1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

2012؛ سالی مرگبار برای آزادی مطبوعات

هندریک هاینسه/مبلغ۱۳۹۱ آذر ۲۹, چهارشنبه

شمار خبرنگاران کشته شده در سال 2012 به شدت افزایش یافته است. سازمان «گزارشگران بدون مرز» می گوید که بسیاری از وبلاگ نویسان و شهروندان خبرنگار نیز در سال روان به دلیل فعالیت هایشان به قتل رسیدند.

https://p.dw.com/p/175k2
عکس: picture-alliance/dpa

اولریکه گروسکا، از«گزارشگران بدون مرز» می گوید که "2012 سال مرگبار برای آزادی مطبوعات بوده است." جمعاً 141 خبرنگار، وبلاگ نویس و کارمندان رسانه ها به خاطر کارشان کشته شده اند.

سازمان «گزارشگران بدون مرز» در گزارش سالانه اش از شش کارمند رسانه ها و 47 وبلاگ نویس سخن می گوید که کشته شده اند. افزون برآن 88 گزارشگر به هنگام انجام وظیفه جان باخته اند. این شمار زیاد قربانی  از زمان آغاز نشر گزارش های سالانه «گزارشگران بدون مرز» در سال 1995 سابقه نداشته است.

در گزارش امسال آمده است که «88 خبرنگار زمانی جان باختند که از صحنه های جنگ و بمبگذاری ها گزارش تهیه می کردند و یا توسط جنایت کاران سازمان یافته و قاچاقچیان مواد مخدر، اسلامیست های مسلح یا با دستور مامورین فاسد کشته شدند».

کشته شدن خبرنگار مصری الحسینی ابوضیف

الحسینی ابوضیف در آغاز ماه دسمبر از پا درآمد. این خبرنگار 33 ساله که در روزنامه الفجر کار می کرد و در اکادمی رسانه های دویچه وله آموزش دیده بود، به سوی کاخ ریاست جمهوری روان بود و می خواست از برخورد های میان حامیان و مخالفان محمد مرسی فلم بگیرد. براساس اظهارات یک شاهد عینی، در همین جا از جانب یک شخص ناشناس بر الحسینی ابوضیف شلیک شد. او شش روز بعد از این واقعه بر اثر جراحت های سنگین وفات کرد.

الحسینی ابوضیف، خبرنگار مصری در آغاز ماه دسمبر کشته شد.
الحسینی ابوضیف، خبرنگار مصری در آغاز ماه دسمبر کشته شد.عکس: DW Akademie/Nasir Al-Jezairi

2012 به خصوص برای وبلاگ نویسان و گزارش دهندگان انترنتی که «گزارشگران بدون مرز» از آنها به عنوان "شهروندان خبرنگار" یاد می کند، سال خطرناکی بوده است. در سال گذشته 5 تن از آن ها به قتل رسیدند، در سال روان شمار آن ها به 47 تن افزایش یافت که تنها 44 تن از آن ها در سوریه کشته شدند. خانم گروسکا، سخنگوی "خبرنگاران بدون مرز" می گوید: "در سوریه بسیاری تلاش کردند تا قید و بند رژیم را در بخش اطلاعات از میان بردارند. آن ها اطلاعات را به شکل وبلاگ و یا نشر خبرهای ویدیویی به خارج انتقال می دادند».

سوریه: قبرستان خبرنگاران

«گزارشگران بدون مرز» به مناطق جنگی سوریه عنوان غمناک "قبرستان خبرنگاران" را داده اند. نیلس متسگر، مدیر مجله شرق شناسی به نام "سِنیت" توضیح می دهد: «برای بسیاری از شورشیان، کارمندان دولتی تلویزیون به عنوان ناظران بی طرف جنگ اعتبار ندارند. به خصوص گروه های اسلامیست، هدفمندانه بر رسانه های دولتی سوریه حمله کرده اند، آدم ربایی و اعدام کرده اند».

او از حملات سربازان حکومت، مثلاً بمباران بر یک مرکز خبری گروه های مخالف نیز یاد می کند. در مجموع 65 فعال در بخش رسانه ها در سوریه در سال 2012 حین فعالیت روزنامه نگاری جان باختند، 21 تن آنها زندانی شدند که در میان آنها مازن درویش بوده است. درویش زمانی روزهای خبرنگاران را در میهن اش چنین توصیف کرد:"خبرنگار بودن در سوریه به معنای قدم نهادن در مزرعه پر از ماین ها است. هیچ کس نمی تواند بگوید که چه وقت یک ماین منفجر می شود." این جوان 38 ساله از جمله "مرکز سوریه برای رسانه ها و آزادی بیان" را تاسیس کرد. دوریش در ماه فبروری سال 2012 زندانی شد. تا هنوز کسی نمی داند که او در کدام زندان به سر می برد.

کشورهای خطرناک برای خبرنگاران

در پاکستان ده خبرنگار و یک کارمند رسانه کشته شدند. «گزارشگران بدون مرز» سال ها است که از این کشور به عنوان یکی از خطرناک ترین مکان ها برای خبرنگاران یاد می کنند.

در مکسیکو نیز خبرنگاران در حال خطر زندگی می کنند، به خصوص اگر آنها درباره جنایت های سازمان یافته، یعنی درباره تجارت مواد مخدرو رابطه میان سرکرده های گروه های جنایت کار با مامورین دولتی گزارش بدهند. شش خبرنگار در این جا در سال 2012 کشته شدند.

مازن درویش، خبرنگار سوری در ماه فبروری سال 2012 زندانی شد.
مازن درویش، خبرنگار سوری در ماه فبروری سال 2012 زندانی شد.عکس: Mazen Darish

در ادامه این گزارش، برازیل به عنوان یکی از خطرناک ترین کشورها برای خبرنگاران معرفی شده است . اینجا پنج خبرنگار جان باختند؛ دو تن آنها به احتمال قوی کشته شدند، چون در مورد قاچاق مواد مخدر تحقیق می کردند.

ارقام دیگر خبرنگاران بدون مرز نیز باعث نگرانی  می شوند: بیش از 1000 خبرنگار و وبلاگ نویس در سال 2012 زندانی شدند. حدود 2000 خبرنگار مورد تهدید یا حمله قرار گرفتند.

در سرتاسر جهان 193 خبرنگار در زندان به سر می برند که تنها در ترکیه 70 تن آنها زندانی هستند. چین نیز خبرنگاران  و وبلاگ نویسان را زندانی  می کند. در حال حاضر شمار آن ها در چین به 100 تن می رسد که بیشتر آن ها در شرایط بدی به سر می برند.

در اریتره، در  شرق افریقا 28 خبرنگار  قسماً در زندان های انفرادی و یا سلول های زیر زمینی به سر می برند. خبرنگاران در کشورهای عمان، کیوبا، ایران، مالی در وضعیت خطرناک به سر می برند.