با گزینش کمیشنران جدید آیا انتخابات شفاف خواهد بود؟
۱۳۹۷ اسفند ۱۱, شنبه
نحوه گزینش کمیشنران جدید طوری بود که هر نامزد به مدت سه دقیقه برنامه‌های شان را تشریح کردند. این مراسم روز جمعه در ارگ برگزار شد و ۱۷ تن از نامزدان ریاست جمهوری به شمول رییس جمهور غنی و داکتر عبدالله عبدالله انتخابات ریاست جمهوری برای آن‌ها رای دادند.
روند گزینش کمیشنران جدید به صورت زنده توسط شماری از تلویزیون‌ها نشر می‌شد.
باوجودی که حکومت می‌گوید شیوه انتخاب کمیشنران جدید شفاف بوده؛ ولی نهادهای ناظر به این باورند که داشتن تجربه و مهارت در گزینش این کمیشنران مطرح نبوده و بیشتر آن‌ها در نتیجه زد و بندهای سیاسی توانسته‌اند به این پست‌ها راه یابند.
نهادهای ناظر انتخاباتی می‌گویند که در هنگام معرفی کمیشنران جدید، ترکیب قومی و جنسیتی مدنظر گرفته شود. مروه امینی سخنگوی فیفا روز شنبه به دویچه وله گفت: «بعضی از مشکلات در روند گزینش وجود داشته، امیدواریم زودتر کمیشنران جدید معرفی شوند و در آن ترکیب قومی و جنسیتی نیز در نظر گرفته شود.»
در نتیجه رای دهی نامزدان انتخابات ریاست جمهوری چهارده تن هر یک: سید عصمت‌الله مل، مولانا محمد عبدالله، محمدقاسم الیاسی، اورنگ زیب، مسافر قوقندی، حوا علم نورستانی، حبیب‌الرحمان ننگ، محمدیونس طغرا، چمن‌شاه اعتمادی، محمدذاکر ذکی، محمدحنیف دانشیار، گیتی، زهره بیان شینواری و سید قطب‌الدین بیدار از میان ۸۱ نامزد، رأی بیشتر را بدست آوردند و کرسی‌های کمیشنری در کمیسیون‌های انتخابات و شکایات انتخاباتی را به دست آوردند. قرار است این افراد رسما از سوی رییس جمهور غنی به عنوان کمیشنران جدید کمیسیون انتخابات معرفی شوند.
از این میان هفت نفر به عنوان کمیشنر در کمیسیون مستقل انتخابات، پنج نفر به عنوان کمیشنر در کمیسیون شکایات انتخاباتی و هم‌چنین دو تن دیگر به حیث رؤسای دارالانشای این دو کمیسیون تعیین شوند.
انتقادها از روند گزینش کمیشنران
برخی از احزاب سیاسی می‌گویند همه احزاب و جریان‌ها از این روند راضی نیستند و کمیشنران جدید نمی‌توانند در برگزاری انتخابات بی‌طرفی شان را حفظ کنند.
فضل غنی حقمل عضو حزب اسلامی گفت: «کمیسیون باید بی‌طرف باشد و استقلالیتش را حفظ کند. توافق همه احزاب در گزینش کمیشنران باید مشروط می‌بود؛ اما متاسفانه کسانی که گزیده شده همه با آن‌ها موافق نیستند.»
عبدالصبحان مسباح معاون اتحادیه حقوق دانان به دویچه وله گفت که رییس جمهور غنی در توشیح فرمان تقنینی و گزینش کمیشنران جدید عجله کرد و از نظر قانونی این اقدامات مشکل دارد: «کاندید براساس قانون تعریف دارد و کاندیدانی که به کمیشنران رای دادند، از نظر قانون کاندیدا نیستند.»
نامزد انتخابات ریاست جمهوری به گفته آقای مصباح کسی است که پس از بررسی اسناد و شکایات مردم در مورد آن‌ها، به عنوان نامزد اعلام شود، در حالی که نامزدان کنونی این مراحل را طی نکرده‌اند.
مدیریت انتخابات
افغانستان قرار است در تابستان سال آینده انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی را برگزار کند. این کشور هنوز موفق به برگزاری انتخابات شفاف نشده و برگزاری انتخابات نتیجه‌ای که بتواند رییس جمهور را انتخاب کند را نداشته است.
جنجال‌های انتخاباتی انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ توسط وزیر خارجه امریکا و سازمان ملل متحد حل شد. نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ نیز اعلام نشد؛ زیرا تقلب در آن انتخابات به حدی بود که نامزد بازنده نتیجه را قبول نکرد و با میانجیگری وزیر خارجه وقت امریکا، حکومت وحدت ملی ایجاد شد.
حکومت افغانستان به این باور است که با گزینش کمیشنران جدید، افغانستان در سال آینده انتخابات شفاف خواهد داشت. خانم امینی می‌گوید برگزاری انتخابات شفاف به اراده جدی نیاز دارد: «آنگونه که مردم فکر می‌کنند، اداره و مدیریت کمیسیون‌های انتخابات کار مشکل نیست. اگر تصمیم قاطع و توانایی مدیریتی در رهبری هردو کمیسیون وجود داشته باشد انتخابات نتیجه مطلوب خواهد داشت.»
نهادهای ناظر انتخابات می‌گویند تا زمانی که سیستم رای دهی الکترونیک نشود، تغییر و تبدیل کمیشنران به نام اصلاحات هیچ تاثیر بر این روند نخواهد داشت و زمینه برای تقلب و تخلفات انتخاباتی همچنان پابرجا خواهد ماند.
اعلام نتایج نهایی انتخابات پارلمانی نیز به عهده کمیشنران جدید است. با گذشت بیش از چهار ماه از برگزاری انتخابات نتیجه نهایی آن معلوم نیست.
به دنبال تقلب گسترده در انتخابات پارلمانی ۲۸ میزان، کمیشنران قبلی به اتهام ضعف مدیریت، فساد و سوء استفاده از صلاحیت، از وظایف شان برکنار و برای تحقیقات بیشتر به لوی سارنوالی معرفی شدند.
ح. همراز