جلو آزار و اذیت دختران در نهادهای تحصیلی گرفته میشود
۱۳۹۵ تیر ۲۲, سهشنبهپانزده سال پیش و با فروپاشی رژیم طالبان راه زنان به سوی نهادهای تحصیلی باز شد. طالبان به زنان اجازه تعلیم و تحصیل را نمیدادند و کار زنان نیز در بیرون از خانه، توسط این گروه ممنوع شد. زنانی که پیش از دوره طالبان در دانشگاه تحصیل میکردند، خانهنشین شدند.
اما پانزده سال پیش فضا یک بار دیگر برای تحصیل زنان بازتر شد. در حال حاضر زنان میتوانند در دانشگاهها تحصیل کنند ولی درصدی زنان و دختران در دانشگاهها کمتر از مردان است. از سوی دیگر آزار و اذیت دختران در نهادهای تحصیلی مشکلی است که هنوز ادامه دارد.
فریده مومند وزیر تحصیلات عالی افغانستان روز سه شنبه گفت استراتژی جندر و پالیسی منع آزار و اذیت دختران در نهادهای تحصیلی آماده شده و پس از این مورد تطبیق قرار میگیرد: «فراهم نمودن تساوی جنسیتی از طریق افزایش استادان و محصلان در پوهنتونها و همچنین فراهم شدن فضای مطمین برای دختران به دور از هرگونه آزار و اذیت از اهداف اصلی ما است.»
وزارت تحصیلات عالی میگوید که در کانکور سال جاری حضور زنان در نهادهای تحصیلی افزایش یافته چنانچه 35 درصد از قبول شدگان کانکور، دختران بودهاند. وزیر تحصیلات عالی افزود که زنان تاکنون حضور قابل قبولی در نهادهای تحصیلی نداشتهاند: «متاسفانه تاهنوز در سایر نهادهای علمی و اکادمیک به استعدادهای خانمها نه تنها در عرصه تحصیل بلکه در عرصههای تدریسی و مدیریتی چندان باورمندی وجود نداشته بلکه به عنوان یک قشر منفعل و به حاشیه رانده شده معرفی شدهاند.»
وزیر تحصیلات عالی افغانستان گفت قرار است برنامههای تشویقی برای افزایش حضور و مشارکت زنان و دختران در نهادهای تحصیلی به راه انداخته شود.
آزار و اذیت دختران
آزار و اذیت دختران در نهادهای تحصیلی یکی از چالشهای اصلی برای تحصیل زنان در جامعه سنتی افغانستان است. مسئولان وزارت تحصیلات عالی میگویند پس از این به تمام موارد آزار و اذیت و تبعیض علیه زنان در نهادهای تحصیلی رسیدگی خواهد شد. آنها تاکید کردند که در صورت ثبت شکایتی در این موارد مسببین و کسانی که دست به آزار و اذیت دختران میزنند جزا خواهند دید.
محمد عثمان بابری معین علمی وزارت تحصیلات عالی گفت: «ما به همه شکایات رسیدگی کردهایم. حتی ما مواردی را به نهادهای عدلی و قضایی معرفی کردهایم، و این موارد گاهی به انفکاک کادرهای علمی نیز منجر شده است.»
آقای بابری افزود که قرار است مسوده دیگری به منظور برقراری نظم و دسپلین در دانشگاهها از سوی وزارتهای تحصیلات عالی و عدلیه تدوین شود و برای متخلفین جزای مشخصی مدنظر گرفته شود. این در حالیست که نهادهای تحصیلی پیش از این میکانیزمی برای مجازات کسانی که سبب آزار و اذیت دختران میشد، در اختیار نداشت.
سپوژمی وردک معین وزارت زنان در این نشست تاکید کرد که استراتژی و پالیسی زمانی ارزش دارد که تطبیق شود. او تاکید کرد که هزاران پالیسی در تاقهای فراموشی گذاشته شده و کسی در فکر تطبیق آن نیست. خانم وردک گفت زنان باید در دانشگاهها مصوون باشند: «در سطح پوهنتون همه از قوانین باخبر هستند چرا باعث آزار و اذیت زنان میشوند. چرا نمیگذارند که دختران تحصیل کنند و در آینده برای خود ما خدمت کنند.»
حضور کمرنگ دختران
یکی از دلایل اصلی حضور کمرنگ زنان در نهادهای تحصیلی، مسدود بودن مکاتب و عدم دسترسی دختران به مکتب است. مکتبهای دخترانه در ولایات ناامن یا مسدود است و یا دختران به دلیل ناامنی و محدودیتهای سنتی مکتب رفته نمیتوانند.
مسوولان وزارت تحصیلات عالی گفتند که تساوی جنسیتی در نهادهای تحصیلی زمانی ممکن است که مکتبها برای زنان و دختران به صورت مساوی باز باشد در حالی که چنین نیست. برخی از خانوادهها حتی در مناطق امن و شهری نیز به دلیل باورهای سنتی مانع مکتب رفتن دختران میشوند.