پایان کار کمیته تحقیق بمباران تانکرهای نفت در کندز
۱۳۹۰ آبان ۶, جمعه
در روز 4 سپتمبر سال 2009 دگرمن گئورگ کلاین آلمانی، در ولایت کندز دستور بمباران تانکرهای نفتی را که طالبان به تصرف خود درآورده بودند، صادر کرد. در آن هنگام باشندگان قریه های پیرامون در نزدیکی تانکرها بودند و ظاهرا می خواستند از تیل این تانکرها استفاده کنند. بسیاری از آنها از جمله کودکان در آتش بمباران جان باختند. ارتش فدرال آلمان می گوید که در پی این بمباران در مجموع 91 تن کشته و 11 تن زخمی شدند. دیگر ارزیابی ها از شمار بیشتر قربانیان حکایت دارد.
بمباران مرگبار نیروهای آلمانی در کندز نه تنها ارتش آلمان و دیگر هم پیمانان ناتو را بهت زده کرد، بلکه در داخل آلمان نیز به یک جنجال سیاسی تبدیل شد. یک وزیر دفاع، یک مقام بلندپایه دولت و جنرال کل ارتش فدرال آلمان در پی این واقعه مقام های شان را از دست دادند. این مساله در نهایت منجر به تشکیل یک کمیته تحقیقی شد. نمایندگان احزاب بر سر قدرت و سیاستمداران جناح مخالف اعضای این کمیته بودند.
این کمیته از دو وزیر پیشین، یک وزیر بر سرقدرت، جنرال کل ارتش فدرال آلمان، کارمندان و سربازان، تحقیق و بازپرسی کرد. دگرمن کلاین که دستور این بمباران را صادر کرده بود، به مجلس فدرال آلمان احضار شد. اعضای کمیسیون تحقیق از انگلا مرکل، صدراعظم آلمان بازپرسی کردند. اما اطلاعات چندانی به دست نیاوردند.
نمایندگان پارلمان 79 بار گردهم آمدند تا اطلاعات لازم را جمع آوری کنند. آنها می خواستند بدانند «چه چیزی دگرمن کلاین را واداشت که دستور بمباران را بدهد؟ چرا برخی از سیاستمداران و نظامیان اتفاقات وحشتناک شب بمباران را مخفی نگه داشتند؟ ارتش فدرال آلمان باید چه نتیجه هایی از این اشتباهات بگیرد؟».
احزاب ایتلاف بر سر قدرت و جناح مخالف پس از دو سال تحقیق نیز نتوانستند در مورد یک ارزیابی مشترک این واقعه به توافق برسند. اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان و لیبرال دموکرات ها به این نتیجه رسید که دگرمن کلاین را نمی توان متهم کرد. او براساس اطلاعاتی که در دست داشته، این دستور را صادر کرده است. جناح مخالف تاکید کرد که دگرمن کلاین را محکوم نمی کند. اما دستور او به بمباران دو تانکر نفتی اشتباه بوده است. راینر آرنولد، از حزب سوسیال دموکرات آلمان گفت: «واضح است که یک سری تصمیم های اشتباه گرفته شد».
براساس ارزیابی جناح مخالف، دگرمن کلاین باید اوضاع را بهتر می سنجید و قواعد ماموریت ناتو را رعایت می کرد. این مقام بلندپایه ارتش فدرال آلمان گفت که از حضور افراد غیرنظامی در محل اطلاعی نداشته است.
اینگه هورر از حزب چپ های آلمان گفت: «گفته می شد که وضعیت تهدیدآمیز بوده است. اما چنین وضعیتی در حقیقت وجود نداشت».
کلاین و روسایش در توجیه حمله بر تانکرهای نفتی گفتند که اردوگاه نظامی ارتش فدرال آلمان که در مجاورت این تانکرها قرار دارد، در خطر بوده است. سیاستمداران احزاب سبزها و چپ ها این حمله را در تضاد با حقوق بین الملل ارزیابی کردند.
همکاری بین جناح مخالف و احزاب بر سر قدرت در این کمیته تحقیق آن چنان مطلوب نبود. امید نوری پور، یکی از سیاستمداران اپوزیسیون گفت که همکاری با نمایندگان احزاب بر سر قدرت «یک فاجعه» بوده است.
جناح مخالف طرف دیگر را متهم کرد که نسبت به روشنگری این واقعه علاقه چندانی ندارد. زیرا نتایج به دست آمده برخی از سیاستمدارانش را بدنام خواهد کرد. برعکس احزاب بر سر قدرت، جناح مخالف را متهم کردند که از کمیته به عنوان ابزار جنگی سیاسی سواستفاده کرده اند.
نینا ویرکهاوزر/ مهرنوش انتظاری
ویراستار: عارف فرهمند