باز برق ما قطع شد؛ برق شما هم قطع شده؟

پاسخ ریاست برق غزنی نیز معمولا چنین است: «برق در میدان وردک قطع شده و کارمندان برشنا غرض ترمیم به ساحه فرستاده شده اند، تا ساعاتی دیگر برق غزنی وصل خواهد شد.»

حدود چهار سال است که برق وارداتی از کشورهای همسایه افغانستان به غزنی وصل گردیده و باشندگان مرکز این ولایت از برق نسبتاً ارزان و قوی بهره مند شده اند. اما انتقال برق وارداتی به غزنی باچالش های زیادی همراه است. قطع شدن برق در ساحات ناامن میدان وردک از عمده ترین مشکلات برق وارداتی به غزنی محسوب می شود.

شماری از باشندگان غزنی می گویند که در یک هفته دو تا سه روز برق دارند و بقیه شب ها در تاریکی به سرمی برند. بیشتر مردم حالا با استفاده از ژنراتورها خانه های شان را روشن می کنند.

احسان الله باشنده شهر غزنی می گوید: «قطع برق دولتی سبب شده تا مردم یکبار دیگر به استفاده از ژنراتور و یاهم برق آفتابی روی آورند.» احمد سیر دیگر باشنده شهر غزنی نیز می افزاید: «قطع برق سبب شده تا کارهای روز مره مردم با چالش مواجه شود؛ زیرا کارهای شان بیشتر به برق وابسته است.»

مرتبط:  کاهش برق صادراتی تاجیکستان به افغانستان؛ تاریکی در کابل بیشتر خواهد شد؟

مسئولان ریاست برق غزنی می گویند که  طی یک سال گذشته بیشتر از ۱۰۰ بار لین انتقال برق غزنی در ساحات ناامن میدان وردک قطع شده و میلیون ها افغانی به صورت مستقیم و غیرمستقیم به این ریاست خساره وارد کرده است. طالب حسین نوروزی، رئیس شرکت برق غزنی به دوچه وله گفت: «اخیرا مشکل برق وارداتی حادتر شده و در کنار قطع لین، پایه ها  نیز تخریب می گردد.» وی می افزاید تلاش زیادی نموده تا مشکل قطع لین برق وارداتی بنیادی حل گردد، اما جنگ، ناامن، سارقین مسلح و برخی از مالکان زمین سبب شده اند مشکل برق غزنی حل نشود.

 جنگ و درگیری علت اصلی قطع لین برق

رئیس شرکت برق غزنی می گوید در بیشترین موارد لین انتقالی برق غزنی در جریان جنگی که میان گروه طالبان و سربازان افغان در مسیر جاده کابل - کندهار و در ساحات سالار ولسوالی سید آباد میدان وردک صورت می گیرد، قطع می شود. وی افزود: «تازمانی که امنیت ولایت میدان وردک به صورت اساسی تامین نشود، مشکل برق غزنی نیز حل نخواهد شد و قطع و صل برق همچنان ادامه خواهد داشت.»

حسن رضا یوسفی، یکی از نمایندگان شورای ولایتی غزنی حکومت را به کم کاری در خصوص حل چالش برق غزنی متهم نموده می گوید: «درصورتی که دولت اقدامات جدی را برای حل مشکلات برق روی دست می گرفت، مردم این ولایت شاهد تاریک بودن خانه های شان نمی بودند.»

دزدان مسلح و گروهای مافیایی

رئیس شرک برقی غزنی تاکید دارد که  دزدان مسلح بخش دیگری از مشکل برق غزنی محسوب می شوند: «دزدان مسلح چندین بار اقدام به قطع لین برق وارداتی نموده و لین ها را به فروش رسانیدند.» نورزی می گوید که هر متر لین ۱۲۰۰ الی ۱۵۰۰ افغانی خریداری می شود و هر بار که لین برق تخریب می گردد، ترمیمش ۲۵ تا ۵۰ هزار افغانی هزینه برمی دارد.

در یک مورد پولیس غزنی دوماه قبل پنج سارق را که لین برق را در ساحه کوتل روضه از مربوطات مرکز غزنی قطع کرده بودند، بازداشت کرد.

مرتبط:  افغانستان و ازبکستان قرار داد ۱۰ ساله انتقال برق را امضا می کنند

هرچند رئیس برشنا می گوید که هنوز شواهدی در دست ندارند که نشان دهنده دست داشتن گروهای مافیایی در قطع لین برق  باشد، اما یوسفی وکیل مردم تاکید دارد که گروهای مافیای هستند که به صورت غیرمستقیم از قطع لین برق وارداتی غزنی بهره می برند.

 استملاک نشدن زمین ها

در کنار جنگ و دزدان مسلح، مالکان زمین هایی که پایه های برق در میدان وردک بالای زمین شان نصب شده نیز از چالش های دیگر برق غزنی محسوب می شوند. نورزی رئیس شرکت برق غزنی می گوید: «در برخی مواقع و هنگامی که لین برق قطع می شود، مالکان زمین مانع کارمندان ریاست برق می شوند و اجازه ترمیم لین را به آنان نمی دهند.» وی اضافه می کند: «تاکنون مشکل استملاک زمین های ۱۲۵ پایه برق حل شده، قضیه ۲۰ پایه به ارگان های قضایی محول شده و مالکان زمین ۴۵ پایه زیاده خواهی می کنند که از توان ریاست برق بالاست.» کار انتقال برق وارداتی از غزنی تکمیل شده و قرار است ولایت های زابل و کندهار نیز از این برق وارداتی مستفید شوند.

توزیع ناعادلانه برق در مرکز غزنی

 نمایندگان مردم در شورای ولایتی از توزیع ناعادلانه برق در برخی از ساحات مرکز غزنی انتقاد نموده و خواهان حل آن هستند. یوسفی وکیل مردم در شورای ولایتی می گوید: «برخی از ساحات مرکز غزنی هنوز از داشتن برق محروم هستند، درحالیکه برق انتقالی به غزنی حدود ۲۵ درصد به مصرف می رسد و بقیه ۷۵ درصد هدر می رود.» ساحات اسفنده، قلعه قاضی، نوآباد، قلعه شهاده، توحید آباد، شهرک مهاجرین و برخی از ساحات پشتون آباد از داشتن برق محروم هستند.

مرتبط:  یک شرکت اماراتی برای تولید برق آفتابی در افغانستان سرمایه گذاری می کند

رئیس جمهور محمد اشرف غنی، دو سال قبل در سفرش به غزنی دستور داده بود که مشکل توزیع برق به صورت بنیادی حل شود و باشندگانی که از داشتن برق محروم هستند خانه های شان تنویر گردد؛ چالشی که به گفته مردم تاهنوز حل نشده است.

رئیس برق غزنی اما می گوید که کار بالای توزیع برق در ساحات متذکره جریان دارد و تلاش می کنند که این مشکل رفع شود. وی افزود که نبود بودجه از عواملی است که این ریاست تا هنوز نتوانسته برای برخی از ساحات مرکز غزنی برق توزیع کند.

افغانستان در دو دهه اخیر میلیون ها دالر را برای خریداری برق از کشورهای همسایه مانند تاجکستان، ازبکستان، ترکمنستان و ایران پرداخت کرده و برای تولید برق آبی در داخل کشور کمتر هزینه نموده است. آگاهان اقتصادی باور دارند که این سیاست دولت برای آینده اقتصادی افغانستان مضر است و بهتر است به جای خریداری، روی تولید برق هزینه نماید.