انتقال مسوولیتهای امنیتی، برنامه ای سمبولیک یا واقعی؟
۱۳۹۰ اردیبهشت ۲۱, چهارشنبه
شهر لشکرگاه در دهه 50 میلادی توسط گروهی از امریکایی ها که برای پروژه آبرسانی از رودخانه هلمند آنجا رفته بود، پایه گذاشته شد. اما حالا مرکز ولایت هلمند، پر است از خانههای گلی، دکانها و قطار شترها.
هرچند این شهر آرام است، اما بسیار نزدیک به نقاط جنگی کشور مانند ولسوالی "سنگین" و دیگر مناطقی است که عملا دولت در آن حضور ندارد.
اگرچه هنوز دو ماه تا ماه جولای، زمان آغاز انتقال مسوولیتهای امنیتی مانده است، با آن هم نیروهای پولیس پیش از پیش در خیابانهای شهر افزایش یافته اند؛ هرچند که به گفته متخصصین و آموزگاران امنیتی، آنها هنوز کاملا محصول نهایی نمیباشند.
محمد عیسی، مرد 27 ساله از باشندگان لشکرگاه میگوید: «در گذشته پولیس با ما بسیار بد رفتار میکرد. حالا آنها وظیفه خود را میدانند و با ما بهتر رفتار میکنند». او همچنین میگوید: «من مطمین نیستم که پولیس بتواند امنیت کشور را پس از خروج نیروهای آیساف تامین کند».
اما برخی دیگر از ناظران میگویند که شرایط نشان خواهد داد که چه اندازه انتقال امنیتی در ماه جولای به نیروهای افغان، سمبولیک میباشد. مقامهای غربی به طور فزاینده یی به سال 2014 تاکید میکنند، تاریخی که نیروهای جنگی خارجی بیرون میروند. آن وقت است که افغانستان با آزمون واقعی روبهرو خواهد شد.
نیروهای پولیس افغانستان در حال حاضر حدود 126 هزار نفر میباشد که این رقم در حال افزایش است. با این همه، سوالهای جدی در مورد توانایی این نیروها مطرح است.
یک گزارش که روز سه شنبه توسط موسسه آکسفام بریتانیا منتشر شد، به سوء استفاده و عدم مسوولیت پذیری نیروهای ارتش و پولیس افغان اشاره میکند و آمادگی آنها را برای تسلیم شدن مسوولیتهای امنیتی تا سال 2014 زیر سوال میبرد.
آموزش ناکافی و بیاعتمادی
آموزشهای اولیه برای نیروی پولیس، فقط هشت هفته میباشد. در یک مرکز آموزش پولیس در شهر لشکرگاه، آموزگاران خارجی میگویند که بسیاری آنانی که آموزش میبینند، در گذشته سالها شامل نیروهای امنیتی بوده اند. این آموزگاران میگویند که این نیروها همچنان پس از ماه جولای نیز به کمک نیاز دارند.
کاپیتان راگو بیرای، از ارتش بریتانیا میگوید: «آنها هنوز به همیاری نیاز دارند». او میگوید: «این بسیار مهم است، ما نمیتوانیم از ماه جولای به آنها بگوییم که خودتان میدانید و کار تان، من فکر میکنم که چنین چیزی یک اشتباه بزرگ خواهد بود».
در حالی که پولیس در ولایت هلمند و در سراسر افغانستان با اتهامات سوء استفاده روبهرو است، تنها 14 درصد از استخدام شدگان پولیس قادر به خواندن و نوشتن هستند؛ در مقایسه به این که در افغانستان به طور متوسط 43 درصد از مردم توانایی نوشتن و خواندن را دارند.
برعلاه، اعتمادی مشکل دیگری است. بر اساس بررسی برنامه توسعهای سازمان ملل، تنها 48 درصد از مردم جنوب افغانستان به پولیس نگاه مثبتی دارند، در مقایسه به این که 40 درصد مردم به طالبان نگاه مساعد دارند. این مشکل میتواند به مسایلی همچون فساد ارتباط داشته باشد.
مقامهای نظامی غربی میگویند که برنامه تعلیمی استاندارد برای پولیس، در سال های اخیر باعث بالارفتن استانداردها شده است. اما گزارش آکسفام میگوید که تلاش جدی برای آموزش نیروهای امنیتی فقط از سال 2009 آغاز شد.
در لشکرگاه مقامها اصرار میورزند که افزایش نقش پولیس، یک نشانه خوب برای انتقال امنیتی میباشد. میشایل اونیل، رییس تیم بازسازی ولایتی بریتانیا میگوید: «همه چیز پیشتر فوق العاده تغییر کرده است و این ادامه خواهد یافت». او می گوید: «اول جولای، مرحله مهمی خواهد بود. پروسه انتقال ادامه خواهد یافت، و گسترش خواهد یافت».
در همین حال، کارشناسان هشدار میدهند که موفقیت و یا عدم موفقیت اولین مرحله انتقال مسوولیتهای امنیتی به نیروهای امنیتی افغان در ماه جولای تقریبا تاثیر اندکی بر افغانستان خواهد داشت.
استیفن کارتر، تحلیلگر مستقل میگوید: «این مساله سمبولیک خواهد بود که در آن امریکا (و دیگر کشورهای خارجی) حضور قابل توجه خود را حفظ خواهند کرد. این مساله به سرعت اتفاق نمی افتد». او همچنین افزود: «اگر مشکل واقعی در سیاست و دولت در سطح ملی میباشد، من گمان نمیکنم که انتقال موفقیت آمیز در یک منطقه چندان معنایی داشته باشد».
فرانس پرس / عاصف حسینی
ویراستار: عارف فرهمند