جنبه‌های منفی و مثبت مراجعه مهاجران به آژانس‌های کاریابی
۱۳۹۸ فروردین ۴, یکشنبه
در طول دو دهه گذشته در همه زمینه‌های کاری و صنعتی، شمار شرکت‌هایی که به آژانس‌های کاریابی موقت و یا کارگران «موقت» روی آورده اند، افزایش یافته است. در صنایع فلزی و الکترونیک، امنیت، لوجیستیک، حمل و نقل، مدیریت و دفترداری، چشم انداز به دست آوردن یک «شغل ثابت» در حال کاهش است و به این دلیل استخدام توسط یک آژانس کاریابی موقت، دست کم برای برخی یک گزینه خوب به نظر می‌آید.
آژانس های کاریابی موقت چگونه کار می‌کنند؟
این گونه آژانس ها کارگران را استخدام می‌کنند و بعد به شرکت‌های دیگر که به نیروی کاری نیاز دارند، معرفی می‌کنند. کارگران با این آژانس قراردادی امضا می‌کنند که مدت آن یا محدود است و یا نامعلوم.
شرکتی که این کارگر به آن واگذار می‌شود، مبلغی را به آژانس پرداخت می‌کند و پرداخت معاش کارگران «موقت» به عهده آژانس است. مسائلی که به پرداخت معاش کارگران مربوط می‌شود، روزهای رخصتی و بیمه آن‌ها به عهده آژانس است. آژانس‌های کاریابی موقت اغلب از موتور نرم افزار جستجوی شغل برای جلب و جذب علاقمندان استفاده می‌کنند و پیوسته در جستجوی کارگر و کارمند هستند.
در سال های ۱۹۹۰، آژانس‌های کاریابی موقت در بیشتر کشورهای اروپایی مجوز کار گرفتند. از آن زمان بیشترین تعداد آژانس‌ها در کشورهای بریتانیا، هالند و فرانسه تاسیس شده است.
در آلمان، در حالی که شمار شهروندان آلمانی که به استخدام آژانس‌های کاریابی درمی‌آیند رو به کاهش است، تعداد مهاجران از افغانستان، اریتریا، عراق، ایران، سومالیا و سوریه، که به این آژانس‌ها روی می آورند، افزایش می یابد.
کای سنیوس، رئیس آژانس کاریابی ایالت تورینگن به فرستنده تلویزیونی «ان تی وی» گفت، «کارگران خارجی» خلای ایجاد شده را پر می‌کنند، چون «پیداکردن پرسنل آلمانی دشوارتر شده است».
جنبه های منفی و مثبت کار موقت برای پناهجویان
اسماعیل درویش از سوریه در شهر مونشن گلادباخ زندگی می‌کند که در نزدیکی مرز غربی آلمان قرار دارد. او پس از این که نتوانست در بخش انجنیری کار ثابتی پیدا کند، به آژانس کاریابی موقت مراجعه کرد. این آژانس برای او در شرکت آنلاین زالاندو کار پیدا کرد. اما درویش به اینفومایگرانتس گفت، احساس می‌کند که در آن شرکت هیچ حقی ندارد. او می‌گوید: «قراردادهای ما با ... آژانس است و آن‌ها می توانند هرلحظه مرا بیرون بیاندازند و این اتفاق برای یکی از همکاران من افتاده است.»
در برخی از موارد برای اشخاصی که دنبال کار می‌گردند، پیداکردن کار با کمک یک آژانس کاریابی موقت آسانتر از این است که به طور مستقیم (و بدون واسطه) به استخدام یک شرکت در آیند. این نوع کار می‌تواند برای مهاجرانی مانند اسماعیل فرصت های بیشتری ایجاد کند.
مارک اشتریوه که رئیس یک آژانس کاریابی موقت در آلمان است، می‌گوید که اینگونه آژانس‌ها می توانند به مهاجران کمک کنند تا در بازار کار جایی برای خود پیدا کنند. او به فرستنده رادیویی «دویچلند فونک» گفت: «ما فقط یک کار در اختیار آن‌ها نمی گذاریم، بلکه از این اطمینان حاصل می‌کنیم که حساب بانکی باز کنند، بیمه صحی داشته باشند و غیره.»
افزون براین کارگران یا کارمندانی که به این گونه آژانس‌ها روی می‌آورند، اغلب در چند شرکت مختلف کار می‌کنند و می‌توانند اینگونه تجربه کسب کنند و ارتباطاتی ایجاد کنند که برای پیداکردن یک شغل ثابت به آن‌ها کمک می‌کند.
به گزارش وب سایت (Handbook Germany) یا "کتاب راهنمای آلمان" که یک وب سایت اطلاعاتی برای آوارگان و مهاجران در آلمان است، کارگران و کارمندان که به آژانس‌های کاریابی مراجعه می‌کنند، در برخی موارد نهایتا یک شغل ثابت پیدا می‌کنند.
اما به گفته «Eurofound» یا آژانس اتحادیه اروپا برای بهبود زندگی و شرایط کاری، متاسفانه برخی شواهد نشان می‌دهد که آژانس‌های کاریابی موقت کمک چندانی به بهبود امنیت شغلی نمی‌کنند.
فلیکس هوفمن، از شورای اتحادیه های کارگری در هامبورگ، می‌گوید در این مورد که آیا کار برای آژانس‌های کاریابی واقعا به نفع مهاجران است، شک دارد.
او به فرستنده رادیویی «دویچلند فونک» گفت که از نظر شورای اتحادیه‌های کارگری این نوع اشتغال بادوام‌ترین و یا بهترین گزینه برای ادغام آوارگان و مهاجران در بازار کار نیست.
اصولا معاش کارگران و کارمندان موقت باید با همکارانشان برابر باشد. اما آن‌هایی که در یک شرکت به طور ثابت کار می‌کنند و حق و حقوق شان در قراردادهای دسته جمعی ثبت شده است، در اغلب موارد معاش بیشتری دریافت می‌کنند.
سلام سعید، یک فرد دانشگاهی از سوریه در برلین می‌گوید، در حقیقت، «حقوق» کارگران و کارمندان موقت «با همکارانشان برابر نیست و معاش آن‌ها پایین‌تر است».
کارهای موقت می تواند باعث ایجاد چالش هایی شود که پرسنل ثابت و قراردادی با آن سروکار ندارد: جابه جایی از یک محیط کاری به جای دیگر برخی اوقات دشوار و مختل کننده است. کارگر یا کارمند موقت باید به وظایف جدید عادت کند و خود را با همکاران، محل کار و سفرهای کاری جدید تطابق دهد که برخی اوقات رفت و آمد طولانی تا رسیدن به محل کار نیز به آن اضافه می‌شود.
پرسنل موقت چه حق و حقوقی دارد؟
در آلمان، حق و حقوق پرسنل موقت در قانون اشتغال موقت که در سال ۲۰۱۷ به‌روز شد، درج شده است. به خاطر یک سلسله از توافق‌های کاری بخش صنعتی با اتحادیه‌های کارگری، دامنه فعالیت برخی از آژانس‌ها محدود شده است. با این توافق‌ها تا اندازه‌ای از حقوق کارگران حمایت می‌شود. در کتاب راهنمای آلمان، فهرستی از حق و حقوق کارگران موقت وجود دارد که این جا از برخی از این مفاد نام می‌بریم:
حق بستن یک قرارداد کتبی که در آن معاش، ساعات کاری در هفته و آغاز و پایان تاریخ اشتغال ثبت شده باشد.
حق معاش و شرایط کاری برابر با کارمندان ثابت در شرکتی که آن‌ها را استخدام کرده است. البته استثناهایی هم وجود دارد.
حق رد یک شغل که آژانس کاریابی موقت به متقاضی کار پیشنهاد کرده است.
حق دریافت کاپی جزوه اطلاع رسانی برای کارگران موقت در سرآغاز اشتغال شان. این جزوه باید به زبان مادری آن‌ها باشد.
در صورتی که آژانس های کاریابی موقت مهاجرانی را استخدام کنند که اجازه کار ندارند، ممکن است جریمه شوند و یا به حداکثر پنج سال حبس محکوم شوند.
در وب سایت "کتاب راهنمای آلمان" آمده است که در میان آژانس‌های کاریابی موقت، شرکت‌هایی هم هستند که از قانون پیروی نمی‌کنند. آژانس هایی که پیرو قانون هستند، در اغلب موارد به عضویت اتحادیه‌های مسلکی درآمده اند. به همین خاطر کسی که قصد دارد به این گونه آژانس‌ها مراجعه کند باید بیش از امضای قرارداد دراین باره تحقیق‌کند.