1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

کدام داروها در برابر کرونا مؤثر اند و کدام نه؟

۱۳۹۹ بهمن ۱, چهارشنبه

در چند هفته گذشته برخی از دارو ها، در مبارزه در برابر ویروس کرونا، خبرساز شده اند. اما همه این به اصطلاح دارو های شفابخش آنگونه که ادعا می شد، مؤثر واقع نشده اند. در اینجا نگاهی می اندازیم به چند نمونه انتخابی.

https://p.dw.com/p/3o9xT
Symbolbild Schmerzmittel
عکس: picture-alliance/Zoonar/R. Kneschke

این دارو مؤثر است:

اویگان می تواند مدت بیماری ناشی از کرونا را کاهش بدهد

فاویپیراویر، که بنام اویگان نیز شناخته می شود، یک داروی جاپانی در برابر انفلوآنزا است که در ترکیب خود فاویلاویر دارد. این دارو نخست در آسیا و پس از آن در سراسر جهان یک هیاهو ایجاد کرد. این دارو که در اصل در برابر بیماری انفلوآنزا تجویز می شود، گویا در برابر ویروس های "آر.ان.ای" مؤثر است. اویگان در سال ۲۰۱۴ با نتیجه موفقیت باری در برابر ایبولا مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۲۰۱۶ حکومت جاپان فاویلاویر را به عنوان یک کمک عاجل برای مبارزه در برابر عامل بیماری ایبولا به کشور گینه فرستاد.

در وضعیت موجود این دارو می تواند مدت بیماری را کوتاه کند، اما عوارض بسیار شدید جانبی دارد، مثل التهابات ریه و یا انافیلاکسی، که یک واکنش الرژیک و تهدید کننده حیات است.

دگزامتازون – بستگی به زمان دارد

گفته می شود که دگزامتازون به عنوان داروی ضد التهاب سبب کاهش مرگ و میر افرادی می شود که به تنفس مصنوعی نیاز داشته و بیشتر از هفت روز بیمار باشند. انستیتوت رابرت کوخ و همچنان سازمان جهانی صحت استفاده از این دارو را برای همچو بیماران توصیه می کنند. اما افرادی که علایم خفیف بیماری دارند، نباید بسیار زود از این دارو استفاده کنند. ساندرا سیزیک، مدیر انستیتوت ویروس شناسی طبی در کلینیک دانشگاهی فرانکفورت در آغاز اکتوبر گذشته در پادکست رسانه NDR گفت: «اگر این دارو بسیار زود مورد استفاده قرار گیرد، می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف بسازد و یا مانع فعالیت آن شود و حتی می تواند این سیستم را تحریک کند که منجر به یک سیر دشوار بیماری گردد.»

این دارو مؤثر نیست

هیدروکسی کلوروکین – اثرات مثبت ندارد

این داروی قدیمی ضد ملاریا، در اوایل پاندمی کرونا در برابر کووید-۱۹ نیز مورد استفاده قرار گرفت و همه به آن چشم امید بسته بودند. اما در این میان انستیتوت فدرال دارو ها و تجهیزات طبی آلمان نسبت به مصرف این دارو در برابر کووید-۱۹ هشدار می دهد. این انستیتوت در وبسایت خود نوشته است: «بیماران کووید-۱۹، که با هیدروکسی کلوروکین تحت درمان قرار دارند، باید تحت مراقبت دقیق قرار بگیرند، زیرا استفاده از این دارو، می تواند عوارض شدید جانبی در پی داشته باشد.» به قول این انستیتوت تا کنون هیچ اثر مثبت این دارو در وجود بیماران کرونا تثبیت نشده است.

Malariamücke
هرچند هیدروکسی کلروکین در برابر ملاریا استفاده می گردد، اما در برابر کووید-۱۹ دیگر توصیه نمی شودعکس: H. Bellmann/F. Hecke/blickwinkel/picture alliance

این داروها بحث برانگیز است

ارتیمسینین – گیاه دارویی و امیدبخش

در اوایل پاندمی کرونا، یک نوشابه گیاهی از مدغاسکر جلب توجه کرد. "کووید ارگانیک" متکی به ارتیمسینین بوده و یک ماده دارویی است که از گیاه "برنجاسف" یا "بوی مادران" گرفته می شود. تا حال هیچ تحقیقات بالینی قابل اعتبار در مورد اثرات کووید ارگانیک صورت نگرفته است.

یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی پروفیسور پیتر زیبرگر، رئیس بخش سیستم های بیومالیکولی در انستیتوت ماکس پلانک توانست حد اقل در یک تست تیوب یا لوله آزمایشی در لابراتوار تشخیص بدهد که عصاره گیاه ارتمیسینین می تواند در برابر ویروس جدید کرونا مؤثر واقع گردد. اما این پژوهش تا هنوز نهایی نشده است.

در مرحله دوم این تحقیق در مکسیکو اثر بخشی گیاه "بوی مادران" در برابر کووید-۱۹، بالای ۳۶۰ نفر مورد آزمایش قرار دارد. نتایج این آزمایش تا هنوز اعلام نشده است.

Madagaskar Coronavirus  Schüler in einer Schule
مقامات مدغاسکر "کووید ارگانیک" را در مکاتب نیز توزیع می کنندعکس: picture-alliance/dpa/L. Bezain

پروفیسور زیبرگر در صحبتی با دوچه وله گفت که برای بررسی علمی اثرات ارتمیسینین بالای ویروس کرونا، "مبانی کافی" وجود دارد. او همزمان توصیه می کند که نباید چای دارویی از گیاه "بوی مادران" را به این باور نوشید که گویا در برابر کووید-۱۹ اثربخش است، زیرا تا حال تأثیر بالینی این دارو به اثبات نرسیده است.

توسیلیزومب و ساریلومب – پژوهش های متناقض

توسیلیزومب یک داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی است که بیشتر در درمان روماتیسم مفصلی استفاده می شود. ساریلومب نوعی انتی بادی منوکلونال انسانی است که علیه گیرنده اینترولوکین عمل می کند و برای درمان آرتریت روماتوئید استفاده می شود.

تأثیر این دو دارو بالای کووید-۱۹ تا کنون بحث برانگیز است. چنین پنداشته می شود که این دارو ها احتمالاً میزان مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ را به میزان قابل توجهی کاهش می دهند. حکومت بریتانیا در نظر دارد از این دارو در برابر ویروس کرونا استفاده کند. پژوهش دیگری نشان داده است که این مواد واقعاً میزان مرگ و میر را کاهش نمی دهند.

آیورمکتین – داروی معجزه گر است، یا نه؟

آیورمکتین داروی است که در اصل برای درمان برخی از عفونت های ناشی از پارازیت های طفیلی استفاده می شود. در مورد تأثیر این دارو در برابر کووید-۱۹ نیز اظهارات دوگانه وجود دارد. آیورمکتین در امریکای لاتین به عنوان یک "داروی معجزه گر کرونا" خرید و فروش می شود. اما سازمان جهانی صحت و اداره ادویه جات ایالات متحده امریکا استفاده از این دارو را توصیه نمی کنند. به قول این مقامات، برای تثبیت مؤثریت این دارو در برابر کووید-۱۹ هنوز به آزمایشات بیشتری نیاز است.

Frankreich Marseille Intensivstation Medizinpersonal
برخی از دارو ها گویا از روند شدید کووید19 جلوگیری کرده و میزان مرگ و میر را کاهش می دهندعکس: Theo Giacometti/Getty Images

یک اتحادیه داکتران بخش مراقبت های ویژه در ایالات متحده امریکا پس از ارزیابی داده های آزمایشات بالینی به این نتیجه رسیده است که این دارو می تواند تأثیر شدید ویروس را به میزان قابل توجهی کاهش بدهد و روند بهبودی آن بیماران کرونا را تسریع کند، که دارای علایم خفیف اند. همچنان گفته می شود که در موارد علایم شدید، این دارو می تواند از ضرورت بستر شدن بیمار در شفاخانه کاسته و همچنان میزان مرگ و میر را کمتر سازد.

آب کشیدن دهن و اسپری بینی – اثر تثبیت ناشده

انجمن آلمانی بهداشت شفاخانه، به منظور وقایه از آلوده شدن با ویروس، غرغره کردن با محلول های خاصی را توصیه می کند، زیرا با این روش گویا ویروس ها در حلق انسان کشته می شوند. همچنان گفته می شود که به این ترتیب از شدت سرایت ویروس نیز کاسته می شود.

پیتر والگر سخنگوی این انجمن در صحبتی با دویچه وله تأکید کرد: «طبعاً تا زمانی که ویروس ها در سلول ها باشند، نمی توان به آنها رسید. به این معنی که با غرغره کردن عفونت از بین نمی رود، بلکه از پخش مقدار زیاد ویروس های آزاد توسط سرفه و یا تنفس جلوگیری شده می تواند.»

در مورد اسپری های بینی ضد ویروس نیز همین مسأله صدق می کند.

Großbritannien Soldaten gurgeln
آب کشیدن دهن یکی از شیوه های قدیمی است؛ درینجا سربازان بریتانیایی در سال ۱۹۳۹ تلاش می کنند از ابتلا به انفلوآنزا جلوگیری کنندعکس: Harry Shepherd/Fox Photos/Getty Images

به قول والگر، دلیل مشخص برای این توصیه یک تحقیق گروه پژوهشگران از شهر بوخوم آلمان و دانشمندان دیگر بود. آنها در لابراتوار ثابت ساختند که محلول های مختلفی برای شستن دهن می توانند تعداد ویروس جدید کرونا را کاهش بدهند.

سازمان جهانی صحت و انجمن طب دندان آلمان از آگست و سپتمبر گذشته به این طرف توصیه می کنند که هرکسی پیش از رفتن به معالجه دندان، گلوی خود را باید با مواد مناسب غرغره کند.

با آنهم این نهاد ها تأکید کرده اند که تا هنوز هیچ آزمایش بالینی ثابت نساخته است که غرغره کردن گلو، انسان ها را در برابر "سارس کووی۲" محافظت می کند.

USA Trump verlässt Krankenhaus
دونالد ترامپ نیز زمانی که به کووید-۱۹ مبتلا شد، با رمدسیویر و دگزامتازون معالجه شدعکس: Jonathan Ernst/Reuters

به اساس یک تحقیق انجام شده تا هنوز این مسأله بحث برانگیز است که آیا محلول واقعاً به همان جایی در بدن می رسد که اکثریت ویروس ها در آن قرار دارند، یا نه. یک آزمایش بالای ۱۰ نفری که به "سارس کووی۲" مبتلا بودند، نشان داده است که آب کشیدن دهن و غرغره با یک محلول هایدروجن پراوکساید از بار ویروسی در بدن نمی کاهد.

رمدسیویر – شواهد ناکافی

دونالد ترامپ، زمانی که به ویروس کرونا آلوده شد، از رمدسیویر در برابر آن استفاده کرد. اما تأثیر این دارو علیه کووید-۱۹ تا هنوز بحث برانگیز است.

انستیتوت آلمانی رابرت کوخ استفاده از رمدسیویر را به گونه مشروط توصیه می کند، چنانچه در ایالات متحده امریکا از آن استفاده می شود. حکومت ایالات متحده امریکا به تحقیقاتی تکیه می کند که کاهش مدت بیماری با استفاده از این دارو را نشان داده است. اما برای سازمان جهانی صحت تا کنون شواهد کافی برای توصیه استفاده از رمدسیویر وجود ندارد.

کاترین ویسولوفسکی و اوتا شتاینویر / ص.ا/، ع.ف