بازداشت عمران خان پاکستان را به آشفتگی عمیق‌تر می‌کشاند

عمران خان، نخست وزیر پیشین پاکستان، روز سه شنبه در جریان حضور در دادگاه در اسلام آباد بازداشت شد. رعنا ثناالله، وزیر داخله پاکستان، گفته است که نخست وزیر سابق این کشور از سوی اداره ملی پاسخگویی که مسئولیت مبارزه با فساد را دارد، بازداشت گردید.

او افزود که این اداره حکم بازداشت عمران خان را در اول ماه می به اتهام "فساد و اعمال فسادآمیز" صادر کرده بود، اما عمران خان حاضر نشده بود. 

به دنبال بازداشت عمران خان، بلافاصله شماری زیادی از هواداران او به جاده‌ها ریختند و بر ضد حکومت ائتلافی تحت رهبری شهباز شریف و ارتش این کشور شعار سر دادند.

براساس گزارش‌ها، خشونت‌ها میان معترضان و نیروهای پولیس در سراسر پاکستان ادامه دارند و رسانه‌های محلی کشته شدن چندین تن را در جریان این اعتراضات گزارش داده اند.

مقام‌های پاکستانی برای سرکوب نا آرامی‌ها در چندین بخش این کشور وضعیت فوق العاده اعلام کرده اند و از اردوی این کشور برای کنترول ناآرامی‌ها کمک خواسته شده است.

بیشتر بخوانید: پاکستان؛ بازداشت قریشی و توظیف اردو برای کنترول ناآرامی‌ها

روز چهارشنبه جلسه دادگاه عمران خان در مقر پولیس برگزار شد. محکمه علاوه بر این که عمران خان را رسماً به فروش غیرقانونی هدایای دولتی متهم کرد، دستور داد که هشت روز در بازداشت بماند.

بیشتر بخوانید: محکمه دستور توقیف هشت روزه عمران خان را صادر کرد

با ادامه ناآرامی‌ها، سه تن از مسئولین ارشد حزب او (تحریک انصاف) به شمول فواد چودری نیز بازداشت شده اند.

عمر اسد، یک عضو بلندپایه حزب تحریک انصاف روز سه شنبه پیش از این که بازداشت شود به دویچه وله گفت: "عمران خان بدون هیچ گونه حکم و یا اطلاع قبلی بازداشت شد."

اسد تاکید کرد که اعتراض تحریک انصاف به بازداشت عمران خان یک حق قانونی آنان است و افزود که اعضای این حزب در اعتراضات خشونت بار دخیل نبوده اند.

این عضو ارشد حزب تحریک انصاف گفت: "ما در دادگاه عالی علیه بازداشت عمران خان شکایت خواهیم کرد."

بحران چند بعدی پاکستان

عمران خان بیشتر از یک سال پیش با رای عدم اعتماد پارلمان از سمت نخست وزیری پاکستان کنار زده شد. اما این تنها آغاز یک نبرد تلخ بود، چون آقای خان امیدوار است که به مقام نخست وزیری بازگردد. او مدعی است که برکناری‌اش از قدرت غیرقانونی و بخشی از یک توطئه غرب بوده است.

نخست وزیر سابق پاکستان پس از برکناری از قدرت یک سری راهپیمایی های اعتراضی را بر ضد حکومت رهبری کرد و حتی ظاهراَ در یک سوء قصد در ماه نوامبر در ناحیه پا مورد اصابت گلوله قرار گرفت.

در روزهای اخیر او فیصل نصیر، یکی از جنرالان ارشد سازمان استخبارات پاکستان را به دست داشتن در این سوء قصد متهم ساخت، اتهامی که از سوی ارتش این کشور "ساختگی" و "غیر قابل قبول" عنوان شد.

خان مدعی است که حکومت پاکستان توطئه قتل او را ریخته بود

عمران خان به برگزاری انتخابات سراسری قبل از زمان تعین شده در ماه آگست تاکید دارد.

این ناآرامی سیاسی در زمانی ایجاد شده است که پاکستان درگیر یک بحران حاد اقتصادی است و حکومت شهباز شریف تلاش دارد از صندوق بین‌المللی پول وام به دست آورد.

رویارویی عمران خان با ارتش

در حالی که مسئولین تحریک انصاف پاکستان ادعا دارند که حکومت فقط از محبوبیت عمران خان می‌هراسد، مقام‌های این کشور گفته اند که برای راه اندازی انتخابات زودهنگام بودجه لازم در دست ندارند.

عمران خان از مناصب دولتی برای پنج سال منع شد

برخی تحلیلگران می‌گویند که نخست وزیر سابق نه به خاطر اتهام‌های دست داشتن در فساد بلکه به دلیل انتقادهای پیهم اش از جنرالان ارتش بازداشت شده است.

مدیحه افضل، یکی از همکاران انستتیوت بروکینگز مستقر در واشتنگن به این نظر است که بازداشت عمران خان توسط نیروهای شبه نظامی و چگونگی بازداشت به دلیل اتهام‌های فساد نیست.

او به دویچه وله گفت: "دلیل بازداشت آقای خان را باید در چهارچوب اظهارات اخیرش بر علیه مقام‌های ارتش و سازمان استخبارات دید، اظهاراتی که به نظر می‌رسد خط قرمز ارتش بوده است."

ارتش پاکستان که متهم به مهندسی به قدرت رساندن عمران خان در انتخابات سال ۲۰۱۸ است، هرگونه دخالت در بازداشت خان را رد کرده است.

رضا رومی، تحلیلگر سیاسی به دویچه وله گفت: "حامیان سابق عمران خان (جنرالان نظامی) با وجود درخواست پیهم نخست وزیر سابق برای آغاز گفتگو، میلی به تعامل با او ندارند."

تحلیلگران می‌گویند که حوصله جنرالان نظامی از تبلیغات "ضد ارتش" تحریک انصاف به سر آمده است. خانم افضل خاطر نشان کرد: "حمایت مردم از عمران خان، او را در یک سال گذشته در مقابل تشکیلات (نظامی) محافظت کرد. اما اکنون که این تشکیلات او را بازداشت کرده است، دشوار است ببینیم که در این زمینه عقب ‌شینی می‌کند و تنش‌ها کاهش می‌یابد. انکشافات اخیر بسیار خطرناک است".

ضرورت به مذاکره

تحلیلگرانی که با دویچه وله صحبت کرده اند، موافق اند که بازداشت خان به دو قطبی شدن بیشتر جامعه پاکستان انجامیده است.

آنان پیش‌بینی می‌کنند که درگیری‌ها بین نهادهای دولتی تشدید خواهد شد و بحران‌های قضایی، سیاسی و قانون اساسی با فروپاشی اقتصادی درهم خواهند آمیخت.

عمران خان: تحریک انصاف از مجالس پارلمانی خارج می شود

در ماه مارچ امسال کمسیون مستقل حقوق بشر پاکستان از احزاب سیاسی متخاصم در این کشور خواست که به اصول دموکراتیک حرمت بگذارند.

حارث خلیق، دبیرکل این کمیسیون به دویچه وله گفت: "نه تنها سیاست، بلکه جامعه نیز عمیقاَ به دو دسته تقسیم شده است. ما به سوی یک جنگ زشت‌تر در درون و بین نهادها روان هستیم، مگر این که احزاب سیاسی باهم بنشینند و مسایل را از طریق گفتگو در راستای منافع ملی بزرگتر حل کنند."

او افزود که همه مسایل باید در پارلمان حل و فصل شوند و آن دسته از سیاستمدارانی که در پارلمان حضور ندارند از سوی دولت مشمول این پروسه شوند.