آیا همکاری با اسد علیه "دولت اسلامی" در سوریه ممکن هست؟

هنگامی که به اصطلاح بهار عربی در سوریه به طور کامل گسترش پیدا کرد، چنان معلوم می شد که سرنوشت رئيس جمهور سوریه تعیین گردیده و وقت اش به پایان رسیده است. در نهایت، رهبران جمهوری های دیگرعربی میدان را رها کرده بودند. بن علی فرار کرد، مبارک برکنارگردید و قذافی کشته شد. اسد نیز در یک موقعیت خوب قرار نداشت. در خزان سال 2011 میلادی هزاران سوریایی بر علیه رئيس جمهور اسد دست به اعتراض زدند و با تمام نیرو در برابر رژیم او مبارزه شان را آغاز کردند. اما اسد آماده فرار نبود. او بارها درمورد "تروریست های اسلامی" در این کشور هشدار داد و همچنان در برابر اعتراض های سوریایی ها با بیرحمی از خود واکنش نشان داد.

ظهور اسلام گرایان

سه سال بعد، پس از بیش از 190 هزار کشته، به نظر می رسد که هشدار اسد از تروریست ها به حقیقت می پیوندد. جنگجویان گروه تروریستی "دولت اسلامی" یا داعش سابق در سراسر کشور در جنگ اند و مبارزه خستگی ناپذیر شان را برای یک دولت مبتنی بر شرعیت پیش می برند. هر کسی که با این گروه مخالف است، کشته می شود. در همین حال، اسلام گرایان، که هزاران جنگجوی داوطلب نه تنها از جهان عرب، بلکه از اروپا را نیز در کنار خود دارند، مناطق زیادی در کشور همسایه عراق و هم بخش بزرگی از سوریه را تحت کنترول شان درآورده اند. در ابتدا آن ها به طور مشخص در برابر شورشیان سوریه مبارزه می کردند که در نتیجه رژیم اسد در دمشق، پایتخت کشور تقویت گردید.اما اینک شبه نظامیان بر علیه نیروهای حکومتی اسد نیز مبارزه می کنند. حتی ایالات متحده امریکا، اروپا و بسیاری کشور های عربی با اعلام "خلافت اسلامی" خود را در برابر یک چالش بزرگ می یابند.

پترا بیکر از بنیاد علم و سیاست در برلین، پایتخت آلمان، به این باور است که با پیشروی "دولت اسلامی"، سوریه و غرب فعلاً یک دشمن مشترک دارند. او می گوید: «اسد از آغاز انقلاب را که در آن دموکراسی و حقوق بشر مطرح بود، به عنوان یک شورش جهادگرایان سلفی، محکوم کرد». به قول بیکر این همچنین بدان معنی است که اسد در آغاز قیام ها جهادگرایانی را که در زندان ها تحت شرایط امنیتی شدید محبوس بودند، آزاد کرد. اما اواحتمالاً می دانست که این جهادگرایان ایجاد شبکه های تروریستی را در کشور راه اندازی می کنند. بیکر اضافه می کند: «با دانستن این مسأله، اسد پیشروی و گسترش جهادگرایان را به تماشا نشسته بود. او از این نقطه حرکت می کرد که آنها برعلیه نیروهای انقلابی مبارزه می کنند و در نتیجه خواست او برآورده می شود».

روش های پنهان شکنجه

در برابر ترور بیرحمانه اسلام گرایان، که اعمال خشونت آمیز شان را از طریق شبکه های اجتماعی نیز جشن می گیرند، شکنجه رژیم سوریه کمتر شدید به نظر می رسد. به خصوص که رژیم اسد تلاش می کند که شکنجه اش را پنهان نگهدارد. با تصرف یکی از میدان های هوایی نظامی استراتژیک در "منطقه" در ولایت شمالی "الرقه"، اسلامگرایان، به یک مشکل تبدیل گردیده اند که تا حال چنین انتظار نمی رفت. اسد احتمالاً روی چنین یک موج شدید مخالفت ها حساب نکرده بود.

با این حال، به نظر می رسد که استراتژی اش آهسته آهسته جا می افتد. به این اساس اینک دشمن دهشت افگن اش در داخل کشور می تواند رئيس جمهور اسد را در درهم شکستن انزوای بین المللی کمک کند. بیکر کارشناس مسأیل سوریه می گوید: « درست فعلاً زمان آن فرارسیده است که اسد از سیاست های که تا حال پیش می برد، سود ببرد». بیکر اضافه کرده می گوید: «اگر او موفق گردد که غرب را متقاعد سازد که او را به عنوان یک شریک در جنگ با تروریزم بپذیرند، او توانسته است قدرت اش را برای چندین سال دیگر تضمین کند». ولید المعلم وزیر خارجه سوریه قبلاً پیشنهاد همکاری با ایالات متحده امریکا را در مبارزه با "دولت اسلامی" اعلام کرده بود. او گفته است: «سوریه از لحاظ جغرافیایی و استراتژیک در مرکز یک ائتلاف بین المللی علیه "دولت اسلامی" قرار دارد». او اضافه کرده است: «کشور هایی که بطور جدی می خواهند بر علیه تروریزم مبارزه کنند، باید با ما همنوا باشند».

بد بجای بدتر؟

اردوی ایالات متحده امریکا روز سه شنبه، پروازهای اکتشافی اش را برای آمادگی حملات هوایی احتمالی بر حریم هوایی سوریه آغاز کرده است. بر اساس گزارش فرستند امریکایی (ان بی سی) پرواز طیاره های بدون سرنشین باید در آمادگی ها در قبال حملات هوایی بالای مواضع گروه تروریستی در خاک سوریه کمک کنند. رهبران سیاسی در واشنگتن توافق با دمشق را در قبال این پرواز های اکتشافی رد کرده است. استدلال شده است که آنها نمی خواهند دیکتاتور را تقویت کنند. با در نظرداشت پیشروی تروریست ها، برای بسیاری کشورهای غربی اینک اسد به عنوان یک "شر کوچکتر" به نظر می رسد. زیرا اسد "تنها" علیه شهروندان کشور خودش عمل می کند و آن ها را به قتل می رساند؛ اما "دولت اسلامی" فعلاً" یک معضل جهانی گردیده است.