آیا طالبان دیگر بر غیرنظامیان حمله نمیکنند؟
۱۳۹۷ تیر ۲۸, پنجشنبهبراساس آماری که سازمان ملل متحد ارایه کرده است شش ماه اول سال ۲۰۱۸ مرگبارترین زمان برای غیرنظامیان در افغانستان بوده و در هیچ سالی تلفات ملکی به این حد نرسیده است. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان به روزنامه نیویورک تایمز گفته است که رهبری این گروه فیصله کرده تا پس از این، حملات در شهرها متوقف شوند.
طالبان همچنین گفتهاند که پس از آتش بس سه روزه در روزهای عید فطر، این گروه هیچ حمله خونینی را در کابل انجام نداده است که در نتیجه آن غیرنظامیان آسیب دیده باشند. اما همه طالبان در رابطه با این موضوع همنظر نیستند چنانچه پس از نشر این خبر، این گروه چنین تصمیم را رد کرد و گفته است که این خبر نادرست تعبیر شده است.
با وجود این، تحلیلگران میگویند عناصر صلحطلب در گروه طالبان در پی پایان جنگ هستند. جنرال طاهر یرغل، آگاه مسایل نظامی به دویچه وله گفت: «یک تعداد طالبان مانند دولت افغانستان طرفدار صلح هستند. برخی از عناصر در داخل این گروه حتا در زمانی که ملا عمر زنده بود، پیشنهاد صلح را مطرح کرده بودند».
فشارهای بینالمللی
در جریان آتش بس سه روزه، طالبان وارد شهرها شدند و در خطوط مقدم جنگ با نیروهای افغان بر سر یک دسترخوان غذا خوردند، قصه کردند و چهره شهر را پیش از این که دیگران برای آنها تفسیر کنند، با چشمان خود دیدند. بر اساس اظهارات وزارت دفاع، هزاران جنگجوی طالب پس از وارد شدن به شهرها از جنگ دست کشیدند.
این تصمیم طالبان خبر خوشی برای ساکنان شهرها به خصوص کابل است. شهر کابل در سالهای اخیر شاهد خونینترین حملات بوده و هزاران تن در نتیجه این حملات جان شان را از دست دادهاند. حمله چهارراهی زنبق، حمله در مقابل شفاخانه جمهوریت و حمله تهاجمی بر هوتل انترکانتیننتل خونبارترین حملات طالبان بودند و تلفات زیادی نیز به جا گذاشتند.
پس از آتش بس سه روزه، تلاش حکومت افغانستان برای صلح با طالبان ادامه یافت. عربستان سعودی که یکی از کشورهای تاثیرگذار بر گروه طالبان است، کنفرانس صلح افغانستان را میزبانی کرد و علمای چندین کشور جنگ در افغانستان را ناروا خواندند و از طالبان خواستند تا به جنگ با حکومت پایان دهند.
آقای یرغل میگوید در صورتی که حکومت افغانستان پروسه صلح را به درستی مدیریت کند، بعید نیست که طالبان بر سر میز مذاکره حاضر خواهند شد: «به صلح میرسیم به شرط این که حکومت افغانستان یک اجماع بین المللی را ایجاد کند و در این پروسه تمام کشورهای منطقه شریک باشند؛ مانند کشورهای پاکستان، ایران، روسیه، عربستان و تمام کشورهایی که به نحوی در جنگ افغانستان دخیلاند».
از سوی دیگر جامعه جهانی نیز تلاش دارد تا با وارد کردن فشار بر طالبان و سایر حامیان خارجی این گروه، زمینه صلح را فراهم کند. در تازهترین مورد اداره دونالد ترامپ رییس جمهور امریکا در تلاش است تا دیپلماتهای امریکایی مستقیما زمینه گفتگو با طالبان را فراهم کنند.
فشارهای داخلی
در کنار کنفرانسهایی که با اشتراک علمای دینی در عربستان و اندونیزیا برگزار شد و هر دو کنفرانس به نامشروع بودن جنگ و حملات انتحاری تاکید کردند، فشارهای داخلی نیز بر طالبان افزایش یافته است.
کاروان صلح هلمند که بیش از یک ماه از لشکرگاه تا کابل راهپیمایی کرد و خواهان صلح و پایان جنگ شد. این کاروان در هفتههای اخیر خیمههای اعتراضش را در مقابل دروازههای نمایندگی سازمان ملل متحد، سفارت امریکا و سفارت روسیه برپا کرده و از این کشورها خواهان همکاری در عرصه صلح شده است.
حاجی محمد نیکزاد عضو کاروان صلح هلمند به دویچه وله گفت که طرفهای جنگ راه دیگری جز صلح ندارند و مردم بیش از این تحمل تلفات و خسارات ناشی از جنگ را ندارند: «ما مردم هستیم و مردم دیگر توان تحمل جنگ را ندارند. در هفده سال گذشته ما همه چیز را از دست دادهایم. در این مدت معارف، صحت و همه چیز ضربه دیده است و حالا راه دیگری جز صلح نداریم».
داعش به جای طالبان
با این حال آگاهان میگویند حتا اگر طالبان به این تعهدشان وفا کنند، این به معنای پایان حملات انتحاری در شهرها نیست. در یک ماه اخیر با آنکه شهر کابل کمتر شاهد حملات انتحاری بوده، ولی شاخه "خراسان" داعش حملاتی را در این شهر انجام داده است. اخیرا یک مهاجم انتحاری مربوط به داعش کارمندان وزارت احیا و انکشاف دهات را هدف قرار داد و حداقل ۷ تن در این حمله کشته شدند.
با کاهش حملات طالبان، به همان میزان گروه داعش به حملات خود در مناطق مختلف افغانستان افزوده است. این گروه در یک ماه گذشته حملات خونباری را در شهر جلال آباد انجام داده است. در یکی از این حملات ۱۹ تن از سیکها و هندوباوران جانشان را از دست دادند.
در روزهای اخیر گروه طالبان با حمله بر مراسم فاتحه یکی از فرماندهان طالبان در ولایت سرپل، پانزده تن از اعضای طالبان را تیرباران کردند. چنین به نظر میرسد که با کاهش خشونتهای طالبان، گروه داعش با شدت بیشتری قتل و کشتار را در شهرها و ولایات به پیش خواهد برد.