چرا هندوستان خواستار استرداد ذاکر نایک از مالیزیا است؟

روزنامه هندی «ده کوینت» روز چهارشنبه گزارش داد که مقام های هندی خواستار تحقیق از ذاکر نایک، چهره مذهبی جنجال برانگیز هند در پیوند به شورش خونین ماه فبروری در این کشور شده اند.

این روزنامه گزارش داده است که پولیس دهلی در سندی به تاریخ ۱۵ جون خالد صیفی، یکی از متهمان این آشوب را متهم کرده است که با ذاکر نایک در خارج دیدار کرده و خواستار حمایت او از «گسترش آجندای خود» شده است. نایک ملاقات با این شخص و حتی آشنایی با او را رد کرده است. 

این رویداد یک بار دیگر بحث های سیاسی و مذهبی را در باره این واعظ جنجالی در هندوستان برانگیخته است. هندوستان به تاریخ ۱۴ ماه روان میلادی خواهان استرداد ذاکر نایک از مالیزیا شده است. این واعظ مذهبی از سه سال به اینسو در مالیزیا در تبعید زندگی می کند و اقامت دایمی این کشور جنوب آسیا را دارد.

ذاکر نایک در هندوستان به نفرت پراکنی و همچنین پولشویی متهم است. اتهام دیگری که بر او وارد شده این است که به ارزش ۲۸ میلیون یورو از پول های جرمی را به دست آورده و از آن برای خریداری جایداد و برگزاری مراسم ها برای «سخنرانی های تحریک آمیز» استفاده کرده است. نایک همه این اتهام ها را رد کرده است.

کارشناسان می گویند پیچیدگی سیاسی قضیه ذاکر نایک و همزمان با آن افزایش تنش های مذهبی در منطقه، استرداد او از مالیزیا به هندوستان را مشکل می سازد.

ذاکر نایک کیست؟

ذاکر نایک از طرفداران سرسخت شاخه سلفیت در اسلام است و در شبکه تلویزیونی صلح «پیس تی وی» تعبیر بسیار رادیکال از اسلام را تبلیغ می کند. این شبکه تلویزیونی که از طریق ماهواره نشرات دارد، در هندوستان ممنوع شده است و در سطح جهان حدود ۲۰۰ میلیون بیننده دارد. این شبکه تلویزیونی متعلق به بنیاد تحقیقات اسلامی است که ذاکر نایک رئیس آن می باشد.

ذاکر نایک در بخش طبابت نیز تحصیل کرده است. او لباس معمول واعظان اسلامی به تن نمی کند، بلکه معمولاً دریشی، نیکتایی و کلاه سفید می پوشد.

پیش از یک حمله خونین بر یک قهوه خانه در پایتخت بنگله دیش به تاریخ نهم ماه جنوری ۲۰۱۶، ذاکر نایک در سطح بین المللی زیاد توجهات را به خود جلب نکرده بود. نایک متهم شد که با سخنرانی های خود یک مرد مسلح بنگله دیشی را به انجام این حمله تحریک کرده بود؛ اتهامی که نایک آن را رد کرده است.

اداره مبارزه با تروریسم هندوستان در ماه نومبر سال ۲۰۱۶ رسماً علیه نایک شکایت کرد و او را به نفرت‌پراکنی دینی و فعالیت‌های غیرقانونی متهم نمود. سال بعدی اش ذاکر نایک در مالیزیا پناهنده شد و از آن زمان تاکنون در این کشور به سر می برد.

 نایک و سیاست

پس از آن که ذاکر نایک به مالیزیا رفت، ‌گزارش هایی به نشر رسید که او برای بنیاد تحقیقات اسلامی خود از قطر، ترکیه و پاکستان پول دریافت کرده است. گزارش این کمک‌ها زمانی نشر شد که ترکیه، پاکستان و مالیزیا انتقادهای شان از برخورد حکومت هندوستان با اقلیت مسلمان این کشور را شدت بخشیدند.

آتول سینگ، بنیانگذار سازمان رسانه ای غیرانتفاعی «فیر ابزرور» یا «نظارت منصفانه» در ایالات متحده امریکا می گوید: «مالیزیا، پاکستان و ترکیه تا حدی کشورهای مدرن اسلامی اند که سعی دارند اسلام را با تجارت، علم و اقتصاد آشتی بدهند. آنان به دنبال واعظی همچو ذاکر نایک نیستند. شخصی که اساساً تنها اسلام را تبیلغ می کند.»

«الهام بخشیدن به القاعده و داعش»

هندوستان اکنون تلاش دارد تا برای استرداد ذاکر نایک از مالیزیا حمایت جهانی را به دست آورد. پیش از این اینترپول یا پولیس بین المللی در سه مورد از صدور دستور بازداشت بر علیه نایک خودداری کرده است.

بر بنیاد برخی گزارش ها، در گذشته شماری از اعضای دستگیر شده شبکه القاعده در اعترافات شان گفته اند که ذاکر نایک یک چهره تاثیرگذار بر آنان بوده است. نایک در هندوستان به دلیل دیدگاه هایش در مورد جهاد، حقوق زنان و هندویسم نیز مورد انتقاد قرار دارد.

آتول سینگ، بنیانگذار سازمان «فیر ابزرور» می افزاید که در اصل هندوستان به خاطری خواهان استرداد نایک شده است که او «از نارندرا مودی انتقاد کرده و درباره برتری اسلام صحبت کرده است.»

به گفته سینگ نایک معتقد است که مردان حق دارند آهسته همسران خود را لت و کوب کنند و به مسلمانان نیز اجازه داده می شود که با برده های زن خود رابطه جنسی داشته باشند.

او تاکید می ورزد که در عین زمان در کنار حقوق مذهبی باید از حقوق فردی دفاع گردد. سینگ می گوید که جای نایک در عقب شبکه تلویزیون نه، بلکه باید زندان باشد.

تردید در مورد سپردن نایک به هندوستان

منتقدان می گویند که تقاضای حکومت هندوستان به استرداد ذاکر نایک بخشی از آجندان ناسیونالیسم هندو است.

نعیم بلوچ، محقق تلویزیون «جیو نیوز» پاکستان و استاد دانشگاه مرکزی پنجاب در شهر لاهور پاکستان در این باره می گوید: «هندوهای تندرو از برخی اظهارات مشخص نایک برای توجیه استرداد او به هندوستان استفاده می کنند. یک بار از نایک در باره ایدئولوژی جهاد اسامه بن لادن سئوال شد. او در باره روش جهاد بن لادن مخالفت شدید خود را ابراز کرد. هرگاه کسی از گفته‌های نایک تعبیر نادرست کند و مرتکب جرم شود، مناسب نیست که مسئولیت به گردن نایک انداخته شود.»

 بلوچ همچنان اضافه کرد که ذاکر نایک به سیاست دلچسبی ندارد و علاقمند شرکت در هیچ جنبش سیاسی نیست.

پاسخ رد از سوی مالیزیا؟

از سوی دیگر تاکنون مالیزیا به این درخواست هندوستان پاسخ نداده است. برخی از کارشناسان در مالیزیا می گویند که تسلیم دهی نایک به هندوستان به فیصله مقام های سیاسی و مذهبی بستگی دارد. چوالیا، یک کارشناس مالیزیایی با اشاره به محی الدین یاسین نخست وزیر مالیزیا که در نتیجه یک ائتلاف سیاسی در ماه مارچ سال روان میلادی به قدرت رسید، می گوید: «رژیم کنونی مالیزیا در مقایسه با حکومت های گذشته این کشور بیشتر اسلامی است و زیر نفوذ حزب اسلامی پان مالیزیا قرار دارد.»

چی شو ون، محقق سازمان تحقیقاتی و مشورده دهی «کنترول ریسک» در لندن می گوید که نایک برای رای دهندگان محافظه کار در مالیزیا یک چهره مهم مذهبی و تبلیغی است. او اضافه می کند که اگر حکومت مالیزیا به تحویل دهی ذاکر نایک به هندوستان موافقت کند، بخشی از پایه های قدرت خود را از دست می دهد.

انتیکا موخوپادهیا/ ش. ا.