روز درهای باز مساجد در آلمان؛ فرصتی برای تعامل و گفتگو

دانا و جولیا، دو خانم جوان از شهر زادگاه شان "اولپه" به شهر کلن آمده اند تا از مسجد مرکزی ترک ها در این شهر دیدن کنند. با وجود اینکه افتتاح این مسجد توسط رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، سرخط گزارش های منفی در آلمان گردیده بود.

دانا و جولیا می گویند مسلمانان به هیچ وجه در جامعه راحت نیستند. به گفته آنها‌‌، بسیاری مردم با پیشداوری و ترس غیرمنطقی به مسلمانان می‌نگرند و یا هم از آنها فاصله می گیرند. این دو خانم جوان آلمانی می خواهند با شرکت شان در «روز دروازه های باز مساجد» علامت بدهند که اسلام متعلق به آلمان است.

در آغاز، دانا و جولیا با بازدیدکنندگان دیگر روی فرش آبی رنگ در تالار بزرگ مسجد مرکزی جا می گیرند و به سخنان سخنرانان گوش فرا می دهند.

در داخل مسجد آرامش حاکم است. بسیاری از بازدیدکنندگان مشتاقانه عکس می‌گیرند و به گنبد ۳۵ متره خیره می شوند. از لابلای شیشه های شفاف گنبد، نور بالای خطاطی های طلایی روی دیوار می تابد و زیبایی آن را برجسته تر می سازد.

«روز دروازه های باز مساجد» از سال ۱۹۹۷ به این طرف راه اندازی می شود. امسال روز چهارشنبه در حدود ۹۰۰ مسجد از جمله مسجد مرکزی در شهر کلن که بزرگترین مسجد اروپا در خارج از ترکیه است، دروازه های شان را به روی بازدیدکنندگان باز کردند. در سالون بزرگ نماز این مسجد ۱۲۰۰ نفر می توانند همزمان نماز بخوانند. در آغاز این روز، نمایندگان مطبوعات در اکثریت قرار داشتند. جای تعجب نیست، زیرا این مسجد تنها به دلیل بزرگی اش شهرت پیدا نکرده است.

این مسجد که بالاخره بعد از ۹ سال کار ساخت و ساز آن به اتمام رسید و از فولاد، شیشه و بتون ساخته شده است، مسجد مرکزی اتحادیه امور دینی ترکی-اسلامی (دیتیب) است. این اتحادیه اسلامی به عنوان بازوی توسعه یافته انقره به شمار می رود، نه به عنوان یک اتحادیه مستقل آلمانی. همچنین این امر که رئيس جمهور ترکيه مسجد را افتتاح کرد، باعث ناراحتی شمار زیادی شد.

انتقاد از دیتیپ

یواخیم اشتمپ، وزیر امور ادغام ایالت نوردراین وستفالن آلمان، در «روز دروازه های باز مساجد» از فرصت استفاده کرد و انتقادات اش را در قبال "دیتیب" ابراز کرد. او گفت: «من آرزو داشتم که افتتاح این مسجد نمادی برای اسلام آلمانی باشد.» او افزود که اما افتتاح این مسجد توسط رئیس جمهور ترکیه، متأسفانه تصور متفاوتی را به وجود آورد.

یک خانم بزرگسال که نمی خواهد نام اش گرفته شود، می گوید که "حتی مهندس این مسجد در روز افتتاح حضور نداشت." او در ادامه با ناراحتی می گوید که "این یک فرصت خوبی بود که ترک ها و آلمانی ها باید مشترکا با هم جشن می گرفتند."
او می گوید که این مسجد می تواند قدرت تقریبا شبیه به مکان های دیگر عبادت را به نمایش بگذارد: "اما هر کس باید کاری برای آن انجام دهد". این خانم آلمانی و همراهش این را وظیفه خود می دانند که در مورد اسلام و مسجد اطلاعات به دست بیاورند.

هرکسی که اینجا می آید، دیدگاه باز دارد

چینگیز اویسن، بازدید کننده این مسجد و خود یک مسلمان است. او می گوید: "بسیاری از غیرمسلمانان با کنجکاوی برای بازدید مسجد آمده اند. " او معتقد است که بسیاری از مردم به ویژه به دلیل اردوغان کنجکاوی بیشتر به این مسجد دارند. اویسن می گوید که اما این نباید دلیل باشد: "همانگونه که مسلمانان باید از کلیساها بازدید کنند، غیرمسلمانان نیز باید اجازه داشته باشند از مساجد دیدن کنند. چنین روزهایی در کاهش تبعیض علیه مسلمانان کمک می کند."

در روز دروازه های باز مساجد، که عمدا با روز وحدت آلمان همزمان برگزار می شود، باید فضای ارتباطی بین مسلمانان و غیرمسلمانان آماده شود. این مسجد به بازدید و شنیدن سخنرانی ها دعوت می کند و مهمانان را اجازه شرکت در "عبادت خاموش" می دهد. گفتگو کلمه جادویی این مراسم است.

اما همه از این حرکت حمایت نمی کنند. صابری، جوان ۳۸ ساله با کلمات بازی کرده و می گوید آنچه که در روز دروازه های باز مساجد ارائه می شود، «گفتگو» نه بلکه «دروغ بافی» است. او که ریش بلندی دارد، نیز در این روز شرکت کرده است و می خواهد بداند که این مسجد چه تصویری از اسلام را برای غیرمسلمانان ارائه می کند. نتیجه گیری او مانند هر سال است: تصویر غیرمعتبر. برای صابری، معتبر به معنای آن است که اسلام باید دقیقا همانطور که در قرآن و سنت آمده، عملی شود. به همین دلیل روز دروازه های باز مساجد برای او بسیار جذاب نیست.

برای دیگران، این فرصتی است برای گفتگو و دیدن آنچه قبلا برای شان بیگانه بود. از چهره بیشتر بازدید کنندگان می توان فهمید که دیدگاه باز دارند و علاقه مند هستند.

nka, af (vergin)