زنگ خطر در اروپا؛ افزایش فقر پیران

برای این جویندگان کمک، بحث های روز افزون از خطرات فقر پیران در اروپا، یک امر کاملاً انتزاعی به نظر می رسد. به ویژه آنکه به برداشت از فقر در یک کشور صنعتی اروپای غربی و یک کشور افریقایی بحران زده به مشکل فرق گذاشته می شود.

این واقعیت است که اروپا درچنان موقعیت انکشافی قرار دارد که مطمئناً از آنچه در افریقا وجود دارد، بسیار زیاد فرق دارد. اما اتحادیه اروپا زنگ های خطر را به صدا در آورده است. از یکسو جامعه اروپایی به دلیل تغییرات دیموگرافیک "موسفید" شده است، و از سوی دیگر بحران واحد پولی "یورو" سیستم تضامن اجتماعی این جامعه را به طور روز افزونی زیر فشار گرفته است. در بسیاری کشورهای اروپایی پیوسته شمار انسان هایی که توانایی کار کردن را ندارند، همزمان با تعداد بیکاران افزایش می یابد. در نتیجه این امر تقاعد یا حق بازنشستگی و پولی که بیمه های مواظبت از پیران می دهند، کمتر می گردد.

خطر برای زندگی

بنابر سنجش کمیسیون اتحادیه اروپا سالانه شمار افرادی که بالاتر از 60 سال عمر دارند، بیش از دو ملیون افزایش می یابد، که این به تناسب ده سال پیش بیشتر از دوچند است. همین حالا حکومت های عضو اتحادیه اروپا ده درصد تولیدات ناخالص داخلی شان را برای حقوق تقاعد می دهند. این سهم رو به افزایش است. در حال حاضر حدود 120 ملیون انسان بازنشسته در اتحادیه اروپا وجود دارند که جمعاً 24 درصد جمعیت را تشکیل می دهند.

تا چند سال پیش هم در کشورهای مانند آلمان و بریتانیا فقر بازنشستگان یا متقاعدان تصور نمیشد. در عین زمان بسیاری انسان هایی که ازسن کار کردن خارج می گردند، تنها تهدید به تنزل موقعیت اجتماعی نمی گردند، بلکه با خطر زندگی نیز رو به رو می شوند. میشاییل داودرشتید از بنیاد "فریدریش ایبرت" ضمن صحبت با دویچه وله می گوید: "البته کدام معلومات دقیق در دست نیست، زیرا افزایش فقر مربوط به مسائل بودجه یی اتحادیه اروپا است، اما بر مبنای ساختار تضامن پیران بسیاری کشور های اروپایی، باید حدس زد که خطر افزایش می یابد".

مطابق به معلوماتی که در حال حاضر در دست است، شدت فقر پیران در کشورهای اسپانیا، پرتگال و طبعاً یونان نسبتاً بلند است. داودرشتید می گوید: "ما از یک میزان قریب بین 20 تا 27 درصد سخن به میان می آوریم". رئیس بخش سیاست اقتصادی و اجتماعی بنیاد فریدریش ایبرت می گوید، باید به این فکر کرد که این روند در نتیجه برنامه صرفه جویی بیشتر می گردد. در قسمت یونان این مطلب را با اطمینان می توان گفت. او می افزاید: "من در آغاز ماه دسمبر برای یک هفته، به مناسبت یک برنامه تبادله معلومات و گفتگو با تدوین کنندگان سیاستهای اقتصادی یونان و اعضای قدیمی اتحادیه های کارگری، در آنجا بودم. در یونان حقوق تقاعد یا بازنشستگی خیلی زیاد کم شده است".

فقرپیران دربریتانیا

مطابق به یک تحقیق بنیاد فریدریش ایبرت، تنها کشورهایی که در معرض بحران واحد پولی یورو قرار دارند تهدید به فقر پیران نمی شوند، بلکه بریتانیا نیز تهدید می شود. در این کشور حقوق تقاعد یا بازنشستگی ای که دولت می پردازد نسبتاً کم است، زیرا تمرکز بر کمک های علاوگی به پیران صورت می گیرد. این تضامن یا کمک های حرفه یی و یا شخصی با توجه به بحران بازار های سرمایه و تصامیم غلطی که مدیران موسسات می گیرند، بی نهایت آسیب پذیر می باشد. برخلاف هالند در مقایسه با دیگر کشورها وضع خوبی را نشان می دهد. آلمان با موجودیت میزان فقر قریب 15 درصد در گروه افرادی که بالاتر از 65 سال دارند، هنوز در موقعیت وسطی قرار دارد. در این قسمت وضع آلمان بدتر از هالند و البته خیلی بهتر از بریتانیا و دنمارک می باشد.

از فقر فزاینده بیش از همه زنان رنج می برند. این واقعیت دارد که برابری جنسیت ها یکی از اصول اساسی اتحادیه اروپا می باشد. قبلاً در سال 1957 در قرارداد روم، اصل "مزد مساوی در برابر کار مساوی" گنجانیده شده است، اما در عمل برای زنان این طور دیگری است. با وجود همه مساوی بودن ها، تفاوت مزد و معاش بین زن و مرد پیوسته بیشتر می گردد. در اتحادیه اروپا زنان در عین کار به طور متوسط 17 درصد مزد کمتر نسبت به مردان به دست می آورند. بعد از آن حقوق بازنشستگی یا تقاعد کمتر به دست می آورند و خطر ادامه می یابد، درسن پیری آنها کمتر نسبت به مردان مصون می باشند.

مشکلات زنان

سرانجام این بدان مربوط است که تاکجا زنان در ارتباط با خانواده از حقوق تقاعد یا بازنشستگی شوهران شان مستفید می شوند. اما میشاییل داودرشتید کارشناس سیاست های اقتصادی واجتماعی بر این نظر است که مطمئناً خطر زیادی وجود دارد. علاوه بر این بسیار اتفاق می افتد که زنان زود تر از مردان از زندگی حرفه یی وداع می کنند تا به امور خانوادگی رسیدگی نمایند. زنان به دلیل قطع زندگی حرفه یی شان در مقایسه با نسل پیر یک سهم نا متناسب مراقبت پیران را به دست می آورند. که این همه بر میزان حقوق تقاعد آنها تاثیر می گذارد.

قبلاً در چند ماه پیش کمیسیون اتحادیه اروپا در مورد این انکشاف مسأله ساز واکنش نشان داد. این کمیسیون سال 2022 را "سال اروپایی برای پیران فعال و همبستگی بین نسل ها" اعلام کرده است. علاوه براین کمیسیون اتحادیه اروپا پیشنهاد نموده است که در آینده باید انسان ها در اروپا طولانی تر کار کنند. لاسزلو اندور، کمیسار اشتغال امور اجتماعی و ادغام اتحادیه اروپا در بروکسل گفته است: برای آنکه از سقوط سیتسم تضامن اجتماعی جلوگیری به عمل آید، زنان باید مانند مردان طولانی تر کار کنند. در بخش اصلاحات سیستم تقاعد یا بازنشستگی هرکشور عضو باید وضعیت خودش را درنظر گیرد. اما برای همه اتحادیه اروپا این اصل وجود دارد، که سن تقاعد یا بازنشستگی با توقع حیاتی همآهنگ ساخته شود.

اروپایی ها می خواهند طولانی تر کارکنند

لاسزلو اندور می گوید بسیار مهم آن است که به درآمد ایام پیری سروقت فکر شود، مشغله و کار تشویق شود و به این توجه شود که انسان های بیشتر برای زمان طولانی تری سهم شان را در زمینه ادا نمایند تا شرایط بهتری را برای پیری شان مهیا گردانند. در اتحادیه اروپا سویدن یک نمونه مثبت است. از ده سال پیش بدینسو کشورهای اسکاندیناوی سن تقاعد یا بازنشستگی را با توقع حیاتی همآهنگ ساخته اند و میزان بلند استخدام را در افراد بین سنین 55 تا 64 سال دارند.

لاسزلو اندور اعتراف می کند که تضامن اجتماعی پیران، به دلیل بحران مالی که ثبات مالی را تضعیف می کند، بسیار دشوار شده است. "اما ما می توانیم بازهم تدابیری را در جهت برقراری دوباره ثبات پیشنهاد کنیم». اندور با این پیشنهاد اش می تواند اکثریت جمعیت اروپایی را حمایت کند. مطابق به یک نظرسنجی اروپایی 61 درصد اروپایی ها گفته اند که می خواهند درسن تقاعد یا بازنشتگی نیز کار کنند.