تبصره: جنایات جنگی استرالیا در افغانستان فقط قله کوه یخی است

سرباز آسترالیایی یک دستش را بالای سر یک طفل خوردسال افغان به رسم نوازش گذاشته است و با دست دیگر چاقوی خون آلودی را به گلویش گرفته است. پسر كاملاً ترسیده و شوكه به نظر می رسد. او خودش را به یک بره جوان چسپانده است. در قسمت پائینی این تصویر به انگلیسی نوشته شده است: «نترس، ما می خواهیم صلح را برقرار کنیم.» این جمله زیرنویسی است که کلمات سرباز را که با پوزخند در تصویر معلوم می شود بازتاب می دهد. پرچم های آسترالیا و افغانستان در زیر پای آنها معلوم می شود.

این تصویر که به وضوح یک فتومونتاژ است، توسط یک مقام حکومت چین در تویتر منتشر شده است و اشاره به گزارش های نگران کننده جنایات جنگی توسط سربازان نخبه آسترالیایی در افغانستان می کند، که جزئیات آن از اواسط ماه نوامبر امسال، یکی پس دیگر روشن شده می رود.

در تویت این مقام چینی آمده است که در پیکینگ همه از جنایات اردوی آسترالیا شوکه شده و آن را شدیدا محکوم می کنند. آسترالیا با خشم از خود واکنش نشان داد و اسکات موریسون، نخست وزیر این کشور بلافاصله یک کنفرانس مطبوعاتی راه اندازی کرد. او به منظور فرستادن پیام واضح خواستار اخراج دیپلومات های چینایی از آسترالیا گردید. آیا این کار برحق است؟

برخورد دوگانه یا چشم پوشی؟

این نوع برخورد دوگانه در چین قابل توجه است و به هیچ وجه تعجب آور نیست. گذشته از این، سال هاست که این کشور به نقض جدی حقوق بشر متهم شده و در عین حال در برابر چشمان جهانیان علیه اقلیت اویغورها دست به نسل کشی می زند. اما از یک رژیم خودکامه مانند رژیم چین انتظار دیگری نمی رود.

با این حال، یک حکومت غربی مانند آسترالیا هنگامی که خود را با یک کمپاین روابط عمومی توسط چین درگیر می سازد، می توان از چشم پوشی از اصل موضوع و منحرف ساختن افکار عامه سخن زد: از این طریق بار دیگر زندگی افغان ها به جای اینکه احترامی که شایسته آنها است، صورت بگیرد، برای منافع سیاسی به بازی گرفته می شود. تمرکز باید روی افراد آسیب دیده باشد، نه روی بازی های دیپلوماتیک با سایر کشورها.

ناگفته نماند که باید استقبال کرد که آسترالیا اولین کشور غربی بود که به صراحت جنایات جنگی را در افغانستان پذیرفت و اکنون می خواهد این موارد را از طریق مجاری قانونی بررسی کند. با این حال، می توان حدس زد که گزارش های موجود تاکنون تنها بخشی از آنچه واقعاً در افغانستان اتفاق افتاده و یا هنوز در حال رخ دادن است را نشان می دهند.

ترور در "جنگ با ترور"؟

آسترالیا، که در مجموع حدود ۲۶ هزار سرباز به افغانستان اعزام کرده است، سهم نسبتاً کمی در عملیات نظامی بین المللی به رهبری ناتو در افغانستان دارد. ایالات متحده امریكا، با ده ها هزار سرباز مستقر در افغانستان، بزرگترین گروه نیروهای ناتو را تشکیل می داد و هنوز هم بیشترین شمار سربازان مستقر در افغانستان را دارد. امریکا، سرزمینی است که گوانتانامو و ابوغریب در کنار نامش اش درج است و بدین ترتیب تصوری از آنچه احتمالاً در افغانستان نیز رخ داده است، بیرون می دهد.

 فاتو بنسودا، سارنوال ارشد محکمه بین المللی جزا، از چندین سال به این طرف اطلاعات مربوط به جنایات جنگی احتمالی را که از سال ۲۰۰۳ به این طرف در جنگ ها در افغانستان صورت گرفته، جمع آوری می کند. در واکنش به این کار بنسودا، ایالات متحده امریکا تحریم های شخصی و ممنوعیت ورود به این کشور را برای او وضع کرد.

آلمان نیز در این زمینه نام خوبی از خود بجا نمانده است. هنگامی که  دگروال گئورگ کلاین، فرمانده سابق نیروهای آلمانی، در ماه سپتمبر سال ۲۰۰۹ در ولایت کندز دستور بمباران دو تانکر تیل دزدیده شده را داد، دست کم ۱۴۲ غیرنظامی کشته شدند. ده ها نفر از اعضای خانواده های قربانیان این بمباران اقامه دعوا کردند که دستآوردی در پی نداشت. اما سرانجام تحقیقات پایان یافت و هفته گذشته، محکمه فدرال قانون اساسی آلمان، عالی ترین مقام قضایی دراین کشور، تصمیم گرفت که به بازماندگان قربانیان هیچ گونه جبران خساره پرداخت نشود و حتی دگروال کلاین اکنون به رتبه جنرالی نیز ارتقا یافته است.

بنابراین تحقیقات آسترالیا واقعاً در ارتباط به جنایات جنگی در جنگ افغانستان بی سابقه است. اما می توان از این نقطه حرکت کرد که این آخرین یافته ها فقط گوشه ای از همه جنایاتی هستند که در افغانستان صورت گرفته است. سال ها خواهد گذشت تا ما از میزان واقعی جنایاتی که به نام "جنگ علیه تروریسم" صورت گرفته است آگاهی حاصل کنیم. حتی در این صورت هم، بعید است بسیاری از جنایات برای همه آشکار شوند.

سرانجام در صورتیکه حکومت های غربی در مورد جنایات جنگی به صورت جدی با انتقاد از خود برخورد نکنند و جبران خساره به بازماندگان قربانیان نپردازند، در آینده همچنان زمینه را برای حملات لفظی حکومت های خودکامه مانند چین بیشتر مساعد می گردانند.

 قدرت جهانی چین بهره برداری اقتصادی را نسبت به ماموریت های نظامی ترجیح می دهد. "قلب و ذهن" را می توان برای پیکینگ با یوان "واحد پول چین" خیلی بهتر از بمب و شكنجه به دست آورد. بنابراین اگر غرب می خواهد اعتبارش را در جهان داشته باشد و صلاحیت تفسیر درست و غلط را حفظ کند، باید الگوی خوبی باشد.

nk, rsh (Waslat Hasrat-Nazimi)