برکناری بیش از ۱۸ هزار کارمند دولتی در ترکیه
۱۳۹۷ تیر ۱۷, یکشنبه
براساس گزارش شماری از رسانه‌های ترکی و همچنان "اناتولی"، خبرگزای دولتی این کشور، کارمندان برکنار شده شامل ۹ هزار پولیس ۶ هزار مامور ارتش و کارمندان دانشگاها می باشند. این افراد براساس فرمان تازه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور این کشور از وظایف شان اخرج شده اند. دلیل این کار ارتباط احتمالی با سازمان‌های تروریستی و فعالیت‌ها در برابر امنیت دولتی عنوان شده است. همچنان ۱۲ اتحادیه، سه روزنامه و یک شبکه تلویزیونی نیز در ترکیه مسدود شده اند.
این ظاهراً آخرین فرمان رئیس جمهور اردوغان قبل از پایان حالت اضطراری در این کشور خواهد بود. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور کنونی ترکیه بتاریخ ۱۵ ماه جولای ۲۰۱۶ به دنبال کودتای نافرجام در این کشور، وضعیت فوق العاده را اعلام کرد. اردوغان جنبش فتح الله گولن را مسئول راه اندازی این کودتا عنوان کرده و با صدور فرمان‌ها، ۱۰۰ هزار کارمند دولتی را به ظن ارتباط با این جنبش برکنار و ۷۰ هزار نفر دیگر را بازداشت کرد. اتهامی که از سوی آقای گولن که در امریکا بسر میبرد و از مخالفان سرسخت اروغان به شمار میرود، رد شده است.
پایان احتمالی حالت اضطرار
بینالی یلدیریم نخست وزیر ترکیه می گوید وضعیت اضطراری روز دوشنبه پس از مراسم تحلیف رئیس جمهور اردوغان، احتمالاً پایان خواهد یافت. در اصل وضعیت اضطراری در تاریخ ۱۹ جولای ختم خواهد شد.
مطلب مرتبط: اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد
بتاریخ ۹ جولای نظام سیاسی ترکیه رسماً از پارلمانی به ریاستی تغییر می کند. با این کار اردوغان از صلاحیت بی پیشینه در این کشور برخوردار می گردد. حزب "عدالت و توسعه" به رهبری رجب طیب اردوغان با حمایت مردم این کشور از ۱۳ سال به این طرف مذاکرات را برای عضویت در اتحادیه اروپا آغاز کرده است. در آن زمان، به نظر می رسید که دموکراسی، آزادی بیان و صلح اجتماعی از برنامه‌های عمده این حزب است. اما در حال حاضر این کشور با رئیس جمهوری مواجه است که گویا بیشتر به اسلام گرایی، رفتارهای ملی گرایانه و اقتدار گرایی روی آورده است.
رئیس جمهور ترکیه، که اخیراً با تعدیل قانون اساسی به طور مستقیم از سوی مردم انتخاب شد، با بدست آوردن صلاحت انحلال پارلمان، نقش نظارتی این قوه قانون گذار بر قوه اجرایی را، تضعیف کرده است. او همچنان با کسب صلاحیت تعیین اعضای مهم قوه قضائیه از سوی خودش، این قوه را نیز در کنترول خود درآورده است.
مقایسه نظام ریاستی ترکیه با امریکا و فرانسه
ارسین کالای جیوغلو از مرکز سیاسی دانشگاه سابانجی در استانبول می گوید تاهنوز معلوم نیست که نظام سیاسی جدید ترکیه مشخصاً چگونه خواهد بود. او اظهار میدارد: «تاکنون تنها در مورد اساس نظام جدید با ما صحبت شده است. بنابراین تاهنوز نه مردم عام و نه هم دانشمندان جزئیات را می دانند.»
هرچند اردوغان همواره تاکید کرده که دموکراسی‌های مهم دیگر نیز دارای نظام سیاسی ریاستی هستند، اما بدون شک نظام ترکیه با نظام ریاستی امریکا و نیمه ریاستی فرانسه فرق می کند. در امریکا رئیس جمهور صلاحیت انحلال کانگرس را ندارد. در فرانسه هم اعضای محکمه قانون اساسی با رأی اعتماد پارلمان گماشته می شوند.
جیوغلو اظهار میدارد: «هم در نظام سیاسی امریکا و هم در فرانسه جامعه مدنی با نقش برجسته وجود دارد. ما چنین چیزی نداریم.»
یکی از سوال های اساسی این است که رابطه ترکیه با غرب چگونه انکشاف خواهد یافت. این مناسبات با اعلام حالت اضطراری در ترکیه و اقدامات اقتدار گرایانه رجب طیب اردوغان به سردی گرایده است.