افغانستان: منتظر تعهدات پاکستان در مذاکرات صلح هستیم
۱۳۹۴ اسفند ۲۲, شنبه
گروه چهارجانبه که متشکل از نمایندگان چهار کشور افغانستان، پاکستان، امریکا و چین است، چهار بار نشست‌های مقدماتی صلح را در کابل و اسلام‌آباد برگزار کرده‌اند.
در آخرین نشست در کابل فیصله شد که نمایندگان گروه‌های طالبان در نشستی که در اولین هفته ماه مارچ در اسلام‌آباد برگزار می‌شود، شرکت کنند. پاکستان وعده داده بود که نمایندگان طالبان را در این نشست دعوت می‌کند. اما هفته اول ماه مارچ گذشت و به دلیل حاضر نشدن طالبان در مذاکرات صلح، هنوز آینده این نشست‌ها نیز معلوم نیست.
سید ظفر هاشمی، سخنگوی رییس جمهور افغانستان روز شنبه 22 حوت 1394 در یک کنفرانس خبری گفت: «امیدواری و توقع ما این است که به زودترین فرصت موادی که بالای آن در نشست چهارجانبه در کابل موافقت صورت گرفته بود و جانبین به خصوص پاکستان انجام داده بود، آن تعهدات عملی شود و زمینه گفتگوها برابر شود.»
اختلاف دیدگاه‌ها
پیش از آن که حکومت افغانستان و گروه طالبان مذاکرات مستقیم را آغاز کنند، اختلافاتی در دیدگاه‌های حکومت و شورای عالی صلح به وجود آمده است. رییس شورای عالی صلح گفته است که جنگ با طالبان جایز نبوده است، ولی این دیدگاه او با انتقادات گسترده‌ای مواجه شده است.
براساس فیصله گروه چهارجانبه قرار بود در اولین هفته ماه مارچ، طالبان در نشست صلح اشتراک کنند و گفتگوهای رو در رو بین حکومت افغانستان و طالبان انجام شود، اما طالبان حاضر به گفتگوهای مستقیم نشده و شرط‌هایی را مطرح کرده‌اند.
از سوی دیگر مقام‌های حکومتی و رهبران شورای عالی صلح نیز دیدگاه منسجم و قبول‌شده‌ای در مورد صلح ندارند.
اخیرا سید احمد گیلانی، رییس شورای عالی صلح گفت که جنگ با طالبان مفید و جایز نبوده است. این سخنان او واکنش‌های گسترده‌ای در بین سیاست‌مداران افغان داشت. به دنبال این اظهارات، مقام‌های بلندپایه حکومت در برابر آن واکنش نشان دادند. امان الله پیمان، نماینده پارلمان افغانستان می‌گوید حکومت و شورای عالی صلح ابتدا باید خود دیدگاه مشترک در مورد طالبان و روند صلح داشته باشند: «آن‌هایی که اردو را می‌کشند، مردم را بی‌سرنوشت می‌سازند و فرزندان این سرزمین را از بین می‌برند، چگونه با چنین کسانی جنگ روا نیست؟»
به باور آقای پیمان رهبری شورای عالی صلح نیز متشکل از رهبرانی است که چند سال پیش در بین خود جنگ‌های خونینی به راه انداختند و افغانستان را با بحرانی مواجه کردند که نتیجه آن ادامه جنگ، کشتار و ویرانی بود: «در شورای عالی صلح کسانی معرفی شده‌اند که در زمان رهبری شان نتوانستند در بین خود شان صلح کنند. اختلافاتی که آن‌ها داشتند سبب بحران بیشتر در افغانستان شد.»
اما شورای عالی صلح با نشر اعلامیه‌ای گفته است که سخنان رییس این شورا در رسانه‌ها بازتاب دور از واقعیت داشته است.
نبود اجماع
در روزهایی که حکومت افغانستان مصروف برگزاری چهارمین نشست صلح در کابل بود، احمد ضیا مسعود، نماینده فوق‌العاده رییس جمهور غنی در امور اصلاحات و حکومت داری خوب به شمال افغانستان سفر کرد و از گروه‌های مجاهدین خواست تا برای روزهای دشوار آمادگی بگیرند. آقای مسعود گفته است نگران روزهایی است که مردم با جنگی روبرو شوند که برای آن هیچگونه آمادگی ندارند.
این مقام حکومت افغانستان آشکارا گفته است که حکومت افغانستان زیر نام صلح خودرا بازی می‌دهد. او توضیح داده است که صلح زمانی تامین می‌شود که برخی از کشورهای همسایه به خواست خود در افغانستان برسند.
غلام فاروق مجروح، یک تن از نمایندگان پارلمان می‌گوید در صورتی که اختلاف دیدگاه بین رهبران حکومت وحدت ملی وجود داشته باشد، این روند به نتیجه‌ای نخواهد رسید: «در این شرایط حساس اجماع سیاسی برای رسیدن به صلح بسیار مهم است. زمانی می‌توانیم به صلح برسیم که ما ملت واحد شویم و از کوچه‌های قومی و محلی برآییم.»
نمایندگان پارلمان می‌گویند اختلاف‌نظرها در مورد روند صلح بر افکار عمومی تاثیرات منفی دارد، روند صلح را تضعیف می‌کند و اعتماد مردم به این پروسه را از بین می‌برد.
مجروح افزود: «چنین اظهارنظرهایی دولت را ضعیف می‌سازد، شکننده‌ها بجای خودش باقی می‌ماند، فاصله بین مردم و حکومت و مردم بیشتر می‌شود و در نتیجه رسیدن به صلح دشوارتر می‌شود و حتا ما نمی‌توانیم در برابر یک دشمن مشترک به صورت قاطع جنگ کنیم.»
این در حالیست که حکومت افغانستان و طالبان هنوز وارد گفتگوهای مستقیم نشده‌اند. هردو طرف شرط‌هایی را برای صلح مطرح کرده‌اند. حکومت افغانستان حفظ قانون اساسی و تمامیت ارضی را خط سرخ خود در مذاکرات صلح عنوان کرده و طالبان نیز گفته‌اند تا زمانی که نیروهای خارجی به صورت کامل از افغانستان خارج نشوند، زندانیان این گروه آزاد نگردند و نام رهبران آن‌ها از لیست سیاه سازمان ملل متحد بیرون نشود، به گفتگوهای مستقیم حاضر نخواهند شد.