موضوع ملاقات مرکل با ترامپ چیست؟

می‌توان گفت که مرکل در مناسبات آلمان با ایالات متحدۀ امریکا تا کنون هرگونه وضعیتی را تجربه کرده است. او با جورج دبلیو بوشِ شدیداً غیر‌محبوب و همچنان با بارک اوبامای بسیار محبوب مشترکاً غذا صرف کرده است و زمان‌های دشواری را با این دو رئیس جمهور قبلی ایالات متحده، چه در مسألۀ جنگ عراق و چه هم در قضیۀ رسوایی "ان اس ای" یا ادارۀ استخبارات امریکا، سپری کرده است. اما مرکل با وجود هرگونه بحران، مناسبات با واشنگتن را استوار نگهداشته است، چنانچه رؤسای جمهور پیشین امریکا او را در مسایل اروپایی اولین طرف مورد گفتگو می‌شناختند.

چالش های دشوار

اما حالا با به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در کاخ سفید، مرکل چالش های زیادی را در واشنگتن در برابر خود می‌بیند. جوزف جنینگ، رئیس دفتر برلین "شورای اروپا برای مناسبات خارجی" می‌گوید: «با در نظرداشت سیاست امریکا، وضعیت هرگز به اندازۀ فعلی مغلق نبوده است.»

جان هارپر، کارشناس امور خارجی ایالات متحدۀ امریکا در دانشگاه بولونیا، می‌گوید که مرکل باید یک راه کاملاً جدید را برای مناسبات مؤثر و کارا با رئیس جمهور ایالات متحده اختیار کند. به قول وی ترامپ نسب به اوباما و بوش، کاملاً انسان دیگریست، چه او برعکس این دو سلف اش هیچ گونه تجربه سیاسی ندارد.

همچنان موضعگیری های ترامپ، که اغلب از طریق تویتر در برابر مسایل سیاسی و غیر سیاسی به صورت فوری و با شدت برخورد می‌کند، و یا اینکه خصومت بسیار شخصی خود با رسانه ها را اظهار می‌دارد، به این مسایل علاوه می‌گردد. به این ترتیب او نه تنها یک مورد خاص در کاخ سفید است، بلکه این خصوصیات وی کاملاً برعکس انگلا مرکل است، که به عنوان یک سیاستمدار با یک شیوۀ کاری آرام و قضاوت درست شناخته می‌شود.

جهان‌بینی متضاد

زندگی نامه ها و شیوه های مختلف حکومت‌داری ترامپ و مرکل خود چالشی برای مناسبات این دو سیاستمدار است. اما این در مقایسه با جهان‌بینی متضاد شان یک امر تقریبا ناچیز به نظر می‌رسد.

صدراعظم آلمان در رابطه با سیاست جهانی علاقمند همکاری های چند جانبه است. اما از قرار معلوم ترامپ خود را رئيس جمهور یک قدرت بزرگ می‌داند که نهادها و ساختار های چندجانبه را ناچیز تلقی می‌کند و سیاست را در مجموع به عنوان یک بازی می‌داند که نتیجۀ آن در نهایت صفر است.

تمام این مسایل وجوه مشترک را بسیار محدود می‌سازد. به خصوص پس از حملات لفظی بین مرکل و ترامپ، و همچنان طرفداران شان، نه جنینگ و نه هم هارپر نتایج ملموسی را از این اولین دیدار سران انتظار دارند.

آلبوم عکس از آرشیف دویچه وله 

انتظارات کوچک

جوزف جنینگ می‌گوید: «یکی از موضوعات اساسی در این دیدار جلب تعهد رئیس جمهور جدید به روند "جی ۲۰" و همچنان ترغیب وی به این مفکوره که در برابر مشکلات باید با ساختار های مشترک اقدام شود، خواهد بود.»

آمادگی برای نشست سران "جی ۲۰"، یا بیست اقتصاد بزرگ جهان، که مرکل در جولای امسال در شهر هامبورگ آلمان میزبان آن است، بهانه ای برای این سفر مرکل به واشنگتن خوانده می‌شود.

ترامپ موضعگیری خود در رابطه با اتحادیۀ اروپا را قبلاً روشن ساخته است. او اندکی پس از پیروزی اش در انتخابات، نایجل فراژ، سیاستمدار بریتانیایی و طراح بریکزیت یا خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا را به عنوان اولین مهمان خارجی به حضور پذیرفت. ترامپ به عنوان طرفدار سرسخت بریگزیت، به تکرار اشاره کرده است که اتحادیۀ اروپا از نظر وی چندان اهمیتی ندارد و او بیشتر علاقمند مناسبات جداگانه با هرکشور اروپایی است، نه با بروکسل (مقر اتحادیۀ اروپا).

از همین رو برای مرکل مهم این خواهد بود که به ترامپ واضح سازد که چرا اتحادیۀ اروپا از نظر وی نه تنها برای آلمان، بلکه برای ایالات متحدۀ امریکا نیز پر اهمیت است. اما به باور جنینگ چنین چیزی آسان نخواهد بود، زیرا ترامپ، برعکس اسلاف اش، اشاره کرده است که او ایالات متحده را نه به عنوان یک جزء قدرت اروپا و نه هم به عنوان رهبر اتحاد فرا اوقیانوسیه می‌بیند.

به توهین و تحقیر پایان داده شود

از دیدگاه هارپر از دانشگاه جان هاپکینس حتی تغییر لحن ترامپ در برابر اتحادیۀ اروپا، یک موفقیت خواهد بود. او می‌گوید: «چیزی که حد اقل از این دیدار انتظار دارم، این است که مرکل مانع حملات ترامپ بر اتحادیۀ اروپا و مانع تشویق سیاستمدارانی مثل ماری لوپن گردد.»

در رابطه با موضوع جنجال برانگیز روسیه نیز وضعیت مشابهی وجود دارد. به باور هارپر، مرکل باید به ترامپ توضیح بدهد که یک تعهد روشن در مورد اصول مشترک و نظم پس از جنگ وجود دارد که روسیه باید به آن احترام بگذارد.

اینکه مرکل و ترامپ یک مبنای مشترک کاری خواهند یافت، پس از اولین دیدار شان معلوم نخواهد شد. چنین چیزی بعد از تقریباً شش ماه دیده خواهد شد، زمانیکه هردو سیاستمدار در یک مرحله حساس کاری شان قرار می‌گیرند: آنگاه ترامپ باید به عنوان رئیس جمهور جدید یک گزارش کاری خود را ارائه کند، و مرکل برای پیروزی در انتخابات پارلمانی مبارزه خواهد کرد.

با اینهمه هارپر گمان می‌برد که این دیدار یک تأثیر مستقیم خواهد داشت. او می افزاید: «وقتی ترامپ یک بار با مرکل آشنا شود، دیگر برایش سخت تمام خواهد شد که او را توهین کند.»

میشایل کنیگ/ ص. ا.