اردوغان اکثریت مطلق را در پارلمان ترکیه از دست داد
۱۳۹۴ خرداد ۱۸, دوشنبهرجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و یکی از مؤسسان حزب عدالت و توسعه شکست سختی را در انتخابات متحمل شده است. این حزب بعد از 12 سال در انتخابات پارلمانی ترکیه اکثریت مطلق را از دست داده است، اما هنوز به عنوان نیروی قوی باقی میماند. این حزب با کسب 40.7 درصد آرا کمتر از 258 کرسی از 550 کرسی پارلمان را به دست آورده است. به این ترتیب این حزب برای تشکیل حکومت نیاز به شریک ایتلافی دارد.
حزب کردها برای نخستین بار وارد پارلمان میشود
حزب جمهوریت خلق ترکیه، بزرگ ترین گروه اپوزیسیون، با کسب 25 درصد آرا یعنی 132 کرسی پارلمانی در جایگاه دوم قرار گرفته است. به این ترتیب این حزب جایگاهی را که در انتخابات 2011 به دست آورده بود حفظ کرده است. حزب شدیداً دست راستی حرکت ملی با کسب 16.5 درصد آرا 81 کرسی کسب کرده است. از این حزب به عنوان شریک احتمالی ایتلافی حزب عدالت و توسعه صحبت میشود.
حزب حامی کردها موسوم به دموکراتیک خلقها که قبلاً صرف نامزدان مستقل در پارلمان ترکیه از آن نمایندگی می کردند، برای نخستین بار 12.8 درصد آرا را کسب کرده و به این ترتیب از شرط کسب 10 درصد رای برای حضور در پارلمان عبور کرده است. این حزب 79 کرسی در پارلمان به دست آورده است.
اردوغان در تلاش افزایش قدرت بود
نتایج این انتخابات پیش از همه برای حزب عدالت و توسعه اردوغان یک شکست تلقی میشود، زیرا این حزب میخواست با کسب اکثریت مطلق، قانون اساسی و نظام حکومتی را از پارلمانی به ریاستی تغییر دهد. این حزب برای برگزاری همه پرسی در مورد اصلاحات در قانون اساسی نیازمند کسب 330 کرسی پارلمانی بود. تا حالا ریاست حکومت را در ترکیه نخست وزیر به عهده داشته و رئیس جمهور بیشتر وظایف سمبولیک دارد.
حزب دموکراتیک خلق ها با مخالفت علیه تصمیم اروغان وارد کارزار انتخاباتی شده بود تا از تغییر نظام جلوگیری کند. این حزب قبلاً از "دیکتاتوری" در صورت تغییر نظام به ریاستی هشدار داده بود. به همین دلیل بود که اردوغان هرچند به عنوان رئیس جمهور در جریان انتخابات باید بی طرفیاش را حفظ می کرد، اما در مبارزات انتخاباتی بر این حزب تاخت و تاز کرده بود.
صلاح الدین دیمیرتاش، یکی از دو رئیس حزب دموکراتیک خلق ها حضور حزباش در پارلمان را "پیروزی فوق العاده" عنوان کرد. او گفت که گفتگو راجع به نظام ریاستی و دیکتاتوری در ترکیه به پایان رسیده است. دیمیرتاش تاکید کرد کسانی که به حزب او رای داده اند ناامید نمی گردند. در منطقه کردنشین دیاربکر در جنوب شرق ترکیه هزاران حامی حزب خلق کردها به جادهها برآمده و پیروزی این حزب را جشن گرفتند.
خشونت پیش از انتخابات
مبارزات انتخاباتی ترکیه در سایه خشونت شدید پایان یافت. در یک حمله با بمب در یک همایش حزب دموکراتیک خلقها در شهر دیاربکر شام جمعه دست کم سه تن کشته و 220 تن دیگر زخمی شدند. احمد داوود اوغلو، نخست وزیر و رئیس حزب عدالت و توسعه بعد از انداختن رای به صندوق گفت که یک فرد به ظن دست داشتن در این حمله بازداشت شده است. انگیزه این حمله هنوز معلوم نیست. حزب دموکراتیک خلقها در جریان تبلیغات انتخاباتی همواره مورد حمله قرار میگرفت.
براساس گفتههای وزارت داخله ترکیه حدود 400 هزار پرسونل امنیتی، امنیت انتخابات را تامین می کردند. همچنین دهها هزار تن دیگر بر روند انتخابات نظارت می کردند. در مجموع 56.6 میلیون ترکی واجد شرایط رای دهی بودند.