مرتضی بهبودی: ۱۰ ماه در زندان طالبان شکنجه شدم
۱۴۰۲ آبان ۳, چهارشنبهاین خبرنگار افغان – فرانسوی در ماه جنوری امسال زمانی بازداشت شد که یک تجمع دانشجویان در مقابل دانشگاه کابل را پوشش میداد. او تنها دو روز پس از ورود به افغانستان بازداشت گردید.
بهبودی ۲۹ ساله پس از آزادی از زندان طالبان در هفته گذشته، روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری در پاریس گفت آنچه بعد از بازداشتاش اتفاق افتاد، «ده ماه شکنجه بود.»
صفحه اینستاگرام دویچه وله را دنبال کنید
او گفته است که توسط زندانبانان لت و کوب شده، نزدیک بود توسط اعضای گروه موسوم به «دولت اسلامی» یا داعش در سلول زندان خفه شود و توسط استخبارات حکومت طالبان مورد پرسش قرار میگرفت.
او در این کنفرانس خبری که توسط گزارشگران بدون مرز ترتیب داده شده بود، گفت: «شما میدانید در این کشورها بازجویی توسط استخبارات اصلاً آسان نیست.»
بهبودی از ارائه جزئیات در باره آزار و اذیتهایی که متحمل شده است، به دلیل نگرانی از وضعیت خبرنگارانی که هنوز زندانی اند، خودداری کرد.
بهبودی گفت: «ما نمیدانیم که آنها به زودی آزاد خواهند شد یا خیر.»
او که اصلاً از افغانستان است در سال ۲۰۱۵ به فرانسه پناهنده شد و با سایر خبرنگاران تبعیدی وبسایت خبری Guiti News را راه اندازی کرد.
طالبان پس از تصرف قدرت در سال ۲۰۲۱، رسانهها را که سکتور پررونق دانسته میشد، به شدت سرکوب کردند.
کریستف دلویر، دبیرکل گزارشگران بدون مرز گفت: «از زمانی که طالبان به قدرت رسیده اند، ژورنالیسم تا حد زیادی مجبور به سکوت شده است.»
براساس این نهاد مدافع رسانهها، «بیش از نیمی» از رسانهها ناپدید شده اند.
سازمان گزارشگران بدون مرز میگوید از جمله ۱۲ هزار خبرنگار، به سختی ۴۸۰۰ نفر هنوز هم در افغانستان کار میکنند و بیش از ۸۰ درصد خبرنگاران زن مجبور به ترک شغل خود شده اند.
بهبودی تصمیم داشت در مورد دانشجویان دختری که دیگر نمیتوانستند در کابل به تحصیل ادامه دهند، گزارش تهیه کند.
طالبان در ابتدا وعده داده بودند که حکومت ملایمتری نسبت به دوره اولی حکومت خود تشکیل میدهند، اما سیاستهای سختگیرانه و محدودیتها علیه طالبان دوباره اعمال شده است.
دختران نوجوان از حضور در مکتبهای دوره متوسطه و لیسه و زنان از رفتن به دانشگاهها منع شدند و سال گذشته زنان از ورود به پارکها، نمایشگاههای تفریحی، سالونهای ورزشی و حمامهای عمومی نیز منع شدند.
بهبودی گفت که پاسپورت فرانسوی و کارتهای خبرنگاری هیچکدام مانع بازداشت او توسط استخبارات حاکمیت طالبان نشدند. او متهم به جاسوسی و حمایت از «مقاومت» ضد طالبان شده و به این اتهام زندانی شده بود.
او گفت: «حس میکردم اختطاف شده ام.» او با دهها زندانی دیگر از جمله اعضای گروه خودخوانده «دولت اسلامی» در سلولهای کوچک به مساحت دو در سه متر نگهداری میشدند.
او گفت که «همیشه مورد آزار و اذیت» قرار گرفته، نمیتوانست آسمان را ببیند و شب و روز را بفهمد.
این خبرنگار که متعلق به گروه قومی هزاره است، روز سه شنبه در گفتگو با شبکه تلویزیونی فرانس انتر گفت که چند تن از اعضای گروه داعش در زندان تلاش کردند او را در خواب خفه کنند.
او گفت یک شب زمانی که زندانیان داعش میخواستند او را خفه کنند، محافظان مداخله کرده و او را به سلول دیگری منتقل کردند.
داعش برای سالها هزارههای عمدتاً شیعه مذهب و دیگر اقلیتهای مذهبی را هدف قرار داده است.
پس از گذشت شش ماه از بازداشت بهبودی، هیئتی از مقامات طالبان به دیدار او آمدند.
سپس او به زندان پلچرخی کابل منتقل شد و در آنجا شرایط بهبود یافت. او همچنین دریافت که گزارشگران بدون مرز یک وکیل مدافع را برای دفاع از او استخدام کرده است.
هفته گذشته این خبرنگار بالاخره باوجود تمامی اتهاماتی که علیه او وجود داشت، به شمول جاسوسی و حمایت غیرقانونی از خارجیها، پس از یک جلسه قضایی از زندان آزاد شد.
مقامات طالبان دستورالعملهایی را در مورد حمایت از حقوق زندانیان صادر کرده اند، اما گزارش اخیر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان میگوید که زندانیان همچنان در معرض بدرفتاری قرار دارند و از مقامات خواسته تا به آزار و اذیتها پایان دهند.
وزارت داخله طالبان این هفته گفت که تحقیقات داخلی شواهدی مبنی بر بدرفتاری در بازداشتگاههای این وزارت پیدا کرده و برای رسیدگی به این موضوع تلاش میکند.
صفحه یوتیوب دویچه وله دری را تماشا کنید
بهبودی در پاسخ به سوالی در مورد برنامههایش برای آینده گفت که میخواهد «به فعالیتهایش ادامه دهد.»
او اعتراف کرد که خوشبخت بوده و سایر خبرنگاران افغان از «حمایت رسانههای غربی و جامعه جهانی» برخوردار نیستند. بهبودی گفت تحت حاکمیت طالبان «این روزها همه چیز سانسور میشود.»
او گفت: «اگر من در جادهها عکس بگیرم، در خطر بازداشت شدن قرار دارم. در آنجا دیگر آزادی بیان وجود ندارد، در آنجا دیگر آزادی مطبوعات در وجود ندارد.»
در زمانی که بهبودی در زندان بود، گزارشگران بدون مرز از سازمان ملل خواست تا برای رهایی او از زندان تلاش کند.
Hs/af (AFP)