش نگرفته و فقط تلاش می کند "حضور اتباع در ایران را قانونمند سازد".