روایت نجات یافتگان حمله داعش بر مسجد شیعیان در هرات
۱۳۹۶ مرداد ۱۱, چهارشنبهدهها تن بعد از سپری کردن یک روز معمول دیگر مانند همیشه برای عبادت به مسجد میروند. همگی در صف نماز ایستاد میشوند. خانوادهها منتظر اند تا با برگشتن مردان و فرزندان شان لحظهای فارغ از مشکلات روزمره و کار و بار، دور یک دسترخوان جمع شوند و غذای شب را نوش جان کنند.
ناگهان همه چیز تغییر میکند. نمازگزارانی که دست دعا و شکرگزاری در خانه خدا بلند کرده اند، طعمه گلوله و انفجار میشوند. صدای گریه و ناله همه جا را فرا میگیرد. مسجد را بوی خون و باروت میگیرد. این تجربه دهها نمازگزار مانند محمد طاهر از حمله شام سه شنبه بر مسجد جوادیه در ناحیه سوم شهر هرات است.
در این حمله به یک پای طاهر مرمی اصابت کرده و پای دیگرش توسط پارچههای نارنجک زخمی شده است. اما او این شانس را داشت که نجات بیابد، شانسی که با ۲۹ نفر دیگر از جمله پسر کاکای او یاری نکرد.
طاهر در حالی که هنوز هم در شوک به سر میبرد، آن لحظه را به یاد میآورد: «صحنه وحشتناکی بود. هرکسی خدا، پیامبر و الله را یاد میکرد. در هر سو رختهای سفید و کفشها را میدیدیم. در بالای سر ما رگبار بود. نارنجک میانداختند.»
طاهر میگوید نماز در حال ختم شدن بود که صدای شلیک مرمی شینده شد. به گفته او، نمازگزاران سراسیمه شده و یکی پشت دیگری پنهان میشد تا اینکه دو فرد تا دندان مسلح وارد صحن مسجد شدند. آنها بالای نمازگزاران فیر میکردند و نارنجک پرتاب مینمودند.
طاهر وقتی که از کشته شدن پسر کاکایش سخن میگوید، گلویش را عقده میگیرد و ادامه میدهد: «به زمین خوردم. ۲۰ دقیقه گنس بودم. پایه (مسجد) فروپاشید. برق رفت. دیدم با مرمی میزنند. برادرزاده کوچک ۱۰-۱۲ ساله ام را در بغل گرفتم.»
این حمله مانند بسیاری حملات خونین دیگر با گذشت زمان به فراموشی سپرده میشود، اما پیامدهای آن خانوادههای قربانیان و برخی زخمیان را برای همیشه همراهی میکند. دهها مادر در سوگ فرزندان خود نشستند، زنان زیادی بیوه شدند. کودکان یتیم شدند و بسیاری خانوادهها تنها نانآور خود را از دست دادند.
محمد گلستانی دیگر نجات یافته این حمله است اما پسر خاله و شوهر خاله اش را از دست داده است. او هم به خاطر از دست دادن دو عضو خانوادهاش غمگین است و هم از آنچه سهل انگاری نیروهای امنیتی میخواند خشمگین است.
گلستانی میگوید: «عسکرها را صدا کردیم که بیایید اینجا خون جاری است. عسکرها گفتند که بروید، وظیفه ما نیست، به ما امر نشده است. گفتیم اگر امر ندارید، سلاح تان را بدهید که ما از خود دفاع کنیم، گفتند اجازه نداریم. این چه رقم دولت است؟»
جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات گفت که در پیوند به این قضیه وظیفه آمر حوزه سوم امنیتی پولیس به اتهام سهل انگاری به حالت تعلیق درآمده است.
فرهاد همچنان گفت که امروز هیئت بلندرتبهای که در راس آن معین ارشد امنیتی وزارت داخله قرار دارد، به ولایت هرات سفر نموده است تا این قضیه را به صورت جدی مورد بررسی قرار دهد.
داعش مسئولیت را به عهده گرفت
گروه داعش در صفحه تبلیغاتی اش «اعماق» مدعی شده است که در این حمله حدود ۵۰ شیعه کشته و ۸۰ تن دیگر زخمی شده اند، اما مقامهای امنیتی تعداد تلفات را ۲۹ کشته و ۶۴ زخمی عنوان کرده اند.
در افغانستان تقریباَ اتفاق نظر وجود دارد که اهداف این گونه حملات راه اندازی تنش فرقهای در کشوری است که تا حالا از این منازعه در امان بوده است.
بسیاری افغانها که قضیه را این گونه میبینند، دست به کار شده و با ابراز همدردی با زخمیان و خانوادههای قربانیان تاکید کردند که نمیگذارند عاملان چنین حملاتی میان مذاهب شیعه و سنی منازعه ایجاد کنند.
شکل عملی این همدردی را میتوان در آمادگی شهریان هرات به اعطای خون به زخمیان حادثه دید. مسئولان بانک خون هرات گفتند که در پی وقوع این حادثه باشندگان این ولایت بدون در نظرداشت هیچ گونه تبعیض ۱۳۰ هزار سی سی خون را برای مجروحین این رویداد خونین اهدا نمودند.
این حمله با توجه به حملات قبلی که علیه اماکن شیعیان صورت گرفته است، خشم بسیاری را برانگیخته است. شیعیان هرات تصمیم گرفتند برای بلند کردن صدای شان بعد از مراسم تشییع جنازه این قربانیان تظاهرات کنند.
اما علمای شیعه در هرات از مردم خواستند که صبر و حوصله شان را حفظ نموده و با نیروهای امنیتی همکاری کنند. نوروز علی توکلی، عالم شیعه در هرات گفت که تروریستان هرگز نخواهند توانست نفاق و تفرقه را میان باشنده گان این ولایت دامن بزنند: «البته مردم ما تا حالا هوشیارانه و متحدانه عمل کرده اند. باز هم توصیه من این است که صبر و حوصله و متانت شان را حفظ کنند.»
گزارشگر: شعیب تنها شکران