یکصد و نودمین سالروز تولد لئو تولستوی
۱۳۹۷ شهریور ۱۸, یکشنبه
لیوو نیکولایویچ تولستوی، که به وی لئو تولستوی نیز می‌گویند، یکی از معروفترین نویسندگان و متفکران روسی، و همچنان یکی از چیره دست ترین رمان نویسان جهان بود. او در نهم سپتمبر ۱۸۲۸ در یک خانواده اشرافی در شهر یسنایه پولیانا در روسیه تزاری چشم به جهان کشود. او که چهارمین فرزند از جمع پنج فرزند خانواده بود، زندگی ساده ای داشت. پدر و مادرش هردو القاب اشرافی داشتند. لئو تولستوی هنوز ۹ ساله بود که پدر و مادر خود را از دست داد و عمه اش سرپرستی او را به عهده گرفت.
تولستوی در سال ۱۸۴۴ در دانشگاه کازان نخست به تحصیلات عالی اش در رشته زبان های شرقی آغاز کرد، اما بعداً تغییر رشته داده و تحصیلاتش را در رشته حقوق ادامه داد. او در سال ۱۸۵۱ به خدمت سربازی در ارتش تزار رفت و در جنگ قفقاز شرکت کرد. در آنجا قصه های سربازان در مورد جنگ، الهام بخش اولین داستان تولستوی به نام "کودکی" گردید. بعد ها او را به جبهه سواستوپول فرستادند. او در کتابش زیر عنوان "قصه های سواستوپول" گزارش های واقعی از جبهه محاصره شده شان در این شهر را نوشت و با این کتاب بسیار زود نامش به عنوان یک نویسنده خلاق و چیره دست زبان‌زد عام شد.
اصلاحات در نظام تعلیمی
لئو تولستوی از سال ۱۸۵۱ به بعد گاهی در زادگاهش یسنایه پولیانا، گاهی در مسکو و گاهی هم در سنت پیترزبورگ زندگی می‌کرد. او از وضعیت نابسامان نظام تدریسی در کشورش ناراحت بود. او در نامه ای به یکی از اقاربش که در قصر تزار می زیست، نوشته بود: «وقتی واردی مکتبی می‌شوم، بی توجهی به نظام درسی را می بینم و کودکان را در وضعیت بسیار ژولیده ولی چشمان پر برق مشاهده می‌کنم، چنان ناآرام می شوم که گویی در حالت غرق شدن در آب هستم.» یکی از وجیزه های جاودانه اش تا امروز در صحبت ها به کار می‌رود که می گفت: «همه به فکر تغییر جهان اند، اما هیچکس به فکر تغییر خود نیست!»
به همین خاطر تولستوی در سال های ۱۸۵۷، ۱۸۶۰ و ۱۸۶۱ به کشورهای مختلف اروپای غربی سفر کرد و با اندیشمندان و مربی های نامدار مانند چارلز دیکنز و ایوان سرگییویچ تورگینیف دیدار کرد. تولستوی که تحت تأثیر ژان ژاک روسو، نویسنده، فیلسوف و متفکر شهیر فرانسوی که در سده هژده در اوج دوره روشنگری در اروپا می زیست، قرار گرفته بود، پس از بازگشت به وطن اش مکاتبی را در روستا ها بنیان گذاشت. روسیه تا امروز هم لئو تولستوی را یکی از اساس گذاران نظام نوین آموزشی اش می داند و به یاد بود و ارجگذاری به این نویسنده عملگرا یک سکه به نامش ضرب زده اند.
تولید فیلم های سینمایی
لئو تولستوی در سال ۱۸۶۲ با سوفیا اندرییونا بیهرز، دختر ۱۸ ساله آلمانی نژاد ازدواج کرد و آنها جمعاً ۱۳ فرزند به دنیا آوردند. تولستوی بعداً به ویژه با دو رمان "جنگ و صلح" و "انا کاریننا"، ادبیات جهان را به لرزه درآورد. از این دو رمان فیلم های مشهور سینمایی نیز ساخته شده است.
از رمان "جنگ و صلح"، که یکی از معتبرترین منابع تحقیق و بررسی در تاریخ سیاسی و اجتماعی سده نوزدهم امپراتوری روسیه به شمار می‌رود و مقاومت روس ها در برابر حمله ارتش فرانسه به رهبری ناپلئون بناپارت را شرح می‌دهد، برای اولین بار در سال ۱۹۵۶ یک فیلم امریکایی ساخته شد.
اتحاد شوروی پیشین بعداً فیلم تازه ای را از این کتاب در سال های ۱۹۶۶ و ۱۹۶۷ تولید کرد. این فیلم روسی جایزه اوسکار برای بهترین فیلم به زبان خارجی را دریافت کرد. بعد ها یک سریال تلویزیونی انگلیسی در بیست قسمت نیز از این رمان ساخته شد.
از رمان "انا کاریننا" نیز مثل "جنگ و صلح" چندین بار فیلم های تازه با هنرپیشه ها و کارگردانان مختلف ساخته شده است. به ویژه این دو شهکار تولستوی به زبان های زیادی ترجمه شده و به چاپ رسیده اند.
لئو تولستوی در ۲۰ نوامبر ۱۹۱۰ در قلمرو اداری ریزانسک امپراتوری روسیه چشم از جهان بست.
ص.ا