افراط گرایی اسلامیستی در زندان های آلمان
۱۳۹۷ آذر ۲۳, جمعهتروریست های اسلامگرا در اروپا اولتر از همه یک وجه مشترک دارند، و آن پیشینه جرایم کوچک آنهاست. بسیاری از آنها بعد تر در زندان ها به اسلامگرایان تندرو مبدل شده اند، مانند انیس عامری، که در سال ۲۰۱۶ در بازار کریسمس در برلین حمله تروریستی را انجام داد. در قضیه شریف شیخات، حمله کننده احتمالی در بازار کریسمس استراسبورگ فرانسه، که قبلاً به جرایم نسبتاً سبک از قبیل سرقت دست زده بود، نیز اکنون مقامات مسئول بررسی میکنند که شاید او در زندان به یک اسلامگرای تندرو مبدل شده بود. تا هنوز کاملاً روشن نیست که آیا شیخات تنها یک مجرم بود، یا اینکه اسلامیست افراطی شده بود. اما این روشن است که او در آلمان مدتی را در زندان بسر برده بود. با درنظرداشت خطر فزاینده افراطی شدن اسلامیستی در زندان های آلمان، رینه مولر رئیس اتحادیه این زندان ها، در صحبتی با دویچه وله از فشار بیش از حد بالای محبس های آلمان هشدار داد.
دویچه وله: آقای مولر، ظاهراً مشکلات زمانی به صورت جدی آغاز میشود که مرتکبان جرایم خفیف به زندان افکنده میشوند. تجارب شما در این زمینه چگونه است؟
رینه مولر: ما اکثر اوقات زندانی های را داریم که خود را به طیف مسلمانان افراطی شده متعلق میدانند. اسلامگرایان تندرو بعداً به آسانی میتوانند زندانی های را که میخواهند افراطی گردند، جذب کنند.
دویچه وله: آیا زندان های آلمان منابع مادی و پرسونل کافی در اختیار دارند تا بتوانند جلو افراطی شدن در محابس را بگیرند؟
رینه مولر: نه، به هیچ صورت. ما از دو سه سال به اینطرف نمی توانیم پرسونل خود را متناسب با افزایش شدید شمار زندانی ها عیار سازیم. ما هنوز به ۲۰۰۰ کارمند دیگر نیاز داریم تا بتوانیم کار های لازم را انجام بدهیم. یکی از این کار ها تشخیص گرایش ها به سوی افراطی شدن و همچنان شناسایی اسلامگرایان تندرو در زندان هاست. کارمندان ما به این مسأله توجه دارند، اما به دلیل کمبود پرسونل، ما نمیتوانیم در همه جا باشیم. امکان دارد چنین گرایش ها تشخیص شده نتواند.
دویچه وله: احتمالاً مسأله بر سر شمار کارمندان نیست، بلکه بر سر دانش مسلکی آنهاست. آیا همکاران شما در زمینه های مورد نیاز آموزش مسلکی می بینند؟
رینه مولر: نخست ایالت های آلمان در برابر گرایش ها برای افراطی شدن در زندان ها، واکنش نشان داده و طرح های را تهیه کردند.
دویچه وله: این به چه معناست؟
رینه مولر: به این معنا که همکاران ما به چه چیزی باید توجه داشته باشند، و زمانی که همچو گرایشی را تشخیص میدهند، به چه کسی اطلاع بدهند. این یک نظر اجمالی است. طبعاً برای آموزش همکاران ما نیز تلاش صورت میگیرد. اما این دوره های آموزشی، به خاطر کمبود پرسونل، اکثر اوقات بسیار کوتاه می باشند. معمولاً باید هر کارمند زندان باید در جریان دوره آموزشی روی این موضوع تمرکز کند. اما در وضعیت موجود به چنین چیزی موفق نمیشویم. من به این باورم که با بهتر شدن وضعیت پرسونل، دوره های لازم آموزشی نیز برگزار خواهند شد.
دویچه وله: چگونه میتوان افرطی شدن یک زندانی را به موقع تشخیص کرد؟
رینه مولر: وقتی یک زندانی در سلول خود از امکانات خوبی مثل پلی استیشن و مجله های خاصی برخوردار باشد و پس از مدتی خواسته ها و تمایلات ویژه ای در این سلول دیده شود، این خود نشانه ای از آن است. شاید بعداً قرآن هم در آن سلول یافت شود. آنگاه می بینید که زندانی از نگاه جسمی تغییر میکند، طور مثال ریش میگذارد. متوجه میشوید که مرتکبان جرایم خفیف در ساعات آزاد با زندانی های اسلامگرا نشست و برخاست دارند. آنگاه آنها دقیق تر زیر نظر گرفته میشوند. اما طبعاً چنین ارتباطات هیچ ثبوتی برای افراطی شدن نیست، اما آدم محتاط تر میشود. و زمانی که یک زندانی شروع میکند از قرآن نقل قول کند و یا بگوید که خواست الله چیست، آن وقت است که زنگ های خطر به صدا در می آیند.
دویچه وله: آقای مولر، دانشمندان از کینگزکالج لندن حدود دو سال قبل بیوگرافی ۷۹ جهادگرا از کشور های بلجیم، بریتانیا، دنمارک، فرانسه، آلمان و هالند را بررسی کردند. دست کم یک سوم آنها در زندان تندرو شده بودند. پس این یک مشکل اروپایی است. در اینصورت باید یک راه حل در سطح اروپا جست و جو گردد. آیا در این زمینه یک همکاری میان کشور های اروپایی وجود دارد؟
رینه مولر: من چنین همکاری را تا حال ندیده ام. ما حتی بین ایالت های آلمان یک همکاری درست نداریم. برای چنین همکاری تلاش صورت میگیرد، اما کمتر عملی میگردد.
دویچه وله: بیشتر از همه چه کاستی وجود دارد؟
رینه مولر: ایالت های آلمان باید به طور منظم در مورد گرایش های افراطی شدن و تحولات در این رابطه با هم تبادل اطلاعات کنند. وقتی یک زندانی در محبس ایالت بایرن تندرو شده و از زندان آزاد میگردد، و پس از مدتی در ایالت شلیزویگ هولشتاین یا نیدرزاکسن دوباره زندانی میشود، آنگاه کارمندان این زندان ها از سابقه گرایش وی به سوی افراطیت آگاه نمیباشند، در صورتی که این فرد قبلاً تحت نظر استخبارات داخلی قرار نگرفته باشد. پس یک فرد خطرساز احتمالی در زندان به گونه مستمر تحت کنترول قرار نمیگیرد. حالا این وضعیت را در سطح اروپا قیاس کنید. وقتی زندانیان به گونه فرا ایالتی تحت نظر اداره استخبارات قرار نگیرند، در آنصورت در سطح اروپا اصلاً نمیتوانیم کاری کنیم. بدین منظور ما باید هرچه زودتر راه حلی بیابیم.