آمادگی طالبان به دور دوم دیدار با مقام‌های امریکایی
۱۳۹۷ شهریور ۲۲, پنجشنبه
به نظر می‌رسد ایالات متحده امریکا بیشتر از پیش تلاش دارد تا از طریق گفتگو با طالبان به جنگ ۱۷ ساله در افغانستان پایان دهد. وزارت خارجه امریکا اخیرا زلمی خلیلزاد را به عنوان مشاور این وزارت در امور افغانستان معرفی کرده است. ماموریت اصلی آقای خلیلزاد مدیریت گفتگوهای صلح خواهد بود.
همزمان با آمادگی طالبان برای پیشبرد دومین دور گفتگوهای مقدماتی با امریکا، محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان روز پنجشنبه در کابل گفت که امیدواری برای رسیدن به صلح وجود دارد و همه جناح‌ها باید صدای شان را برای رسیدن به صلح بلند کنند.
این در حالی است که گروه طالبان به درخواست حکومت افغانستان برای آتش بس در روزهای عید قربان جواب مثبت نداد. علاوه بر این، این گروه به پیشنهاد مذاکرات بی قید و شرط از جانب حکومت افغانستان پاسخ نگفته است.
تلاش برای زمینه‌سازی مذاکرات بین‌الافغانی
مقامات افغانستان همواره روی «افغانی بودن» پروسه صلح تاکید می‌کردند، اما بعد از این که مقام‌های امریکایی مستقیما با طالبان دیدار کردند، شورای عالی صلح می‌گوید این گفتگوها مقدماتی است و قرار است زمینه برای گفتگوهای بین‌الافغانی فراهم شود.
طالبان گفته‌اند که قرار است در این نشست در مورد تبادله و رهایی زندانیان این گروه با مقامات امریکایی گفتگو کند و در صورتی که ایالات متحده امریکا در مذاکرات جدی باشد، این روند ادامه خواهد یافت.
عطاالرحمان سلیم، عضو شورای عالی صلح افغانستان روز پنجشنبه به دویچه وله گفت: «سعی و تلاش دوستان بین المللی ما این است تا برای مذاکرات بین‌الافغانی زمینه‌سازی کنند.»
با وجود تاکید حکومت افغانستان برای گفتگوی مستقیم با طالبان، این گروه حاضر نشده است تا با حکومت مذاکره کند. گروه طالبان امریکایی‌ها را طرف اصلی جنگ می‌دانند و به همین خاطر خواستار گفتگو با آنهاست.
آزادی زندانیان طالبان
شورای عالی صلح افغانستان می‌گوید گفتگوهای فعلی صرف به منظور اعتمادسازی صورت می‌گیرد و هرگونه توافق روی آزاد شدن زندانیان طالبان باید به ادامه پروسه صلح و موفقیت آن منوط باشد. آقای سلیم گفت: «بخاطر اعتمادسازی و بخاطر آغاز روند درست است که روی این مورد صحبت شود، اما رهاسازی اسیران باید همگام و در تبانی با روند صلح باشد.»
احمد سعیدی، تحلیلگر مسایل سیاسی می‌گوید طالبان علاوه بر آزادی زندانیان شان، خواهان سهم ۵۰ درصدی در قدرت نیز شده‌اند. اما هیچ منبع دیگری این مساله را تایید نکرده است و به نظر نمی‌رسد مذاکرات میان طالبان و امریکایی‌ها به این مرحله رسیده باشد.
به باور آقای سعیدی تا زمانی که طالبان اعتماد حکومت امریکا را با آتش بس و ادامه مذاکرات صلح به دست نیاورند، همه زندانیان این گروه از زندان آزاد نخواهند شد: «تا زمانی که طالبان امتیاز یا حسن نیت نشان ندهند، امریکا به آزادسازی تمامی زندانیان طالبان راضی نخواهد شد. چنین نیست که امریکا مقدمتا این خواست طالبان را قبول کند.»
اسد وحیدی، تحلیلگر مسایل سیاسی به دویچه وله گفت که شرط اصلی گروه طالبان برای صلح در افغانستان هنوز هم خروج نیروهای امریکایی است.
برداشت‌های متفاوت از صلح
اما پیچیدگی جنگ افغانستان رسیدن به صلح را دشوار می‌سازد. کشورها و قدرت‌های دیگری مانند روسیه نیز با طالبان تماس دارند و در تلاش راه اندازی روند صلح اند.
آقای وحیدی گفت: «هر کشور به صلح افغانستان از زاویه منافع خود نگاه می‌کند.»
در کنار پاکستان که مدت‌هاست به دلیل آنچه حمایت از طالبان خوانده می‌شود زیر انتقاد قرار دارد، گزارش‌هایی وجود دارد که ایران و روسیه نیز از این گروه حمایت می‌کنند. مقام‌های روسیه تماس داشتن با طالبان را تایید کرده اند.
در این میان، معلوم نیست که آیا رهبران طالبان کنترول کامل بر جنگجویان و فرماندهان این گروه در جبهات جنگی دارند یا که این گروه دچار چند پارچگی است که در آن صورت مذاکرات صلح دشوارتر خواهد شد.
ترسی که وجود دارد این است که با توجه تضاد منافع کشورهای منطقه، بخشی از طالبان وارد پروسه صلح شوند در حالی که بخش دیگر همچنان به جنگ با حکومت ادامه دهند.
عطاالرحمان سلیم گفت: «ما با آن هسته رهبری طالبان مذاکره می‌کنیم که از همه اعضای این گروه نمایندگی کند.»
از سوی دیگر با آغاز کار حکومت جدید در پاکستان، حکومت افغانستان امیدوار است که عمران خان با پروسه صلح افغانستان همکاری کند. قرار است وزیر خارجه پاکستان روز جمعه برای گفتگو با مقامات افغان به کابل سفر کند. داکتر عبدالله عبدالله رئیس اجراییه حکومت گفته است که امیدوار است حکومت جدید پاکستان با استفاده از نفوذش بر طالبان، این گروه را وادار به گفتگوهای صلح کند.
ح. همراز/ کابل