اعتراض ها در مورد اعدام افغان ها در ایران ادامه دارد
۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۶, پنجشنبهاین درحالیست که وزرت امور خارجهی افغانستان، هنوز موفق به دریافت آمار دقیقی از تعداد زندانیان افغان در ایران و محکوم شدگان به اعدام نشده است. در همین حال براساس گزارشها، یک تعداد خانههای مهاجرین افغان در شهر یزد ایران، سوختانده شده است.
به گزارش بی بی سی، تعدادی از باشندگان کابل، در اعتراض به اعدام افغان امروز پنج شنبه در برابر سفارت ایران دست به تظاهرات زده، علیه مقام های ایران شعار دادند. این دومین تظاهرات افغان ها در کابل علیه اعدام افغان ها در ایران، در ظرف یک هفته است.
تظاهر کنندگان تصاویر مقام های ایرانی را به آتش زده، و به محکومیت "استبداد، چه در کابل و چه در تهران" شعار می دادند.
این درحالی است که هنوز جنجال اعدام زندانیان افغان در ایران پایان نیافته و اظهارات متناقضی در این رابطه اظهار می شود، اما براساس گزارش های تایید نشده، تعدادی از خانه های مهاجرین افغان در ایران، سوختانده شده است.
احمد ظاهر فقیری، سخنگوی وزارت خارجهی کشور در این مورد میگوید: "به سفارت افغانستان در تهران وظیفه سپرده شد تا یک هیات، مسوول قنسولی و یک دیپلومات بخش سیاسی، از سفارت بروند به شهر یزد و از نزدیک با مردم ملاقات بکنند و خانهها را از نزدیک ببینند و مراتب نگرانی حکومت افغانستان را به مقامهای وزارت خارجهی ایران برسانند که چنین شد".
هنوز جزییات بیشتری از سوختانده شدن خانههای مهاجرین افغان در شهر یزد و تلفات آن، گزارش نشده است.
این درحالی است که وزارت خارجهی کشور میگوید با استفاده از "ابزارهای موثر دیپلوماتیک" در تلاش است تا آمار دقیق از تعداد زندانیان افغان در ایران را به دست بیاورد، اما تاهنوز این کوششها نتیجه نداده است.
احمد ظاهر فقیری، سخنگوی وزارت امور خارجهی کشور میگوید که ممکن است تعداد زندانیان افغان در ایران، بین چهار تا پنج هزار نفر باشد. هیاتی از ولسی جرگه که سال گذشته از ایران بازدید کرده بود، گفته بود که حدود سه هزار زندانی افغان در ایران، محکوم به اعدام هستند.
ایران و افغانستان موافقتنامهی استرداد زندانیان را نیز امضا کرده اند. با آنکه این موافقتنامه از جانب افغانستان نهایی شده است، اما از سوی دولت ایران، هنوز این توافقنامه نهایی نشده است.
وزارت امور خارجه ابراز امیدواری میکند که ایران این توافقنامه را نهایی سازد. فقیری میگوید: "از طرف افغانستان تکمیل است، وکلای محترم ملت افغانستان آن را تصویب کرده، جلالتمآب رییس جمهور افغانستان آن را توشیح کرده، ترتیب است. ما انتظار داریم که جمهوری اسلامی ایران هم مراتب آن را تکمیل بکند و به منصهی اجرا گذاشته شود".
وزارت امور خارجه میگوید که نشانههای مثبتی از تلاشهای ایران نیز دیده شده و موافقتنامهی استرداد زندانیان، تحت بررسی شورای نگهبان ایران قرار دارد.
حکومت افغانستان میگوید که باید اطمینان حاصل شود که زندانیان افغان به وکیل مدافع دسترسی دارند. در همین حال، سازمان عفو بینالملل نیز ابراز نگرانی کرده و گفته است که ممکن افراد خردسال نیز در میان اعدامشدهها باشند.
مسالهی اعدام زندانیان افغان در ایران، به بحث پیچیدهای در کشور تبدیل شده است. نمایندگان ولسی جرگهی کشور از حکومت افغانستان و دولت ایران به خاطر اعدام زندانیان افغان انتقاد میکنند. اما حکومت افغانستان و دولت ایران، هر دو گزارشهای ولسی جرگهی کشور را "غیرواقعی" و مبالغه آمیز میخوانند. دولت ایران، به خاطر اعتراضهایی که در این رابطه در کابل صورت گرفت، کاردار سفارت افغانستان در ایران را احضار کرد.
صالح محمد سلجوقی، نایب منشی ولسی جرگهی شورای ملی میگوید: "در این اواخر، تعدادی از جنازهها و اجساد افغانها عملا به خانههای شان در مرز اسلام قلعه تحویل داده شدند، همچنین هنگام تحویل اجساد اعدامشدهها، یک مقدار پول از خانوادهها درخواست گردید و در بدل مقداری پول، اجساد به خانوادههای شان تحویل داده شدند که موجی از نارضایتی مردم را برانگیخت".
نمایندگان پارلمان کشور از دستگاه دیپلوماسی کشور انتقاد میکنند که برای حراست از افغانهای مهاجر، اقدامی نمیکند. قرار بود وزیر امور خارجهی کشور روز چهار شنبه در رابطه به این مسایل به نمایندگان ولسی جرگه معلومات دهد، اما وی به دلیل سفر رییس جمهور به امریکا، حاضر نشد.
سلجوقی میگوید: "وزارت خارجه یا دستگاه دیپلوماسی کشور هم در این رابطه در یک سردرگمی به سر میبرد و این سبب شده که بیاعتمادی و اصطکاک میان قوهی مقننه و وزارت امور خارجه، هر لحظه اوج بگیرد".
سلجوقی میافزاید: "ما متوقع هستیم که وزارت خارجهی افغانستان از حالت سردرگمی و راهگمکردگی برآید و با یک دیپلوماسی بسیار قوی، برای حفاظت از اتباع افغانستان کاری انجام داده باشد".
نمایندگان ولسی جرگه میگویند که وزیر امور خارجه باید به روز شنبه در جلسهی عمومی مجلس حاضر شود. به گفتهی سلجوقی، هرگاه پاسخهای وزیر امور خارجه قناعت بخش نباشد، ولسی جرگه در محدودهی صلاحیتهای خود، دست به اقدامهای دیگری میزند؛ این اقدام، میتواند استیضاح وزیر امور خارجه باشد.
به تاریخ دوازدهم اپریل تعدادی از نمایندگان ولسی جرگه ادعا کردند که حدود چهل و پنج زندانی افغان در ایران اعدام شده اند. اما وزارت خارجهی کشور ابتدا اعدام سه زندانی افغان در ایران را تایید کرد، سپس شورای امنیت ملی کشور گفت که شش زندانی افغان در ایران به جرم قاچاق مواد مخدر، اعدام شده اند. اما نمایندگان معتقد اند که تعداد اعدامشدهها، بیشتر از این است.
عارف فرهمند، کابل
ویراستار: یاسر