سقوط کندز؛ "خشم و اندوه" سربازان برگشته از افغانستان درآلمان
۱۴۰۰ مرداد ۲۰, چهارشنبهسربازان پیشین آلمان که در دو دهه گذشته، در افغانستان ماموریت انجام داده بودند، می گویند که سقوط کندز یک ضربه سنگین روانی برای بسیاری از آن ها تلقی می شود. وولف گریگیز (نام مستعار) سرباز پیشین آلمان که حالا به عنوان نویسنده و استاد در دانشگاه روستوک فعالیت می کند می گوید: «این وضعیت احساسات این سربازان را به سان یک زلزله درهم و برهم کرده است.« به گفته او در هیچ جای دیگری رقم تلفات نیروهای آلمان به حد کندز بلند نبوده است.
گریگیز می گوید که این ولایت کندز بود که ارتش آلمان متحمل بیشترین تلفات شدند و در آنجا وقایعی رخ دادند که تصاویر ماندگار جنگ افغانستان را برای مردم آلمان شکل دادند.
این کهنه سرباز آلمان گفت: «این جایی است که سربازان آلمانی برای اولین بار در مقیاس وسیع تر آموختند که جنگیدن و مردن در یک جنگ نامتقارن به چه معناست و تا چه اندازه زشت است.»
"خونین ترین سال" در تاریخ ارتش فدرال آلمان
هرچند ولایت کندز در ابتدا یکی از ولایت های امن در افغانستان شناخته می شد، ولایتی که آلمان فرماندهی تیم ولایتی بازسای پیمان ناتو را در آنجا به عهده گرفت؛ اما از سال ۲۰۰۶ به بعد، جنگ در این ولایت شدیدتر شد.
به گفته گریگیز، این کندز بود که هدف ماموریت آلمان در افغانستان را به آزمون گرفت؛ جایی که آیا نیروهای آلمانی برای حفر کردن چاه ها و مصون نگه داشتن مکاتب حضور داشتند یا برای جنگ؟
در این ولایت چندین رخداد تاریخی به وقوع پیوستند: در ماه سپتمبر سال ۲۰۰۹ یک افسر آلمانی به نیروهای هوایی ایالات متحده دستور داد تا دو تانکر نفت ربوده شده توسط جنگجویان گروه طالبان را هدف حملات هوایی قرار بدهد. دراین حمله، بیش از یک صد نفر جان باختند که منتج به یک رسوایی در آلمان و برکناری فرانس یوسف یونگ از مقام وزارت دفاع این کشور گردید.
یک سال پس از این رخداد، سربازان آلمانی با حملات شدید جنگجویان گروه طالبان روبرو شدند؛ به ویژه در ماه اپریل یک کاروان این نیروها هدف کمین طالبان قرار گرفت و در آن سه سرباز جان باخت و هشت تن دیگرشان زخمی شدند. هلیکوپترهای ایالات متحده جان این سربازان را نجات دادند.
این رخداد، آنچه را که ارتش آلمان به عنوان "خونین ترین سال در تاریخ" این کشور یاد کرد، رقم زد. در کل، نیروهای آلمانی که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳ در ولایت کندز مستقر بودند در مجموع ۵۹ سرباز خود را در ماموریت دو دهه این کشور از دست داد.
حالا سیمای جنگجویان گروه طالبان که در اخیر هفته گذشته، این ولایت را تسخیر کردند سبب شوک و خشم در میان سربازان پیشین آلمان شده است. اندریاس ایگرت، رئیس مطنقه ای انجمن کهنه سربازان می گوید: «این بسیار سخت است که توضیح داده شود. خیلی چیزها در فکرم می گذرند، از یک سو خشم و از طرف دیگر غم.» اندریاس ایگرت، سه بار به افغانستان سفر کرده بود آخرین ماموریت خود را در سال ۲۰۱۳ به پایان رساند.
ایگرت همچنان افزود که این خشم برای کسانی که سربازان قربانی آلمان را می شناسند، چندین هدف دارد. او گفت: «این خشم در برابر طالبان است که می خواهند مردم را دوباره مجبور بسازند که در زیر یوغ شان قرار بگیرند. من در مورد تصمیم حکومت آلمان و وزارت دفاع این کشور خشمگین هستم. این وضعیت وخیم قابل پیش بینی بود.»
یوهانس کلایر که یک کتاب در مورد ماموریت هفت ماهه اش از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۱ در افغانستان نوشته است می گوید:«بسیار کثیف احساس می شود. ما خون، عرق و اشک ریختیم، همکاران ما در آنجا جان باختند. این قابل پیش بینی بود. هنگامی که در سال ۲۰۱۴ نیروهای رزمی از آنجا خارج شدند، این واضیح بود که سربازان افغان قادر نبودند به تنهایی وضعیت را کنترول کنند.»
کلایر افزود: «نکته دوم این است که ما همه به خانه خود برگشتیم و افغان ها با خطر مرگ روبرو هستند. به ویژه کسانی که با غربی ها همکاری کردند و این وضعیت شان را حتی بدتر می کند. من حالا اینجا نشسته ام و هیچ کاری برای شان انجام داده نمی توانم.»
با این حال، پرسش در مورد اینکه چگونه همکاران افغان ارتش آلمان می توانند که درخواست پناهندگی کنند به دلیل بوروکراسی و آنچه که برخی ها بی تفاوتی سیاسی می دانند، به آشفتگی سیاسی در هفته های اخیر مبدل شده است. اندریاس ایگرت گفت: «من فکر می کنم که اینجا مسئولیت بین المللی بود تا [از وضعیت پیش آمده در أفغانستان] جلوگیری کند چرا که این موضوع قابل پیش بینی بود.»
کلایر و ایگرت هر دو هم نظر اند که نسبت به سربازان ایالات متحده امریکا، نیروهای آلمانی در میان افغان ها بیشتر محبوب بودند. زیرا آن ها کمتر "نظامی گرا" و بیشتر سازنده تلقی می شدند.
با وجود تجدید حیات گروه طالبان، اندریاس ایگرت اصرار می کند که همکاران شان در صفوف ارتش آلمان، در افغانستان بیهوده جان نباختند. :«من فکر نمی کنم که این ماموریت برای هیچ بوده باشد. من فکر می کنم ما چیزهایی را تغییر دادیم. سربازانی که جان باختند، با جان خود از آزادی آلمانی ها دفاع کردند. ما چیزهایی را در افکار مردم در آنجا تغییر دادیم...»
این سرباز پیشین آلمان فکر می کند که جامعه جهانی باید توصیه شود که برای تامین امنیت در افغانستان متعهد بماند. او علاوه کرد: «من فکر می کنم که چند سال بعد ما همه آنجا خواهیم رفت و برای ساختن دوباره یک کشور کاملاً ویران شده آغاز خواهیم کرد.»
با این همه، پایگاه نظامی ارتش آلمان در سال ۲۰۱۳ به حکومت افغانستان واگذار شد و نیروهای آلمانی به پایگاه شان در شهر مزار شریف مستقر شدند. آخرین سربازان آلمانی در اخیر ماه جون امسال از افغانستان خارج شدند.
aj/nf