محکمه بین المللی: نشانه هایی از جنایات امریکا در افغانستان

۱۵ عضو شورای امنیت ملزم به شرکت در دیدارهای غیررسمی نیستند. اما بسیار به ندرت پیش می آید که یکی از اعضا به خصوص یک عضو دائمی با حق ویتو مانند امریکا چنین دیداری را بایکوت کند.

روسیه و چین نیز که از اعضای دائمی شورای امنیت هستند و از دیوان بین المللی کیفری حمایت نمی کنند، در این نشست شرکت کرده و سخنرانی کردند.

یک مقام ایالات متحده امریکا به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفت که حکومت ترامپ «پس از بررسی دقیق» تصمیم گرفته است که در این دیدار شرکت نکند. این مقام رسمی که اجازه صحبت علنی را نداشت، گفت: «ما به تازگی متوجه شدیم که به خاطر تحقیقات احتمالی محکمه بین المللی جزا راجع به پرسنل ایالات متحده در ارتباط با وضعیت افغانستان نگرانی هایی وجود دارد.»

در ماه نوامبر، فاتو بنسوده، سارنوال محکمه بین المللی جزا خواهان اختیار قضایی شد تا بتواند تحقیقاتش را درباره جنایات جنگی احتمالی در افغانستان آغاز کند. او گفت، در حال حاضر بر پایه مدارک موجود می توان گفت که "اعضای نیروهای مسلح ایالات متحده و اعضای سازمان استخبارات مرکزی امریکا (سی آی ای) در بازداشتگاه های محرمانه واقع در افغانستان مرتکب جنایات جنگی شده اند".

به گفته خانم بن سوده، بیشتر این جنایات بین سال های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ رخ داده است و برخی از آن در خاک کشورهایی انجام شده که اساسنامه روم را امضا کرده اند. محکمه بین المللی جزا برپایه اساسنامه روم تاسیس شده است.

 این معاهده، موسوم به اساسنامه روم، به تاریخ ۱۷ جولای سال ۱۹۹۸ طی کنفرانسی در روم پایتخت ایتالیا تصویب شد. اما محکمه بین المللی جزا به طور رسمی به تاریخ اول جولای سال ۲۰۰۲ تاسیس شد و اختیار تعقیب قانونی جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل کشی به آن داده شد.

بیل کلینتون، رئیس جمهور اسبق ایالات متحده امریکا معاهده روم را امضا کرد، اما جانشین او، جورج دبیلو بوش، این امضا را پس گرفت و گفت، نگرانی هایی در مورد احتمال تعقیب غیرعادلانه و سیاسی شهروندان امریکایی وجود دارد. در حالی که ایالات متحده امریکا عضو محکمه بین المللی جزا نیست، امکان تعقیب آن دسته از شهروندانش که در کشورهای عضو مرتکب جنایت شده اند، وجود دارد و افغانستان در ماه می سال ۲۰۰۳ به عضویت این محکمه درآمده است. 

کارِل فان اوستروم، سفیر هالند در سازمان ملل که ریاست دیدار روز جمعه را برعهده داشت، براهمیت محکمه بین المللی جزا در تعقیب اشخاصی که متهم به بدترین جنایات جنگی هستند و نقش این محکمه در جلوگیری از جنایات جنگی و محافظت از افراد ملکی تاکید کرد. محکمه بین المللی جزا در شهر هاگ کشور هالند مستقر است.

فان اوستروم گفت: «ما به مبارزه ادامه خواهیم داد و ارزش های محکمه بین المللی جزا را حفظ می کنیم». او راجع به بایکوت ایالات متحده امریکا گفت: «این یک دیدار غیررسمی شورای امنیت است و هر کدام از اعضای این شورا باید خودشان بدانند که در این نشست شرکت می کنند یا نه.»

بن سوده نیز در سخنرانی اش راجع به احتمال ارتکاب جنایات جنگی توسط نیروهای امریکایی در افغانستان چیزی نگفت. او نیز بر اهمیت رابطه محکمه بین المللی جزا و شورای امنیت تاکید کرد و گفت این شورا می تواند دوسیه های (جنایات جنگی) را به محکمه بفرستد. این اتفاق دوبار رخ داده است: پس از مناقشه در منطقه غرب دارفور واقع در سودان و پس از وقایعی که  در سال ۲۰۱۱ در لیبیا رخ داد و به براندازی و مرگ معمر القذافی، حکمران درازمدت لیبیا انجامید.

بن سوده از پاسخ دادن به سوالی راجع به بایکوت این نشست از سوی ایالات متحده امریکا طفره رفت و گفت، آن چه که مهم است "حمایت فوق العاده ای است که اعضای مختلف شورا و اعضای دیگر (سازمان ملل) از کار دیوان بین المللی کیفری و بزرگداشت از سالگرد تصویب اساسنامه روم کرده اند".

me, si (AP)