جنگجویان داعش از سوریه و عراق به کجا رفتند؟

گاوین ویلیامسون، وزیر دفاع بریتانیا چند روز قبل گفت که این جنگجویان هر جا که باشند، جنگجویان بریتانیایی به هیچ صورت نباید اجازه بازگشت به کشور را به دست بیاورند. به این دلیل باید همه چیز را برای جلوگیری از بازگشت آنها انجام داد. بنابراین، او پیشنهاد کرد که جنگجویان بریتانیایی در سوریه و عراق باید نظارت شوند. او گفته است که "ما باید متوجه باشیم که آنها در سرتاسر سوریه و عراق و سایر مناطق گسترش یافته اند و ما همچنان آنها را پیگیری می کنیم و از بین می بریم." ویلیامسون گفت: «یک تروریست مرده نمی تواند به بریتانیا آسیب برساند.»

اظهاراتی را که وزیر دفاع بریتانیا به صورت باز بیان داشت، نگرانی هایی اند که طی چندین هفته در سازمان های امنیتی اروپا روی آن بحث می گردد و این سوال را مطرح کرده است که جنگجویان باقی مانده گروه تروریستی "دولت اسلامی" پس از شکست در سوریه و عراق، کجا هستند؟ وزارت های دفاع هر دو کشور رسما شکست "دولت اسلامی" را تایید کرده اند.
وزارت دفاع سوریه گفته است: «آزادی دیر الزور، پایان کامل گروه تروریستی داعش را تکمیل کرد.» همچنین این وزارات در ادامه گفته است که "با شکست داعش، این گروه توانایی اش را برای هدایت عملیات تروریستی در گروه های انفرادی، که اکنون در مناطق روستایی اطراف شهر منزوی و محاصره شده اند، از دست داده است."

وزارت دفاع عراق گفته است که برای جنگجویان باقی مانده واضح ساخته است که آنها تنها دو گزینه دارند: «یا آنها هر کدام جان خود را از دست می دهد و یا به نیروهای قهرمان ما تسلیم می شوند.»

شایعاتی در مورد توافق بین امریکا و "دولت اسلامی"

در حال حاضر معلوم نیست که به چه تعداد جنگجویان از سوریه و عراق فرار کرده اند و به کجا رفته اند. در هفته های گذشته اتهامات طلال سیلو، فرمانده سابق مخالفان نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، سردرگمی و سر و صداهای را به راه انداخت. خبرگزاری رویترز به نقل از سیلو گزارش داده است که پس از فتح شهر الرقه در سوریه در اواسط ماه نوامبر، "هزاران" جنگجوی "دولت اسلامی" اجازه ترک منطقه را به دست آوردند. به گفته او، ایالات متحده امریکا با آزادی آنها در یک پیام محرمانه توافق کرده بود. ایالات متحده بلافاصله این اظهارات سیلو را رد کرد و گفت که این ادعاها "نادرست و کاملاَ ساختگی" هستند. بر اساس اظهارات اردوی ایالات متحده امریکا، "با تروریست ها معامله نمی شود".

در همین حال، رسانه بریتانیایی بی بی سی به قول از یک راننده که احتمالا مربوط به گروه تروریستی "دولت اسلامی" بوده است، گزارش داده است که این راننده از یک قطار طولانی حدود هفت کیلومتر متشکل از ۵۰ لاری، ۱۳ بس و در حدود ۱۰۰ موتر که جنگجویان و مهمات "دولت اسلامی" را انتقال می دادند، صحبت کرده است.

اما با وجود این همه، نمی توان بدون شک و تردید گفت که به چه تعداد تروریست های "دولت اسلامی" فرار کرده اند و در حال حاضر در کجا هستند. حکومت ترکیه ترس دارد که برخی از آنها به ترکیه فرار کرده باشند.

حتی بخشی از جنگجویان ممکن است به افغانستان فرار کرده باشند. کیلی اورتن از مرکز تحقیقاتی هنری جکسون می گوید که "این بسیار ممکن است که برخی ها از صفوف جهادگرایان بریتانیایی از سوریه و عراق به افغانستان رفته باشند." از منابع افغانستان گزارش شده است که حتی جنگجویان فرانسوی نیز در این کشور حضور دارند.

"خطر به طرز چشمگیری افزایش یافته است"

در همین حال، ادارات امنیتی اروپا با بازگشت احتمالی جنگجویان از سوریه و عراق مواجه اند. اندرو پارکر، رئیس استخبارات بریتانیا "ام آی ۵" در اواسط ماه اکتوبر گفته بود که خطر از ناحیه این جنگجویان "به طور چشمگیری افزایش یافته است." او در ادامه گفته بود: «تهدید چند بعدی است، به سرعت در حال تحول است و در مقیاسی که هیچگاه پیش از آن تجربه نکردیم.» علاوه بر این، کشف و پیدا کردن جنگجویان برای او موجب نگرانی شده است.

پارکر می گوید: «خطر نسبت به گذشته چند بعدی است. برخی از برنامه ها در بریتانیا طرح ریزی شده اند، در حالی که برخی دیگری از طرح ریزی ها در خارج از کشور صورت گرفته است. بعضی از آنها بسیار پیچیده، برخی حملات ساده با چاقو اند. برخی از حملات از دیر زمانی برنامه ریزی شده و برخی دفعتا صورت می گیرند. افراط گرایان از سنین مختلف، قشرهای مختلف اجتماعی و جنسیت های مختلف اند. آنها تنها با ایدئولوژی مسموم کننده ای پیروزی با توصل به خشونت متحد شده اند.»

آلمان نیز نگران است

در آلمان نیز جنگجویانی که احتمالا به آلمان برگشت کرده اند، موجب نگرانی مقامات امنیتی این کشور گردیده اند. به خصوص بر افراد زیر سن قانونی تمرکز می شود که زمانی با والدین خود در مناطق جنگی نقل مکان کرده اند. هنس گیورگ ماسن، رئیس اداره محافظت از قانون اساسی آلمان یا استخبارات داخلی آلمان در اواسط ماه نوامبر هشدار داد: «ما شاهد این خطر هستیم که کودکان جهادگرایان، اسلام گرا تربیت و تلقین می شوند و به همین ترتیب از مناطق جنگی به آلمان بازگردانده می شوند.» او در ادامه گفت: «این امر می تواند در اینجا مورد استفاده قرار گیرد و یک نسل جدید جهادیست ها به وجود بیاید.»

بر اساس اطلاعات اداره استخبارات داخلی آلمان، در مجموع بیش از ۹۵۰ اسلام گرای آلمانی به سوریه و عراق رفته اند. یک پنجم از آنها زنان هستند و پنج درصد آنها را جوانان تشکیل می دهند. حدود یک سوم از این اسلام گرایان تا به حال دوباره به آلمان بازگشته اند. اداره حفاظت از قانون اساسی آلمان در حال حاضر ۱۸۷۰ اسلامگرا را در این کشور ثبت کرده است که حاضر به اعمال خشونت آمیز اند.

nka, af (Knipp)