افغانستان: القاعده هنوز یک تهدید است

با قتل بن لادن توسط کوماندوهای امریکایی در دوم ماه می سال 2011، انتقادها علیه پاکستان افزایش یافت. حتا مقام های امریکایی گفتند که شورشیان افراطی بازوی سازمان استخبارات پاکستان (آی اس آی) اند. افغانستان امیدوار بود که این فشارها بتواند سیاست پاکستان در قبال شورشیان را تغییر دهد. حالا دو سال بعد، در افغانستان چه چیزی تغییر کرده است؟

دو خواست اساسی افغانستان از پاکستان تاهنوز برآورده نشده است. مقام های کابل از اسلام آباد می خواستند که علیه پناهگاه های تروریستان را در مناطق قبایلی شمال غرب پاکستان اقدام کند و همچنان برای کمک در روند صلح، رهبران طالبان و زندانیان آنها را به افغانستان تسلیم نماید.

القاعده هنوز یک تهدید است

مقام های امنیتی افغانستان می گویند القاعده هنوز برای امنیت این کشور یک تهدید است. شبکه القاعده در دوران طالبان مخفی گاه های امنی در افغانستان داشت و جنگجویان عرب، چچینی، ازبک و پاکستانی دوشادوش طالبان می جنگیدند.

وزارت داخله افغانستان می گوید حالا القاعده در این کشور پایگاهی ندارد ولی حضور و فعالیت فرماندهان القاعده در پاکستان برای افغانستان خطرساز است. صدیق صدیقی، سخنگوی وزارت داخله افغانستان به دویچه وله گفت: «متاسفانه با آن که این فرد از بین رفته، القاعده به کلی ریشه کن نمی شود. هنوز الظواهری زنده است و هنوز می تواند در خاک پاکستان فعالیت داشته باشد و علیه منافع غرب در افغانستان به تمویل و سوق دهی گروه هایی مانند حقانی و طالبان دست دارد».

صدیقی می گوید هنوز مراکز القاعده در پاکستان فعال است و این مراکز تهدیدهایی را متوجه افغانستان، کشورهای منطقه و غرب می کنند. به گفته او، شبکه حقانی که خطرناک ترین شاخه طالبان است، با حمایت مالی القاعده به فعالیت های تروریستی دست می زند: «این امکان وجود دارد که القاعده از شبکه حقانی حمایت کند و منابع مالی را در اختیار این ها قرار دهد».

اما وحید مژده، تحلیلگر مسایل سیاسی افغانستان می گوید در حال حاضر شبکه القاعده ضعیف تر از آن است که در باره آن تبلیغات می شود. به باور او حضور و بقای القاعده در افغانستان پس از سال 2014 رابطه مستقیم با وضعیت در خاورمیانه و آسیای مرکزی دارد. مژده می گوید به هر اندازه که شرایط برای فعالیت گروه های تندرو وابسته به القاعده در کشورهای عربی نامساعد باشد، به همان اندازه این گروه تلاش خواهد کرد تا برای خود در افغانستان مامن بسازد.

آقای مژده می گوید: «اگر دیکتاتوری ها در آسیای میانه ادامه پیدا کند و جنگجویان این شبکه راه دیگری هم نداشته باشند، افغانستان یگانه راه برای پناه گرفتن آن ها خواهد بود.» به باور مژده، شمار جنگجویان القاعده در افغانستان از 50 نفر تجاوز نمی کند و این شبکه حالا تهدید جدی برای افغانستان نیست.

ادامه نا امنی‌ها

ولی برخی از تحلیلگران می گویند پس از کشته شدن اسامه بن لادن توقع این بود که جنگ افغانستان فروکش کند ولی چنان نشد زیرا طالبان نفوذ شان را در ولایات مختلف گسترش دادند و هنوز خطر جدی برای امنیت افغانستان محسوب می شوند.

حسین فهیمی، نماینده پارلمان افغانستان می گوید: «می بینید که وضعیت امنیتی نسبت به سال های گذشته به مراتب بدتر است. این نشان می دهد که رفتن یک فرد نمی تواند تاثیر زیادی در وضعیت عمومی جهان داشته باشد».

دو سال پیش مقام ها در ولایت نورستان که با پاکستان هم مرز است از حضور جنگجویان القاعده ابراز نگرانی کردند. تحلیلگران می گویند کشته شدن چند تن از رهبران القاعده توسط هواپیماهای بدون سرنشین در مناطق قبایلی پاکستان، ضربه های سنگینی به این شبکه وارد کرده است.