فوزيه کوفي: حضورمردم درانتخابات دوردوم بيشترخواهد بود

بالاخره پس ازمدت ها انتظاروتاخيردراعلام نتايج انتخابات امروزکميسيون مستقل انتخابات افغانستان ميزان آراي حامدکرزي را 49.69 درصد آراء اعلام کرد. همزمان با اعلام نتيجه ي انتخابات گفته شده است که دوردوم انتخابات به تاريخ شانزدهم عقرب (هفتم سپتامبر) سال روان برگزارخواهدشد.

درمورد اين که واکنش مردم درکل چه بوده است وآيا مردم دوباره حاضرخواهند شد که پاي صندوق هاي راي دهي بروند؛ گفتگويي داريم با خانم وفوزيه کوفي نماينده مردم بدخشان درپارلمان افغانستان:

دويچه وله : با وجود به تعويق افتادن اعلام نتايج انتخابات مردم درمورد انتخابات چي فکرميکردند؟

فوزيه کوفي: من فکرميکنم که نتيجه ارزيابي کميسيون رسيدگي به شکايات انتخاباتي به کميسيون مستقل انتخابات رسيد وبراساس اين ارزيابي وطرز العمل هايي که براي رسيدگي به اين ارزيابي وضع شده بود نشان ميدهد که هيچ يک از کانديدان نتوانستند بيشتر از 50 فيصد آرارا به خود اختصاص دهدواين براساس ارزيابي کميسيون شکايات انتخاباتي تعيين شده ومن فکر ميکنم ديروز شام زماني که نتيجه از طرف کميسيون شکايات انتخاباتي به کميسيون مستقل انتخابات رفت با اين حدس وگمانها نقطه پايان گذاشته شد .

دويچه وله : حالا که انتخابات به دوردوم خواهد رفت؛ حضور مردم ومخصوصاً زنان در انتخابات چگونه خواهد بود با توجه به اينکه در دور اول گفته مي شود که زنان حضور پررنگي درانتخابات نداشتند؟

فوزيه کوفي: برداشت من اين هست که دو دليل عمده وجود داشت که بالاي حضور ومشارکت مردم تاثيرمنفي داشت، يکي دليل امنيتي وديگري عدم اطمينان برپروسه انتخابات که شفاف نبود وفکر مي کردند که راي شان تاثير گذار نيست وکساني هستند که در اين پروسه تقلب ميکنند وانتخابات با تخطي جدي مواجه خواهد شد، بناءً دليلي براي راي دادن نداشتند حالا با توجه به اينکه کميسيون شکايات انتخاباتي بررسي جدي از نتيجه انتخابات ارايه کرده، بررسي جدي آنها سلامت انتخابات رامي تواند تضمين کندوحتي مردم اطمينان پيدا کنند که انتخابات يک انتخابات سالم خواهد بود ويک نهادي وجود دارد که ميتواند به شکايات رسيدگي کند. من فکر ميکنم که اعتماد مردم به اين پروسه بيشتر شده و حضورمردم ميتواند بيشتر باشد که البته بحث امنيت هم مهم است .

دويچه وله : مشکلات عمده مردم ومخصوصا زنان در انتخابات دور دوم چي ميتواند باشد؟

فوزيه کوفي : فکر ميکنم اگر وضع امنيتي بيشتر شودحضور زنان بيشتر خواهد بود.

دويچه وله : آيا فکر نمي کنيد که سردي هوا هم يک چالش عمده براي حضور زنان براي انتخابات بار دوم ورفتن به پاي صندوق هاي راي هست؟

فوزيه کوفي: سردي هوا يک مشکل عمومي هست ولي اگرکميسيون انتخابات براساس قانون انتخابات دوهفته بعد از اينکه نتايج اعلام شود متصل به ان انتخابات دور دوم را برگزارکند مشکل جدي اقليمي وجود نخواهد داشت ولي اگر ديرتر شود مشکل عمومي هست وعمدتا زنان به اين مشکل مواجه خواهند بود چون فاصله هاي زياد راه در بعضي ولايات مثل بدخشان ميتواند تاثير بر حضور مردم داشته باشد.

دويچه وله : پس به باور شما در دوردوم زنان بيشتر در انتخابات شرکت ميکنند؟

فوزيه کوفي:اگر امنيت خوبترباشد حضور زنان در انتخابات بيشتر خواهد شد.

دويچه وله : چقدر تضمين وجود دارد که در دوم انتخابات از تقلب جلوگيري شود؟

فوزيه کوفي: دوراه وجو دارديکي اينکه تمام شيوه هايي که در گذشته در انتخابات قبلي باعث تقلب شده ؛ان شيوه ها بايد جلوش گرفته شود مثلا گذاشتن صندوق ها ي راي دهي يا انتخاب محلات راي دهي در مناطق ناامن افغانستان که مردم نميتوانندبه آنجا بروند وبعضي مناطقي که زير کنترل طالبان هست صندوق گذاشتن درانجا فکر ميکنم زمينه را براي تقلب مساعد ميسازد ، دوم تمام افراد و اشخاصي که در گذشته به نحوي درتقلب دخيل بودند بايدتغيير پست شوند وتغيير تشکيلاتي شوند و کميسيون شکايات انتخاباتي تمام يافته هايي را که به عنوان تقلب در پروسه انتخابات قبلي مطرح بود ميتواند آنها را به کميسيون انتخابات بسپارد که براساس آن کميسيون انتخابات وساير نهاد ها مثل پارلمان به عنوان ناظر از قانون مطمئن شودکه تقلبات گسترده يي که در انتخابات قبلي بود جلويش گرفته شود از جمله مهمترين آنهااينبود که بعضي افراد واشخاص بانفوذمحلي ؛خود به عوض مردم راي استعمال کردند وصندوق ها را پر کردند اين افراد نبايد درپست هاي خود باشند تا زمينه يک انتخابات عادلانه وراي بدون مداخله قدرتمندان محلي براي مردم مساعد شود.

دويچه وله:گفته ميشود که کلينتن وزير خارجه امريکا خواهان صدور يک اعلاميه ازسوي کرزي راجع به ابراز موقف خود درموردنتايج بررسي شده کميسيون سمع شکايات شده شما چي فکر ميکنيد ايا اقاي کرزي اين نتايج را خواهد پذيرفت ؟

فوزيه کوفي: گفتني است که امروز قرار است که آقاي کرزي موقف خودرادر موردنظريات ارزيابي شده کميسيون سمع شکايات اعلام کند که در اينصورت يک برچهارم حصه راي باطل اعلام ميشود وشما ميدانيد که فعاليت هاي ديپلوماتيک زيادي هم درکابل جريان دارد، تا اينکه بالاخره انتخابات و نتيجه بررسي ها وهمچنان براساس قانون اساسي دور دوم را بپذيرند.

دويچه وله: مک کريستال فرمانده آمريکايي ناتو خواهان ارسال 40 هزارنيروبه افغانستان شده بود که اين موردقبول هم قرارگرفته بوداماحالااعزام اين نيروها موکول به اعلام نتايج انتخابات درافغانستان شده است .به نظر شما چرا اعزام نيروها موکول به اعلام نتايج انتخابات شده است؟

فوزيه کوفي: دو دليل عمده درحضورجامعه جهاني در افغانستان وجوددارداول بحث مبارزه با تروريزم است دوم کمک به افغانها در قسمت دولت سازي ونهاد سازي. وقتيکه يک دولت منتخب نباشد وسرنوشت نظام سياسي افغانستان معلوم نباشد که ثبات سياسي وآينده افغانستان به يک حکومت سالم ارتباط دارد،زمانيکه حکومت اصلا وجودنداشته باشد وخصوصا حکومت منتخب وجود نداشته باشد وثبات سياسي افغانستان تضميني برايش وجود نداشته باشدوخصوصا جامعه جهاني هنوزنفهمند که شريک همکارشان در راس دولت افغانستان کي خواهد بود؛من فکرميکنم بسيار مشکل است براي انها هم که اين خطر را براي خود بگيرند که درشرايطي که بسيار شرايط بي باوري هست مردم افغانستان هم نمي فهمند که کي رئيس جمهورشان هست جامعه جهاني چطور بفهمندکه کي همکارشان است بنابراين براي انهاهم بسيار مشکل است انها منتظر اين هستندکه حکومت با پايه هاي وسيع در نتيجه انتخابات شفاف وراي واقعي مردم افغانستان به وجود بيايد بعد از ان انها همکاريهاي خودرا در چوکات تعهداتي که در گذشته داشتند واستراتژي نوشان ادامه بدهند.

دويچه وله : براي برگزاري انتخابات سالم در دور دوم چه مقدا رخوشبين هستيد؟

ما به عنوان نماينده هاي مردم ازيک مرجع قانون گذاري مسئوليت ما نظارت برتطبيق قانون هست خصوصا مسئوليت همه مردم افغانستان ، احترام به قانون اساسي افغانستان هست دور دوم در قانون

اساسي افغانستان امده واتهاماتي که مبني بر تقلب وتخلف در دور اول وجود داشته وخصوصا که اين اتهامات ازسوي کميسيون سمع شکايات انتخاباتي هم تثبيت شد. بناء فضابه اساس قانون براي دوردوم مساعدشده وهمه مردم مي فهمند که حالا ما به اساس اينکه حاکميت قانون را ميخواهيم رشد بدهيم و اطاعت کنيم وتن در بدهيم ،بايد راي بدهيم ،من فکر ميکنم چند مشکل براي انتخابات دوردوم برطرف شده،حس بي اعتمادي که نسبت به تقلب وتخلف درنتيجه انتخابات وتاثيران برنتيجه انتخابات دوراول وجود داشت در دور دوم وجود ندارد ودوم آگاهي سياسي مردم در طول اين دو سه ماه بالا رفته ومردم حساس شدند واين حساسيت باعث اشتراک بيشترميشود واين دو پديده با وجود امنيت ومشکل اقليمي باز هم باعث حضور گسترده مردم در انتخابات دور دوم خواهد شد.

دويچه وله : خانم کوفي نماينده مردم بدخشان در شوراي ملي جهاني سپاس .

فوزيه کوفي: از شما هم تشکر

مصاحبه گر: پروانه عليزاده

ويراستار: ياسر