بیست و سومین سالروز خروج قشون سرخ از افغانستان

26 دلو مصادف است با سالروز خروج آخرین نیروهای شوری سابق از افغانستان. در بیست و سومین سالروز خروج نیروهای شوروی، اکنون چگونگی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان مورد بحث قرار دارد. نگرانی های ابراز شده به این نکته متمرکز است که بعد از خروج نیروهای بین المللی، افغانستان روزهای بعد از خروج روس ها را تجربه نکند.

نذیر احمد حنفی، از نمایندگان پارلمان افغانستان و از کسانی که در مبارزه مسلحانه علیه نیروهای شوروی شرکت داشته، به این نظر است که موجودیت حکومت و قوای مسلح جلو فروپاشی نظام پس از خروج نیروهای امریکایی را خواهد گرفت.

حنفی می گوید: «در زمان خروج روس ها همه مردم مسلح بودند و هرکس در گوشه و کنار مملکت با سلاح های خفیف و سنگین مسلح بودند. هر قوماندان خود یک مملکت بود، اما حالا سلاح ها در اختیار حکومت قرار دارد».

تحلیلگران می گویند تنها در صورتی تجربه تلخ پس از خروج شوروی در افغانستان تکرار نمی شود که جامعه جهانی نیروهای اردو و پولیس افغانستان را به اندازه کافی تقویت کند و پس از خروج نیز همکاری های مالی خود را با افغانستان ادامه دهد.

حنفی در این مورد می گوید: «رفتن خارجی ها از افغانستان به منفعت ماست، اما مصارف هنگفتی که در عرصه نظامی می کنند، آن را در اختیار پولیس و اردوی ما قرار دهند تا این نیروها به پای خود بایستند».

پیامدهای زیانبار اجتماعی

26 دلو همه ساله به عنوان روز پیروزی مردم افغانستان در برابر نیروهای شوری تجلیل می شود. باور بر این است که شکست روس ها در افغانستان، در حقیقت شکست ابرقدرت شرق در عرصه جهانی بود.

با آن که انتظار می رفت حکومت افغانستان از روز خروج نیروهای شوروی، به صورت گسترده ای تجلیل کند اما از این روز تنها با برگزاری محافل پراکنده و کوچک یادبود به عمل می آید.

حامد علمی، معاون سخنگوی حامد کرزی، رییس جمهور افغانستان می گوید براساس آمارهایی که از سوی نهادهای بین المللی ارایه شده است، از هر صد افغان 9 نفر در جنگ با شوروی کشته شدند، 11 درصد مردم این کشور یک یا چند عضو بدن شان را از دست دادند و در این مدت روزانه 1500 نفر از افغانستان فرار می کردند.

رسیدگی به آسیب دیدگان

در همین حال بنیاد آزادگان افغانستان با برپایی محفلی به مناسبت سالروز خروج نیروهای شوروی از افغانستان، خواستار رسیدگی به بازماندگان شهدا و معلولانی شد که در نتیجه مبارزه با قشون سرخ آسیب دیده اند.

موسی فریور، سخنگوی بنیاد آزادگان افغانستان گفت باید آرمان های شهدای آزادی افغانستان برآورده شود: «ما خواهان حقوق خانواده های شهدا، معلولان، مفقودان و زندانیان دوران اشغال شوروی هستیم. ما خواهان اعاده حیثیت مجاهدین راستین می باشیم».

با خروج نیروهای شوروی از افغانستان مردم این کشور امیدوار بودند که با تشکیل یک حکومت سراسری به جنگ و فاجعه ده ساله در این کشور پایان داده خواهد شد، اما جنگ های داخلی بین احزاب متخاصم آسیب های بیشتری را به مردم افغانستان رساند و سبب شد تا گروه دیگری به نام طالبان در عرصه سیاسی و نظامی این کشور ظاهر شود. حالا نگرانی اصلی این است که مبادا با خروج نیروهای ایتلاف بین المللی، یک بار دیگر این تجربه تلخ تکرار شود.

گزارشگر: حسین سیرت، کابل

ویراستار: عارف فرهمند