تقلای حزب مسلمانان فرانسه برای کمایی رای در انتخابات

فخر و پیشداوری

خالد مجید و تیم انتخاباتی اش در مارکیت هفتگی در یک ناحیۀ شهر مونتروی در جوار پاریس به دنبال جنس ارزان نه، بلکه برای کسب رأی این طرف و آن طرف می روند. مجید در سرمای صبحگاهی در این بازار ورقه های برنامۀ انتخاباتی خود را به دسته ای از مردان می دهد و می گوید: «فرزندان ما در فرانسه زندگی می کنند، ما درینجا زندگی می کنیم». یکی از مردان سر خود را به علامت تأیید تکان می دهد. مجید می افزاید: «ما هم باید حق داشته باشیم چیزی بگوییم، نه تنها به عنوان یک مسلمان، بلکه به عنوان یک فرانسوی».

مجید در اصل یک منیجر در شرکت دولتی راه آهن است. اما در حال حاضر او شهرت خود را به عنوان رئیس حزب موسوم به "اتحادیۀ مسلمانان دموکرات فرانسه"، که در نوامبر سال ۲۰۱۲ تأسیس شده، کسب کرده است. این حزب به تأریخ ۶ و ۱۳ دسمبر برای اولین بار در انتخابات محلی فرانسه شرکت می کند.

اولین دور این انتخابات در یک زمان نامناسب برای این حزب مصادف شده است، زیرا از دومین موج ترور در طی یک سال در فرانسه هنوز مدت کوتاهی می گذرد. وضعیت اضطراری تا هنوز برقرار است و ترس از اسلامگرایان تندرو افزایش می یابد. بیشتر از همه "فرونت ناسیونال" یا "جبهۀ ملی"، که یک حزب تندرو راستگرا است، از نیازمندی به قانون و نظم و همچنان رد هرچه بیشتر مهاجران سود می برد. با این حال، حزب سه سالۀ مسلمانان امیدوار است که بتواند در برابر اسلام هراسی عمل کند و برای پنج میلیون شهروند مسلمان فرانسه نقشی در زندگی سیاسی کشور کسب نماید.

هدف سهمگیری سیاسی است

جبهۀ راستگرای ملی در یکی از پلاکات های انتخاباتی خود دو چهرۀ زن را به تصویر کشیده است که یکی کلاه اسکی به سر دارد و پرچم سه رنگ فرانسه بر صورتش نقاشی شده، و دیگری صورت خود را با چادر پوشانیده است. در زیر این تصویر نوشته شده است: "محلۀ خود را انتخاب کنید".

الکساندر پیتر، جامعه شناس فرانسوی می گوید اسلام و محلات، موضوع داغ همه بحث های سیاسی شده است. او می افزاید: «طبیعیست که وقتی گروهی از مردم خود را بدنام شده احساس بکند، برای بیرون رفت از این وضعیت تلاش می کند". حزب مسلمانان دقیقاً دنبال جلب آرای همچو افراد است.

بسیاری از نامزدان "اتحادیۀ مسلمانان دموکرات" در انتخابات محلی از قشر متوسط جامعه هستند که در راه رسیدن به مقامات بالا می باشند. بیشتر از نصف زنان این اتحادیه چادر نمی پوشند. نکات اساسی مبارزات انتخاباتی این اتحادیه آموزش، کار و محیط زیست است. برنامه های آنها نیز شبیه برنامه های احزاب چپی فرانسه است. موضوع لغو قانون منع برقع برای زنان و دختران در مکاتب، که به صورت خاصی مورد علاقمندی شمار زیادی از مسلمانان است، نیز به بحث گرفته می شود.

"ما مثل آنها نیستیم"

مجید با مادر جوانی در مورد کانتین غذاخوری مکتب صحبت می کند. این موضوع در شهر مونتروی در نزدیکی پاریس بسیار داغ است. شماری از شهردارهای دست راستی در این کانتین، بدیل برای گوشت خوک را منع قرار داده اند. مادر جوان می گوید: «زمانی که من کودک بودم بسیار عادی زندگی می کردیم و مردم بر اساس تعلقات مذهبی شان تقسیم بندی نمی شدند». این مادرخودش چادر نمی پوشد، اما طرفدار آن است که هر زن و دختر خود باید در این مورد تصمیم گرفته بتواند. او می افزاید: «آنها تلاش می کنند ما را به انزوا بکشانند و محیط را بر ما تنگ سازند. به خصوص پس از حملات تروریستی در پاریس، که مسئولیت آن را ملیشه های تروریست "دولت اسلامی" به دوش گرفتند، سیاستمداران مسلمان باید نقش بزرگی را بازی کنند و نشان بدهند که "ما مثل آنها نیستیم"».

"اتحادیۀ مسلمانان دموکرات" آگاهانه خود را یک حزب مسلمانان معرفی می کند، برعکس حزبی که در سال ۱۹۹۷ در ناحیۀ الزاس در شرق فرانسه تأسیس شد و سکولاریسم فرانسه را پذیرفته و از هویت اسلامی خود تنها به صورت جانبی یاد کرد. آن حزب کمتر طرفدار کسب کرد و بسیار زود از صحنۀ سیاسی ناپدید شد. اما به قول جامعه شناسان جنبشی مثل "اتحادیۀ مسلمانان دموکرات" شانس زیادی برای بقا دارد. در اروپا شمار فزاینده ای هویت اسلامی خود را نشان می دهند.

به گفتۀ الکساندر پییر، هرچند نتایج انتخابات محلی برای این "اتحادیۀ مسلمانان دموکرات" چیزی زیادی به ارمغان نخواهد داشت، اما این حزب در برخی از نواحی مهاجرنشین شاید موفقیت کوچکی به دست بیاورد تا بتواند در ائتلاف با احزاب دیگر به قدرت برسد.

اتحاد ساز یا نفاق افکن؟

پییر می افزاید این واقعیت که آنها سکولاریسم فرانسه را بپذیرند، شاید کمک کند از این وضعیت که "اهریمن" جلوه داده شده اند، بیرون برآیند، اما شاید هم عکس آن واقع شود. چنانچه پس از حملات اول تروریستی در جنوری سال روان در پاریس، "اتحادیۀ مسلمانان دموکرات" می خواست در انتخابات نواحی فرانسه اشتراک کند، اما پس از آنکه چند عضو آن تهدید گردیدند، از این سهمگیری خود در انتخابات منصرف شد.

جبهۀ راستگرای افراطی ملی، حزب مسلمانان را به نفاق افکنی در جامعه متهم می سازد. یکی از نامزدان جبهۀ ملی می گوید: «مشکل اسلام این است که قوانین مذهبی را بر قوانین مدنی برتر می داند. پیش بردن انتخابات در همچو شیوۀ مذهبی و درز افکنی غیر قابل پذیرش است».

اما نامزدان "اتحادیۀ مسلمانان" در پاسخ می گویند که برای متحد ساختن هرچه بیشتر جامعه کوشش می کنند. اندکی پس از حملات تروریستی در پاریس، شمار زیادی از مسلمانان در "میدان جمهوری" با یک دقیقه سکوت از قربانیان یادبود کردند. پس از آن موضعگیری خود را با مردم در میان گذاشتند.